Skarb wart fortunę w rękach polskich komandosów

Podczas swoich rządów talibowie chcieli wymazać z dziedzictwa kulturowego Afganistanu wszystko, co nie było muzułmańskie. Symbolem tego kulturowego barbarzyństwa stało się zniszczenie największych na świecie i unikatowych posągów Buddy w Bamjan, wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Proceder ten przerwała dopiero interwencja NATO.

Po tamtych doświadczeniach każdy ocalały artefakt z dawnych epok przez współczesny rząd afgański jest obecnie traktowany jak znalezisko na wagę złota. Ironią losu jest, że dla tych samych, którzy niszczyli narodowe dziedzictwo kulturowe Afganistanu, obecnie, obok narkotyków, przemyt i nielegalna sprzedaż dzieł sztuki okazały się cennym źródłem pozyskiwania środków do finansowania działalności terrorystycznej.

Gdy pod koniec ubiegłego roku polscy żołnierze Wojsk Specjalnych stacjonujący w Afganistanie otrzymali informacje o próbie przemytu z pakistańskiego pogranicza do Kabulu przedmiotów mających wartość archeologiczną, zaplanowano precyzyjną operację w celu przechwycenia łupu przemytników dzieł sztuki. Akcję przeprowadzono w prowincji Paktika wspólnie z elitarną afgańską policyjną kompanią antyterrorystyczną tzw. Provincial Response Company szkoloną przez komandosów z Lublińca.

Wspólnie przeprowadzona akcja, której szczegóły są tajemnicą, zakończyła się sukcesem. Udało się przechwycić artefakt stanowiący część rzeźby (głowę - przyp. red.) przedstawiającej Buddę. Sukces tym większy, bo wiek znaleziska został oszacowany przez archeologów na II - III w n.e., a wartość określono nawet na kilkaset tysięcy dolarów.

"Głowa małego Buddy" jak nazywana jest ta rzeźba przez Afgańczyków została przekazana do Muzeum Narodoego w Kabulu. W ocenie ministra kultury i informacji Afganistanu Sayeda Makhduma Rahina, odzyskane dzieło sztuki jest bezsprzecznie jednym z ważniejszych eksponatów świadczących o dziedzictwie kulturowym narodu afgańskiego.