Śpiewając nowo narodzonemu Dzieciątku
W dzisiejszym skomercjalizowanym świecie kolędy towarzyszą nam niekiedy już od połowy listopada. A tak szczerze mówiąc, kolędowanie powinniśmy rozpoczynać dopiero po Wigilii. Bo przecież pastuszkowie śpiewający swe piosenki pojawili się w betlejemskiej stajence dopiero po narodzeniu Jezuska...
Także współcześni kolędnicy często nie mają zbyt wiele wspólnego z tradycją. O tym, jak powinno wyglądać kolędowanie zgodne z dawnymi regułami, będziemy mogli przekonać się przez cztery styczniowe niedziele na placu Mariackim w Krakowie, gdzie Małopolski Instytut Kultury organizuje występy tradycyjnych grup kolędniczych.
- Zapraszając małopolskie zespoły pielęgnujące tradycję chcemy ocalić od zapomnienia dawne zwyczaje - mówi Piotr Legutko, zastępca dyrektora MIK. Podział na cztery spotkania nie jest przypadkowy. Każde "Kolędowanie pod hejnałem" będzie miało swój osobny motyw przewodni. Spotkania zaczną się od Godów, jak w polskiej tradycji nazywano okres Bożego Narodzenia (mówiło się o Godnych Świętach, gdyż należało - godziło się - obchodzić je uroczyście i z radością). Jak należy obchodzić Gody, pokaże zespół "Nawojowiacy". Druga niedziela będzie poświęcona jasełkom. Odgrywanie scen ze stajenki betlejemskiej jest jednym z najstarszych elementów świątecznego obrzędu. Adorowanie Jezuska przybrało z czasem formę ruchomych jasełek (jasło to staropolska nazwa żłobu, a dokładniej jego dolnej części).
Spektakl jasełkowy zaprezentuje grupa "Pasterze z Józefem" z Lubnia. Jasełka miały zazwyczaj charakter statyczny, w odróżnieniu od "herodów", wędrownego teatru misteryjnego, który w okresie Bożego Narodzenia odwiedzał domostwa. Takie misterium będzie można obejrzeć w trzecią niedzielę stycznia w wykonaniu grupy "Herody" z Kobylanki. Niedzieli ostatniej patronuje hasło Kolęda. Na placu Mariackim pojawią się tradycyjni kolędnicy (czyli "Podhalanie" z Ludźmierza) z Turoniem, którego prototypem był prawdopodobnie tur, żyjący dawniej w polskich puszczach, wytępiony w XVI wieku. Na "Kolędowanie pod hejnałem" zapraszają: Małopolski Instytut Kultury, Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny (Bazylika Mariacka) , Teatr Ludowy w Krakowie, Agencja Artim.
