Chiny-Tajwan. Konflikt, który trwa od XVII wieku
Tajwan to niewielka wyspa, zamieszkiwana przez 23 miliony osób. Kraj nazywany również Republiką Chińską od lat znajduje się w konflikcie z Chinami, które nie uznają jego suwerenności. Konflikt zaognił się na nowo po wizycie na wyspie spikerki Izby Reprezentantów USA, Nancy Pelosi. Dlaczego wywołała ona tak wiele emocji? Jakie jest podłoże konfliktu Tajpej-Pekin?
03.08.2022 | aktual.: 03.08.2022 11:37
Tajwan znajdował się pod jurysdykcją Chin już w XVII wieku. Sytuacja ta uległa zmianie w 1895 roku, kiedy doszło do wojny japońsko-chińskiej, skutkującej uznaniem wyspy za część Japonii. W tym czasie Tajwan został przekształcony w modelową prowincję, która podlegała rządom gubernatora generalnego. Japońskie rządy na wyspie spowodowały rozwój społeczny, jednak nie zapewniły suwerenności kraju.
Chiny-Tajwan – podłoże konfliktu
Sytuacja Tajwanu uległa ponownej zmianie w 1945 roku, kiedy prowincję ponownie włączono do Chin. Już dwa lata później nastąpiła eskalacja na linii Chiny-Tajwan – skorumpowane rządy partii Kuomintangu oraz represyjna polityka rządu wobec mieszkańców wyspy spowodowały wybuch zamieszek, znanych jako Incydent 28 lutego. Jego krwawe stłumienie zrodziło podział Tajwańczyków, który do dziś jest widoczny w polityce. Chińska wojna domowa, trwająca do 1949 roku skutkowała zwycięstwem Mao Zedonga i spowodowała, że dotychczasowy prezydent Chin musiał więc uciekać z kraju, chroniąc się na Tajwanie.
Republika Chińska – dążenie do suwerenności
Tajwański rząd oficjalnie nie uznaje chińskich władz, przedstawiając się jako jedyną, legalną władzę Chin, Mongolii oraz terytoriów obejmujących część Indii i Rosji. Jeszcze w latach 70. XX wieku Republika Chińska była członkiem ONZ. Sytuację tę zmieniło złagodzenie stosunków na linii Chiny Ludowe-Stany Zjednoczone, które spowodowało, że Tajwan na arenie międzynarodowej na nowo został uznany za terytorium Chin. Wyjątek stanowi 14 państw: Belize, Eswatini, Gwatemala, Haiti, Honduras, Nauru, Palau, Paragwaj, Saint Kitts i Nevis, Saint Lucia, Saint Vincent i Grenadyny, Tuvalu, Watykan, Wyspy Marshalla.
Zobacz również: Eskalacja napięcia. Chiny naruszyły wody Tajwanu
Tajwan jako państwo - niepodległość czy Chiny?
Dlaczego Republikę Chińską popiera jedynie 14 krajów na świecie? Wszystko za sprawą polityki "jednych Chin", która oznacza, że państwa nie mogą jednocześnie współpracować z Chinami i Tajwanem. Niewielka wyspa nie może więc konkurować ze światową potęgą militarną i gospodarczą.
Drugim powodem jest uchwalona przez chiński rząd w 2005 roku Ustawa Antysesesyjna, która zakłada użycie siły w przypadku ogłoszenia przez Tajwan niepodległości. Wyspa jest uznawana przez Chiny Ludowe za zbuntowane terytorium, które powinno zostać podporządkowane Pekinowi do 2049 roku.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Napięcie pomiędzy Tajwanem a Chinami w ostatnim czasie eskaluje – ze względu na wojnę w Ukrainie oraz wizytę na wyspie Nancy Pelosi. Amerykańska polityk Partii Demokratycznej sprawującą funkcję spikera Izby Reprezentantów Stanów Zjednoczonych wylądowała na wyspie 2 sierpnia. Jak podkreśla, "Wizyta naszej delegacji na Tajwanie jest uhonorowaniem niezachwianego zaangażowania Ameryki we wspieranie tętniącej życiem demokracji na Tajwanie". Na wydarzenie zareagowały władze Chin wskazując, że wizyta Pelosi na Tajwanie stanowi "ingerencję w sprawy wewnętrzne Chin".
