Warszawa. Na pamiątkę Archiwum Ringelbluma. Odsłonięcie w rocznicę powstania w getcie
Do 19 kwietnia zakończone zostaną prace przy tworzeniu nowego skweru na Nowolipkach na Muranowie. Stanie na nim wyjątkowa pamiątka, która nareszcie uhonoruje to miejsce, będące świadkiem historii II wojny światowej.
Od wielu lat szykowane były plany nadania właściwej postaci temu wyjątkowemu miejscu w stolicy. W piwnicach budynku szkoły przy ul. Nowolipki spoczywał niezwykły, historyczny zbiór dokumentów. To były zbiory, jakie żydowscy archiwiści, pracujący pod przewodnictwem Emanuela Ringelbluma, gromadzili dla potomnych. Zbierali najdrobniejsze dowody zbrodni Holocaustu i życia ofiar nazistowskiej eksterminacji - druki, zdjęcia, maszynopisy.
Te archiwa, nazwane od nazwiska inicjatora, złożone zostały latem 1942 roku oraz w 1943, kilka miesięcy przed wybuchem powstania w getcie w kwietniu, w piwnicach przy ulicy Nowolipki. W 1946 roku wykopanych zostało dziesięć metalowych skrzyń z dokumentami z 1942 roku, w 1950 roku odnaleziono drugą część papierów, ukrytą w metalowych bańkach po mleku. Części trzeciej do dziś nie udało się odnaleźć. Te, które przetrwały, świadczą o ludzkich losach w czasach zagłady.
Warszawa. Na pamiątkę Archiwum Ringelbluma. Odsłonięcie w rocznicę powstania w getcie
Skwer do tej pory pozostawał niezagospodarowany, choć zdarzało się, że przychodziły tu wycieczki, by oddać hołd uczestnikom powstania w dzielnicy żydowskiej. Po ponad dekadzie zabiegania o to różnych środowisk w Warszawie udało się doprowadzić do uporządkowania przestrzeni i postawienia pomnika, który będzie pamiątką dzieła Ringelbluma.
To będzie przezroczysty, podświetlony obiekt, oznaczony tabliczką informacyjną. Opiekę nad projektem roztoczyło stowarzyszenie Stacja Muranów, a Żydowski Instytut Historyczny pomógł w zgromadzeniu funduszy.
