Nie pomógł sprzeciw polskiego rządu. Polacy cieszą się ze zmian?

Nature Restoration Law to przyjęta niedawno uchwała, która ma pomóc m.in. w walce z suszą, powodziami i kryzysem klimatycznym. To jedno z najważniejszych praw, jakie stworzono w celu ochrony europejskiej przyrody. Regulacje mają też pomóc powstrzymać postępujący upadek rolnictwa.

Ankieta przeprowadzona przez agencję badawczą Savanta wykazała, że trzy czwarte badanych popierało wprowadzenie Nature Restoration Law. To wniosek z wywiadów przeprowadzonych na początku maja z ponad 6 tys. respondentów z Polski, Finlandii, Szwecji, Włoch, Holandii i Węgier, czyli państw, które wówczas wykazywały postawę niechętną wobec prawa o odbudowie przyrody. Ostatecznie podczas głosowania w Parlamencie Europejskim przeciwko NRL zagłosowały Polska, Węgry, Włochy, Holandia, Szwecja i Finlandia.

W naszym kraju NRL popierało 72 proc. ankietowanych. Co ciekawe, największy odsetek takich osób - 82 proc. - odnotowano na Pomorzu i Pomorzu Zachodnim. W tych regionach od natury zależy wiele, to m.in. zapewniające zatrudnienie mieszkańcom turystyka i rybołówstwo. Z badania wynika również, że według 55 proc. osób w Polsce degradacja przyrody i różnorodności biologicznej w UE będzie miała negatywny wpływ na ludzi, rolnictwo i gospodarkę.

Do podobnych wniosków doprowadziło też badanie przeprowadzone przez Instytut Spraw Publicznych. Wynikało z niego, że zdaniem 75 proc. osób w Polsce nasz rząd powinien poprzeć prawo do odbudowy europejskiej przyrody.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Jeszcze przed głosowaniem nad Nature Restoration Law, które miało miejsce w połowie czerwca, apel do premiera o przyjęcie tej zmiany wystosowało ponad 200 osób ze świata nauki i 230 organizacji pozarządowych. Przyjęcie uchwały wzywającej rząd Donalda Tuska do poparcia prawa było też pierwszą decyzją Państwowej Rady Ochrony Przyrody, którą w marcu powołano przy Ministerstwie Klimatu i Środowiska.

Dlaczego więc podczas głosowania nad uchwałą Polska była przeciwna?

Głosowanie w Radzie UE nad NRL nie bez powodu zostało przesunięte na drugą połowę czerwca. W gorącym okresie kampanii w całej Europie nasiliły się antyunijne hasła, a skrajnie prawicowe partie zaczęły rosnąć w niemal każdym kraju - w tym w Polsce. Jednym z głównych źródeł paliwa były dla nich protesty rolników, które wybuchły na skutek planowanych zmian.

Co jednak mieli rolnicy do odtwarzania natury? Bardzo dużo. W ostatnich miesiącach UE zapowiedziała szereg zmian w sektorze rolnym, a wiele z nich zaplanowano właśnie w ramach Nature Restoration Law. Mówiono m.in. o ugorowaniu części gruntów przez większe gospodarstwa (powyżej 10 ha), odtwarzaniu osuszonych torfowisk, ograniczaniu pestycydów i potrzebie redukcji emisji gazów cieplarnianych.

Na skutek protestów z wszystkich tych zmian postanowiono się jednak wycofać. Zapewniono też, że rolnicy nie będą do niczego zobowiązani, a jedynie zachęcani. Choć postulaty rolników w zakresie środowiska zostały spełnione, protesty trwały do końca kampanii. W pewnym momencie niewiele miały już jednak wspólnego z faktycznymi ruchami rolniczymi, za to wiele z prawicowymi, antyunijnymi politykami.

Na koniec warto wspomnieć o czerwcowym raporcie: "Jak polscy rolnicy widzą przyszłość produkcji żywności?", który przygotowała organizacja RoślinnieJemy. Z przeprowadzonego na potrzeby raportu badania wynika, że choć protesty rolników były niezwykle medialnym tematem i mocno wpłynęły na kampanię wyborczą, środowisko to nie jest wcale tak "anty", jak mogłoby się wydawać.

- Według naszych badań 52,5 proc. rolników w ciągu ostatnich pięciu lat poniosło straty związane ze zmianą klimatu. Co więcej, 55,4 proc. rolników deklaruje gotowość do zmniejszenia negatywnego wpływu własnej produkcji na środowisko, a 54,1 proc. z nich jest skłonnych poprzeć wprowadzenie dopłat dla rolników w celu zachęcenia do zmiany profilu gospodarstwa rolnego z hodowli zwierzęcej na uprawę roślin - mówi Alicja Bućko z RoślinnieJemy.

Szymon Bujalski, "Dziennikarz dla Klimatu"