Senat: nie będzie kółek na kartach do głosowania
Nagrywanie prac członków komisji wyborczych, klasyfikowanie głosów nieważnych i wprowadzanie przezroczystych urn zakłada nowela Kodeksu wyborczego, do której senat zaproponował poprawki. Senatorowie chcą m.in., aby po zakończeniu głosowania przewodniczący komisji pieczętował otwór urny wyborczej. Odrzucono natomiast poprawkę proponowaną przez senacką komisję praw człowieka, praworządności i petycji, aby na kartach do głosowania obok nazwisk kandydatów były kółka, a nie kratki. Obecnie, aby oddać głos, wyborca stawia znak X w kratce obok nazwiska kandydata.
Za nowelą z poprawkami opowiedziało się 53 senatorów; nikt nie był przeciwny; 28 wstrzymało się od głosu.
Jedna z zaproponowanych przez senat poprawek dotyczy informowania o wyborach przez wójta. W myśl noweli na 21 dni przed wyborami przekaże on wyborcom bezadresowe przesyłki zawierające informacje o wyborach. Senat uważa, że na druku powinny znaleźć się następujące dane: termin wyborów, godziny głosowania, sposób głosowania, warunki ważności głosu a także o możliwości głosowania korespondencyjnego i przez pełnomocnika.
Senat chce także, aby po zakończeniu głosowania przewodniczący komisji niezwłocznie pieczętował otwór urny wyborczej. Kolejną z propozycji senatu jest, aby wyborca w przypadku głosowania z użyciem przezroczystych urn, mógł wszystkie karty do głosowania włożyć do jednej koperty.
Senat odrzucił poprawki zgłoszone m.in. przez senatora PiS Marka Martynowskiego. Proponował on m.in., aby karty wyborcze były opatrywane hologramem. Senator chciał także uchylenia sankcji karnych, które w myśl nowelizacji będą groziły za opublikowanie nagrań z prac komisji obwodowych.
Projekt nowelizacji kodeksu wyborczego skierował do sejmu prezydent Bronisław Komorowski po kontrowersjach związanych z ubiegłorocznymi wyborami samorządowymi.
Nowelizacja zakłada m.in. dziewięcioletnią kadencję sędziów PKW, która miałaby obowiązywać od 1 stycznia 2016 r. Przewiduje też możliwość rejestracji pracy obwodowych komisji przez mężów zaufania przed rozpoczęciem głosowania np. podczas przygotowania lokalu wyborczego i po jego zakończeniu. Nagrania będą mogły być wykorzystane jedynie jako dowód w postępowaniach prokuratorskich i sądowych; a za upublicznienie nagrania prac komisji będzie grozić grzywna od 1 tys. do 10 tys. zł. Nowela wprowadza ponadto przezroczyste urny, których wzór ma określić PKW. Przepis dotyczący przezroczystych urn do głosowania wejdzie w życie od 1 lipca 2016 r. ze względu na wysokie koszty i konieczność ogłoszenia przetargu. Wyborca będzie mógł włożyć kartę do głosowania do koperty; koperty w myśl noweli w lokalu wyborczym ma zapewnić wójt.
Nowela przywraca do Kodeksu wyborczego zasadę klasyfikowania głosów nieważnych. Głos jest nieważny m.in. jeśli wyborca nie postawi żadnego znaku X w kratce przy nazwisku kandydata lub postawi ich więcej niż jeden na jednej karcie do głosowania.
Projekt prezydencki zakładał, że wybory mają się odbywać przy użyciu pojedynczej, jednostronnie zadrukowanej karty do głosowania, co oznaczałoby wykreślenie obowiązku zapewnienia nakładek brajlowskich ze względu na niestandardowe rozmiary, jakie wówczas mogłaby mieć karta. Sejm zdecydował jednak, że wybory mają się obywać przy użyciu jednostronnie zadrukowanej karty do głosowania, jednak gdyby ze względu na zbyt duże rozmiary takiej karty, jej użycie było niemożliwe, wówczas karta do głosowania miałaby mieć formę broszury, czyli spiętych ze sobą kartek. Oznacza to pozostawienie zapisu o nakładkach brajlowskich. Nowelizacja określa, że karta do głosowania będzie zawierać informacje o sposobie głosowania i warunkach ważności głosu. W przypadku broszury taka informacja znajdowałaby się razem ze spisem treści na pierwszych stronach broszury, a na kolejnych umieszczane będą listy komitetów wyborczych.
Nowela zmienia definicję statku morskiego: głosowanie będzie mogło się odbywać na statku pod polską banderą z polskim kapitanem także wtedy, gdy jednostka nie należy do polskiego armatora.
