Setna rocznica urodzin Czesława Miłosza

W grudniu Instytut Książki przedstawił wyniki pierwszego naboru na projekty finansowane w ramach programu Promesa Miłosz. Poprzez Promesę Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego dystrybuuje dotacje na łączną sumę siedmiu milionów złotych. Najwięcej funduszy (1,2 mln zł) popłynie do Krakowskiego Biura Festiwalowego na zorganizowanie II Festiwalu Literackiego im. Czesława Miłosza, który odbędzie się w Krakowie w dniach 9-15 maja przyszłego roku.

Krakowski Festiwal Miłosza będzie najbardziej okazały, ale zaplanowano też kilka innych konferencji i spotkań, związanych z osobą patrona roku. W Budapeszcie odbędzie się konferencja naukowa "Środkowoeuropejska tożsamość Czesława Miłosza i jego miejsce w kulturze europejskiej" organizowana przez warszawskie Muzeum Literatury, które przygotowuje też festiwal poetycki "Wielkie Księstwo Poezji" w Warszawie. Fundacja Kultury planuje na lato seminarium "Czas i przestrzeń Czesława Miłosza" a Stowarzyszenie "Pro Cultura Litteraria" - międzynarodową sesję literacko-naukową "Warszawa Miłosza".

Wśród projektów związanych z Rokiem Miłosza najwięcej jest inicjatyw wydawniczych. Fundacja Zeszytów Literackich ma w planach kolejny tom esejów Miłosza pt. "Rosja" a także książki "Portret podwójny. Czesław Miłosz/Jarosław Iwaszkiewicz". Nakładem "Zeszytów Literackich" w 2011 roku ukaże się też korespondencja Miłosza z Konstantym Jeleńskim, Aleksandrem Watem i Olą Watową, a także książka Tomasa Venclovy "Mój Miłosz".

Czytelnik wyda kolejne dwa tomy listów Miłosza i Giedroycia, a W.A.B. - książkę Emila Pasierskiego o relacjach noblisty z Jerzym Putramentem zatytułowaną "Gamma i Omega". Wydawnictwo Literackie ma w planach kalendarium życia Miłosza przygotowane przez Agnieszkę Kosińską i Kamila Kasperka, wznowienie "Spiżarni literackiej" Miłosza, a także publikację pracy zbiorowej pod redakcją Aleksandra Fiuta "Poznawanie Miłosza 3". W 2011 roku ukaże się też książka "Miłosz. Przewodnik Krytyki Politycznej" a także album fotograficzny "Czesław Miłosz. Sceny z życia poety".

Wśród projektów, które skorzystają z programu Promesa Miłosza, jest kilka inicjatyw muzycznych - Aga Zaryan ma nagrać płytę z angielskimi przekładami wierszy Miłosza, filharmonia w Gdańsku będzie realizowała projekt pt. "Wiek Miłosza", w Stawisku odbędą się literacko-muzyczne konfrontacje "Miłosz - Iwaszkiewicz" zaś Fundacja f.o.r.t.e. organizuje serię wydarzeń interdyscyplinarnych "Słuchając Miłosza" w ramach IV Latającej Akademii Muzyki Dawnej. Na liście przedsięwzięć dotowanych przez program Promesa Miłosz znalazł się projekt Fundacji Teatru Ósmego Dnia, która zapowiada produkcję filmu dokumentalnego "Walc z Czesławem Miłoszem".

30 czerwca 2011 roku - w 100-lecie urodzin poety - zostanie otwarte Międzynarodowe Centrum Dialogu, które powstaje w rewitalizowanym dworze w Krasnogrudzie na Suwalszczyźnie należącym przed wojną do rodziny Czesława Miłosza. Placówka, którą tworzy w Krasnogrudzie fundacja "Pogranicze - sztuk, kultur, narodów" w Sejnach ma służyć międzynarodowemu dialogowi. Mają być tam prowadzone działania związane z wielokulturowością i dziedzictwem Rzeczpospolitej Obojga Narodów: warsztaty artystyczne, kursy i konferencje.

Czesław Miłosz - poeta, prozaik, eseista, tłumacz, laureat nagrody Nobla w roku 1980 - urodził się 30 czerwca 1911 r. w Szetejniach koło Kowna. Młodość spędził w Wilnie, okupację niemiecką - w Warszawie. Po wojnie pracował w dyplomacji PRL w USA i Francji. W 1951 r. w Paryżu wystąpił o azyl polityczny. W 1960 r. wyjechał do Kalifornii, gdzie przez dwadzieścia lat wykładał na uniwersytecie w Berkeley. Do 1989 r. publikował głównie w emigracyjnym wydawnictwie paryskiej "Kultury" i w Polsce poza cenzurą. Zmarł 14 sierpnia 2004 r. w Krakowie i tam został pochowany.

Rok Miłosza będzie świętowany nie tylko w Polsce, ale też na Litwie, w USA, we Francji, Chinach, Indiach, Izraelu, Rosji i w innych krajach.