"Sunday Times": Obama podejmie nową próbę zamknięcia Guantanamo

Według tygodnika podłożem niedawnej dymisji ministra obrony Chucka Hagla było to, że torpedował plany zamknięcia tego obozu, ociągając się z oficjalnym przyznaniem, że więźniowie wytypowani do zwolnienia nie stwarzają zagrożenia dla bezpieczeństwa Stanów Zjednoczonych.

64 więźniów w kubańskim Guantanamo na ogólną liczbę 132 zostało oczyszczonych z zarzutów i ma być zwolnionych. Gdy liczba wciąż przetrzymywanych więźniów zmniejszy się do około 75, Obama zwróci się do Kongresu z wnioskiem o zamknięcie ośrodka i przeniesienie reszty więźniów do zakładów karnych na terenie USA - twierdzi gazeta.

"Sunday Times" sądzi, że Obama posłuży się argumentem ekonomicznym. Utrzymanie Guantanamo przekłada się na 2,7 mln USD w przeliczeniu na więźnia. W więzieniu o zaostrzonym rygorze na terenie USA jest to ok. 80 tys. USD - wynika z cytowanych przez gazetę wyliczeń Pentagonu.

Nieco inne dane podaje portal Human Rights First, powołujący się na oceny udostępnione podczas przesłuchań przed senacką komisją sprawiedliwości. Koszt utrzymania indywidualnego więźnia wyceniono na ok. 3,2 mln USD w porównaniu z ok. 34. tys. USD w więzieniu o zaostrzonym rygorze w USA. Roczny koszt utrzymania ośrodka w Guantanamo w przesłuchaniach przed senacką komisją wyceniono na 443 mln USD.

Liczba więźniów Guantanamo stopniowo maleje. W grudniu wypuszczono 10, a na styczeń przewidziane są dalsze zwolnienia. Wśród więźniów, którzy najprawdopodobniej zostaną zwolnieni, wymienia się Saudyjczyka mieszkającego w W. Brytanii i mającego tu rodzinę, Shakera Aamera.

W 2001 r. w Afganistanie aresztowali go żołnierze Frontu Północnego i wydali Amerykanom. CIA oskarżyła go o to, że był ważną osobą w dowództwie Al-Kaidy. Aamer zaprzeczał temu, twierdząc, że w Afganistanie przebywał pracując dla organizacji charytatywnej.

Według portalu Human Rights First liczba więźniów Guantanamo wynosi obecnie 136, a do zwolnienia zakwalifikowano 68. W największym okresie aktywności na fali tzw. wojny z terroryzmem w ośrodku przebywało 779 więźniów. Na początku pierwszej kadencji Obamy było ich 242, z czego do zwolnienia zakwalifikowano 126. Tylko jednego jak dotąd amerykańska prokuratura postawiła w stan oskarżenia.

Od stycznia 2009 r. czterech więźniów zmarło. Zwolnieni więźniowie trafili do 53 krajów, nie tylko tych, z których pochodzili.

"Sunday Times" zauważa, że wysoko postawieni dowódcy wojskowi USA są przekonani, że więźniowie, których nie zakwalifikowano do zwolnienia, są groźni. Amerykańskie służby wywiadowcze oceniają, że 17 proc. więźniów na ogólną liczbę 614 zwolnionych od 2002 r. powróciło do zbrojnej przemocy. Dalsze 12 proc. podejrzewa się o to, choć nie ma potwierdzenia.

Republikanie odrzucili wniosek o uchylenie ograniczeń w przenoszeniu więźniów z Guantanamo (kubańskiego terytorium pod jurysdykcją USA na mocy traktatu z 1903 r.) do USA i są przekonani, że ośrodek powinien nadal funkcjonować.

Cytowany przez "Sunday Timesa" prawnik Clive Stafford Smith z organizacji Reprieve reprezentujący Aamera sądzi, że zamknięcie Guantanamo jest dla Baracka Obamy prestiżową sprawą. "Jeśli ktoś jest najbardziej wpływowym politykiem świata i nie może rozwiązać problemu (Guantanamo - PAP), mimo że jest głównodowodzącym armii, a ośrodek podlega dowództwu wojskowemu USA, to coś jest nie tak" - powiedział.