Tylko literacki czeski w radiu i telewizji
Ogólnoczeskie komercyjne stacje telewizyjne i radiowe będą musiały dbać o to, aby w ich programach informacyjnych i publicystycznych lektorzy i dziennikarze posługiwali się jedynie językiem literackim. Obowiązek taki na nadawców emitujących program na podstawie przyznanej licencji nałożyła przyjęta przez parlament nowelizacja ustawy medialnej.
24.03.2004 | aktual.: 24.03.2004 16:35
"Lektorzy i prowadzący audycje informacyjne oraz publicystyczne mają obowiązek używać języka literackiego. Nadawca zobowiązany jest zapewnić rozwój języka czeskiego i podkreślać jego dziedzictwo" - zapisali czescy ustawodawcy. Jedynym odstępstwem od języka literackiego w audycjach informacyjnych i publicystycznych mają być cytaty, które są niemożliwe do przeredagowania.
W reakcji na zarzuty, że obowiązek używania języka literackiego dotyczy jedynie mediów komercyjnych, komunistyczna posłanka Ivana Leva (autorka nowelizacji) podkreśliła, że media publiczne obowiązek ten mają zapisany w swych statutach.
Według Levej zapis o ochronie języka czeskiego w komercyjnych stacjach radiowych i telewizyjnych to początek różnych zmian legislacyjnych. Komunistyczni posłowie chcą ustawowego zapisu, że "państwo ma obowiązek ochrony języka czeskiego jako nierozłącznej części tożsamości narodowej i państwowej".
Czescy posłowie (projekt Levej przyjęty został zdecydowaną większością głosów) ustalili, że za nieprzestrzeganie obowiązku wypowiadania się w języku literackim nie będzie groził proponowany wcześniej mandat dla nadawców w wysokości 60 tysięcy koron (ok. 9 tys. złotych). "Naruszanie obowiązku mówienia językiem literackim będzie jednak uwzględniane w procesie przedłużania licencji dla nadawców komercyjnych" - wyjaśniła Leva.
Jeszcze silniej niż w języku polskim w języku czeskim rozróżnia się język literacki i mówiony. Literacki czeski używany jest obecnie jedynie przy wyjątkowych okazjach. Różnice pomiędzy literackim językiem czeskim a językiem mówionym i tzw. językiem powszechnym są ogromne. Słowo "ciągle" w języku literackim brzmi: "neustale", w języku mówionym "porzad", a w języku powszechnym "furt". Zwrot: "mieć szczęście" w języku literackim to "mit szczesti", a w języku mówionym czy powszechnym "mit kliku".