Iluminacje, koncerty i debaty. Upamiętnią 35. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego

Akcja "Zapal Światło Wolności", specjalne iluminacje budynków, koncerty, konferencje, debaty, gry, warsztaty edukacyjne czy żywe lekcje historii - to niektóre z inicjatyw, jakimi Instytut Pamięci Narodowej upamiętni w całym kraju 35. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego.

Instytut apeluje o upamiętnienie ofiar stanu wojennego poprzez zapalenie w oknach 13 grudnia o 19.30 świecy w ramach akcji społeczno-edukacyjnej "Ofiarom stanu wojennego. Zapal Światło Wolności". Honorowym patronatem objął ją prezydent Andrzej Duda. Akcja nawiązuje do gestu solidarności, jaki wobec Polaków w Wigilię 1981 r. wykonało wielu mieszkańców Zachodu. Świecę w oknie Pałacu Apostolskiego w Watykanie zapalił m.in. Jan Paweł II, wezwał do tego też ówczesny prezydent USA Ronald Reagan.

Okolicznościowa iluminacja i napisy mają się także tego dnia znaleźć na wielu ważnych budynkach np. Stadionie Narodowym, katowickim Spodku, gdańskim Pomniku Poległych Stoczniowców czy Tauron Arenie i Teatrze Bagatela w Krakowie. IPN przygotował również drukowaną jednodniówkę poświęconą stanowi wojennemu, którą można także pobrać ze strony pamiec.pl; reprinty pocztówek drukowanych wówczas w podziemiu, a także informacje dla szkół, naklejki i ulotki ze "Światłem Wolności".

13 grudnia szlakiem stołecznych miejsc związanych ze stanem wojennym w Warszawie będzie kursował Ikarus, w którym będzie można posłuchać prelekcji historyków i piosenek z tamtego okresu. Tego samego dnia w Urzędzie Marszałkowskim zostanie zaprezentowana ekspozycja "Fenomen Solidarności". Po południu zaś w Przystanku Historia IPN odbędzie się promocja książki Grzegorza Majchrzaka "Tajemnice stanu wojennego". IPN przygotował również zajęcia dla licealistów "Orła WRONa nie pokona, czyli rzeczywistość szkolna lat 80.", które odbędą się m.in. w stołecznym Liceum Ogólnokształcącym im. Bolesława Limanowskiego.

Od 9 grudnia w Przystanku Historia będzie można oglądać wystawę "Wolne Słowo" - związaną z drukarniami podziemnymi podczas stanu wojennego instalację Małgorzaty Grabowskiej-Kozery. W Przystanku zostanie także m.in. odtworzone mieszkanie opozycjonisty. W placówce odbywają się też warsztaty dla młodzieży, która w ich ramach ma możliwość przygotowania podziemnej ulotki na powielaczu.

Także od 9 grudnia na pl. Piłsudskiego będzie czynna wystawa "586 dni stanu wojennego" ukazująca m.in. sprzeciw Polaków wobec rządów ekipy Wojciecha Jaruzelskiego. Dzień później w Studiu Polskiego Radia im. W. Lutosławskiego odbędzie się koncert artysty "Piwnicy pod Baranami" Mieczysława Święcickiego "Żyłem... Żyliśmy na krawędzi historii".

Odbędzie się również gra miejska "Spacerniak 81", której uczestnicy przemierzą historyczne miejsca wydarzeń związanych z wprowadzeniem stanu wojennego. 21 grudnia w Centrum Edukacyjnym IPN zaplanowano koncert w rocznicę urodzin Przemysława Gintrowskiego "U-rodziny Barda".

Stan wojenny wprowadzono 13 grudnia 1981 roku, zawieszono 31 grudnia 1982 roku, a ostatecznie zniesiono 22 lipca 1983 roku. W trakcie jego trwania z rąk milicji oraz SB zginęło kilkadziesiąt osób. Według opublikowanych prezez CBOS w środę badań, dwie piąte badanych (41 proc.) Polaków uważa, że wprowadzenie stanu wojennego było słuszną decyzją. Jedna trzecia (35 proc.) jest przeciwnego zdania. 24 proc. badanych wstrzymało się od oceny w tej sprawie. O słuszności decyzji o wprowadzeniu stanu wojennego częściej przekonani byli starsi badani, zwłaszcza osoby w wieku 45-64 lata, osoby mniej wykształcone (na poziomie szkoły podstawowej, gimnazjum lub szkoły zawodowej), oraz osoby o najniższych dochodach per capita. Spośród grup zawodowych największą przychylność wobec wprowadzenia stanu wojennego zadeklarowali rolnicy (53 proc.).

Przeczytajcie też: Piotr Guział: w interesie PiS jest utrzymanie Hanny Gronkiewicz-Waltz na stanowisku. Chcą zadać ostateczny cios PO