Był radzieckim działaczem komunistycznym, szefem NKWD, który w znacznym stopniu odpowiadał za "wielkie czystki" okresu stalinowskiego. Jeden z głównych wykonawców zbrodni stalinowskich, bezpośrednio odpowiedzialny na mord polskich oficerów w Katyniu. Po śmierci Stalina usunięty ze stanowiska i stracony.