W Hadze rozpoczął się proces kongijskiego zbrodniarza
Przed Międzynarodowym Trybunałem Karnym w
Hadze rozpoczął się proces kongijskiego
zbrodniarza wojennego Thomasa Lubangi. Lubanga jest pierwszym oskarżonym odesłanym do Hagi na podstawie
listu gończego MTK i przekazanym trybunałowi do osądzenia.
20.03.2006 17:40
W akcie oskarżenia kongijskiemu watażce zarzucono m.in. wykorzystywanie dzieci jako żołnierzy w wojnie w Demokratycznej Republice Konga (dawnym Zairze).
Poniedziałkowa rozprawa miała czysto proceduralny charakter. Podczas niej sędzia prowadzący Claude Jorda upewnił się, że oskarżony jest świadomy wysuwanych przeciwko niemu zarzutów oraz swoich praw, w tym możliwości domagania się tymczasowego wypuszczenia na wolność w oczekiwaniu na osądzenie.
Lubangę aresztowano w ubiegłym roku, po śmierci w rejonie Ituri dziewięciu żołnierzy z Bangladeszu, wchodzących w skład sił pokojowych ONZ. Lubanga w lutym 2005 r. miał sam wydać rozkaz zabicia żołnierzy ONZ.
Od wybuchu starć etnicznych w Ituri w 1999 r. zginęło tam ponad 50 tysięcy cywilów, a ponad pół miliona ludzi opuściło swoje domostwa. Interwencja wojsk pokojowych ONZ zakończyła krwawe starcia między plemionami.
W Ituri organizacja Lubangi - Związek Kongijskich Patriotów Hima - walczy z innym lokalnym ugrupowaniem etnicznym - Związkiem Lendu. Plemiona Lendu dominują w tym rejonie, Hima są w mniejszości. Faktyczną stawką w tej walce są jednak olbrzymie złoża złota, znajdujące się w regionie Ituri.
W DRK stacjonuje obecnie 17 tys. żołnierzy sił pokojowych ONZ. Ich zadaniem jest doprowadzenie do stabilizacji sytuacji na miejscu przed planowanymi na czerwiec wyborami parlamentarnymi. Ogółem w wyniku walk, a także głodu i zamieszek od końca lat 90. w DRK zmarło ok. trzech milionów osób. MTK zajmie się jednak wydarzeniami po 1 lipca 2002, gdyż wtedy powstał Trybunał i od tej chwili trwa jego jurysdykcja.
Celem MTK jest ściganie i karanie osób fizycznych winnych najgorszych zbrodni, groźnych dla całej społeczności międzynarodowej. Są to m.in. zbrodnie ludobójstwa, zbrodnie wojenne, zbrodnie przeciwko ludzkości. Swoje pierwsze dochodzenie - w sprawie zbrodni w DRK - Trybunał zaczął w czerwcu zeszłego roku.
MTK sądzi tylko obywateli państw uznających jego jurysdykcję. Jurysdykcji tej nie uznają Stany Zjednoczone, które też zawarły porozumienia z ponad 30 krajami na wszystkich kontynentach w sprawie wyłączenia amerykańskiego personelu spod jurysdykcji Międzynarodowego Trybunału Karnego. Waszyngton odrzuca jurysdykcję tego Trybunału, szczególnie wobec swoich żołnierzy służących za granicą, obawiając się - jak argumentuje - wytaczania im procesów umotywowanych politycznie.