Walczą z reżimem ryzykując swoim życiem

Stan więzionej w Rosji ukraińskiej lotniczki wojskowej Nadii Sawczenko jest krytyczny, a sytuację komplikuje to, że nie dopuszcza ona do siebie rosyjskich lekarzy - poinformował w piątek jej obrońca Nikołaj Połozow.

34-letnia Sawczenko, która walczyła z prorosyjskimi rebeliantami w Donbasie w składzie batalionu ochotniczego Ajdar, jest oskarżona o współudział w zabójstwie dwóch rosyjskich dziennikarzy w czasie walk w Donbasie w 2014 roku.

Ukrainka, która została wówczas bezprawnie wywieziona do Rosji, nie przyznaje się do winy i twierdzi, że dowody w jej sprawie zostały sfałszowane. O uwolnienie Sawczenko apelują władze w Kijowie i UE.

Lista osób, które przez lata walczyły z reżimem totalitarnym, łamiącym prawa człowieka jest długa.I wciąż pojawiają się na niej nowe nazwiska.

(WP, TVN24, PAP, oprac.: mg)

25 sierpnia 2015 roku okręgowy sąd wojskowy w Rostowie nad Donem, na południu Rosji, skazał ukraińskiego reżysera i uczestnika Majdanu Ołeha Sencowa na 20 lat pozbawienia wolności w kolonii karnej o zaostrzonym rygorze.
39-letni Sencow, o którego uwolnienie do władz Rosji apelowało wielu rosyjskich i europejskich twórców filmowych, w tym Aleksandr Zwiagincew, Aleksandr Sokurow, Andrzej Wajda, Krzysztof Zanussi, Daniel Olbrychski i Pedro Almodovar, był oskarżony o przynależność do zakazanego w Federacji Rosyjskiej, ukraińskiego skrajnie nacjonalistycznego Prawego Sektora i przygotowywanie zamachów terrorystycznych na Krymie po przyłączeniu półwyspu do Federacji Rosyjskiej.
Zarzucono mu też przechowywanie broni, amunicji i materiałów wybuchowych.

Sencow zeznawał przed sądem, że w więzieniu był bity, torturowany, a także grożono mu gwałtem lub śmiercią, aby zmusić go do przyznania się do stawianych oskarżeń i obciążenia przyjaciół.
Reżyser nie przyznał się do winy. Twierdził, że sprawa przeciwko niemu ma charakter polityczny i utrzymywał, że rosyjski sąd nie ma jurysdykcji do orzekania w tej sprawie. Również kraje zachodnie i władze w Kijowie krytykowały proces, oceniając, że ma on podłoże polityczne.
Pochodzący z Krymu Sencow był zdecydowanym przeciwnikiem dokonanej w marcu 2014 roku przez Rosję aneksji półwyspu.

Malala Yousafzai w wieku 11 lat zaczęła pod pseudonimem prowadzić bloga, w którym opowiadała się za prawem kobiet do edukacji, wolności i decydowania o własnym losie.

9 października 2012 roku 15-letnia wówczas dziewczyna została zaatakowana przez talibów w drodze powrotnej ze szkoły w dolinie Swat na pograniczu afgańsko-pakistańskim.
Przeżyła postrzały w głowę i szyję, a po intensywnym leczeniu i rehabilitacji w Anglii kontynuuje tam edukację.

Malala nie może wrócić do ojczyzny, bo talibowie oskarżają ją o propagowanie zachodniego stylu życia i "nieprzyzwoite" zachowanie. Grożą śmiercią dziewczynie i jej bliskim.

Za niezłomną postawę młodą Pakistankę nagrodził m.in. Uniwersytet Harvarda, a Parlament Europejski przyznał jej Nagrodę Sacharowa za zasługi w walce o prawa człowieka. W 2014 roku Malala, jako najmłodsza osoba w historii, otrzymała Pokojową Nagrodę Nobla.

40-letnia Yoani Sanchez jest autorką bloga "Generacion Y", w którym opisuje życie codzienne na Kubie, krytykując bierność władz w Hawanie i zwątpienie Kubańczyków.

Dziennikarka była wielokrotnie zatrzymywana, między innymi w październiku 2012 roku w Bayamo, gdzie miała relacjonować dla hiszpańskiego dziennika "El Pais" proces młodego Hiszpana oskarżonego o spowodowanie wypadku drogowego, w którym zginęło dwóch opozycjonistów.

W 2013 roku Sanchez, której przez lata władze w Hawanie odmawiały prawa wyjazdu z kraju ze względu na jej krytyczną ocenę sytuacji na Kubie, skorzystała z szansy na wyjazd za granicę po rozluźnieniu przez rząd przepisów migracyjnych.
Blogerka wyruszyła w podróż zagraniczną, podczas której odwiedziła kilkanaście krajów w obu Amerykach i w Europie.

22 października 2013 roku liderka birmańskiej opozycji Aung San Suu Kyi odebrała w Strasburgu Nagrodę im. Sacharowa, przyznaną jej 23 lata temu przez Parlament Europejski za zasługi w walce o demokrację w jej kraju.
Nie mogła tego zrobić wcześniej, gdyż przebywała w areszcie domowym.

W 1988 roku, podczas krwawo stłumionego przez generałów powstania studenckiego, Suu Kyi stała się ikoną ruchu oporu wobec dyktatury.
Jej partia Narodowa Liga na rzecz Demokracji w 1990 roku wygrała wybory parlamentarne, ale rządząca krajem junta wojskowa zignorowała ich rezultaty i wtrąciła do aresztu domowego Suu Kyi.
Szefowa NLD spędziła w nim łącznie 15 lat. Na wolność wyszła pod koniec 2010 roku, a w kwietniu 2012 roku dostała się do birmańskiego parlamentu w wyniku wyborów uzupełniających.

Pod koniec lutego amerykański Senat jednogłośnie przyjął projekt nazwania ulicy, przy której swoją siedzibę ma ambasada Chińskiej Republiki Ludowej, imieniem odsiadującego wyrok więzienia noblisty z Państwa Środka - Liu Xiaobo.

Pisarz od 2009 roku odsiaduje wyrok 11 lat więzienia za działalność wywrotową po przygotowaniu przez niego petycji, w której domagał się demokratyzacji kraju.
Kiedy w następnym roku przyznano mu Pokojową Nagrodę Nobla, oburzone Chiny zamroziły stosunki dyplomatyczne z Oslo (na zdjęciu protest przed budynkiem Ambasady ChRL w Warszawie przeciwko więzieniu przez władze chińskie Xiaobo oraz innych więźniów politycznych).