historia(strona 122/148)

Pierwszy próbny lot samolotu polskiej konstrukcji RWD-9.

Została powołana Rada Pomocy Żydom - "Żegota", organizacja podziemna działająca jako organ polskiego rządu na uchodźstwie. Jej zadaniem było organizowanie pomocy dla Żydów w gettach. "Żegota" działała do 1945 roku.

Wyciek trującego gazu w zakładach firmy Union Carbide w Bhopalu w Indiach doprowadził do katastrofy ekologicznej, która jest dotąd uznawana za najtragiczniejszą w skutkach awarię przemysłową. Oficjalnie śmierć poniosło wówczas ponad 3800 osób. Według organizacji Greenpeace, zmarło 20 tysięcy ludzi, a 560 tysięcy zostało poszkodowanych.

Właściwe nazwisko Conrada to Józef Konrad Korzeniowski. Był angielskim pisarzem pochodzenia polskiego, tworzącym w języku angielskim. Autor "Lorda Jima", "Jądra ciemności", "Smugi cienia" i "Nostromo". Wszystkie jego książki oparte są na wątkach autobiograficznych, dominuje w nich problematyka psychologiczno-moralna. Twórczość Conrada doczekała się wielu adaptacji teatralnych i filmowych. Zmarł 3 sierpnia 1924 r.

Napoleon Bonaparte zostaje koronowany na cesarza Francuzów. Abdykował w 1814 roku na rzecz syna.

Bitwa wojsk Napoleona z wojskami austro-rosyjskimi Franciszka II i Aleksandra I pod Austerlitz, zwana "bitwą trzech cesarzy". Wojska francuskie odniosły zwycięstwo, a koalicja antyfrancuska rozpadła się.

Na uniwersytecie w Chicago ukończono, pod kierunkiem włoskiego fizyka Enrico Fermiego, budowę pierwszego reaktora jądrowego i dokonano udanej próby rozszczepienia jądra atomowego. Pracami kierował włoski fizyk Enrico Fermi.

Mościcki był prezydentem RP w latach 1926-1939. Z zawodu był chemikiem, technologiem, autorem ponad 60 prac naukowych. Opracował przemysłową metodę wytwarzania kwasu azotowego z powietrza. Założył Państwowe Zakłady Azotowe pod Tarnowem . Dzielnicę, gdzie zbudowano tę fabrykę, na jego cześć nazwano Mościcami. W 1926 roku podjął decyzję, że będzie ojcem chrzestnym każdego siódmego syna w polskiej rodzinie, co dawało chrześniakom wiele przywilejów. Miał ich około pięciuset. Zmarł 2 października 1946 r.

Jan Długosz był kanonikiem krakowskim, historykiem, dyplomatą, wychowawcą synów Kazimierza Jagiellończyka. Jest autorem pierwszej syntezy w historiografii polskiej - „Historia Polonica” - to dwanaście ksiąg opisujących dzieje Polski od czasów legendarnych do 1480 roku.

Lech Wałęsa pojawił się w telewizji po raz pierwszy od wprowadzenia stanu wojennego 13 grudnia 1981 roku. Wałęsa wystąpił w debacie z Alfredem Miodowiczem. Jej tematem był pluralizm związkowy oraz sytuacja polityczna w Polsce. Po transmisji 63 proc. oglądających przyznało zwycięstwo Wałęsie.

Był synem Władysława Jagiełły, Wielkim Księciem Litewskim i Królem Polski. W latach 1453-1466 zwyciężył Zakon Krzyżacki i odzyskał dla Polski Pomorze Gdańskie, ziemię chełmińską i Warmię. Przyłączył też księstwo oświęcimskie i część Mazowsza. Za jego panowania dynastia Jagiellonów zasiadła na tronach Litwy, Czech i Węgier. Przyczynił się do wzmocnienia znaczenia Sejmu i sejmików. Zmarł 7 czerwca 1492 roku.

Polscy szwoleżerowie pod dowództwem pułkownika Jana Kozietulskiego zdobyli pozycje na przełęczy Somosierra w Górach Kastylijskich w Hiszpanii, otwierając drogę wojskom napoleońskim do Madrytu.

Rosja rozpoczęła pierwszą wojnę z Czeczenią nalotem na Grozny. Wojska rosyjskie wkroczyły na terytorium republiki 11 grudnia. Wojna zakończyła się 31 sierpnia 1996 r. rozejmem w Chasawjurcie. Czeczenia formalnie pozostała częścią Federacji Rosyjskiej, w praktyce utrzymała niepodległość. Według danych rosyjskich, w czasie konfliktu zginęło 10 tys. czeczeńskich bojowników i 5,5 tys. rosyjskich żołnierzy. Rzeczywiste straty obu stron oraz ludności cywilnej, do dziś trudno oszacować.

ONZ przyjęła plan podziału brytyjskiego terytorium mandatowego w Palestynie, który przewidywał utworzenie dwóch niepodległych państw - arabskiego i żydowskiego oraz umiędzynarodowienia Jerozolimy.

Po przegranej bitwie pod El Alamein, wojska włoskie i niemieckie wycofują się z Tobruku. Do niebronionego miasta wkraczają Brytyjczycy.

Stefan Wyszyński został arcybiskupem metropolitą gnieźnieńskim i Prymasem Polski. Był wówczas najmłodszym biskupem w Polsce, na swojego następcę wyznaczył go zmarły 22 października kardynał August Hlond.

Plater była uczestniczką Powstania Listopadowego walcząca w oddziale partyzanckim na Żmudzi. Jest uznawana za symbol bohaterstwa kobiet polskich walczących o niepodległość, bohaterka narodowa Polski, Białorusi i Litwy. Adam Mickiewicz poświęcił jej wiersz „Śmierć pułkownika”. Zmarła 23 grudnia 1831 roku.

Reymont jako drugi po Henryku Sienkiewiczu polski pisarz, został wyróżniony literacką nagrodą Nobla za powieść "Chłopi". Autor w mistrzowski sposób oddał mentalność i sposób wyrażania się chłopów. Powieść dobrze przyjęta przez czytelników, wkrótce została przełożona na język niemiecki, rosyjski, szwedzki, czeski, hiszpański i angielski.

Premier i Naczelny Wódz, generał Władysław Sikorski powołał Komitet Ministrów do spraw Kraju oraz Związek Walki Zbrojnej. Organizacja ta zastąpiła Służbę Zwycięstwu Polski. ZWZ miał skupić wojskową konspirację na ziemiach polskich. Komendantem został Kazimierz Sosnkowski rezydujący w Paryżu. W kraju działalnością ZWZ kierował pułkownik Stefan "Grot" Rowecki.

Józef Piłsudski przejął całkowitą władzę w kraju z rąk Rady Regencyjnej Królestwa Polskiego. Trzy dni wcześniej Rada przekazała mu władzę nad wojskiem.