Rzecznik Praw Obywatelskich skarży do TK nowelizację ustawy o Trybunale
Rzecznik Praw Obywatelskich Adam Bodnar zaskarżył do Trybunału Konstytucyjnego nowelizację ustawy o TK, autorstwa PiS. RPO kwestionuje całą ustawę, która pozwala na ponowny wybór 5 sędziów TK oraz wygasza kadencje prezesa i wiceprezesa Trybunału. Jednocześnie RPO przystąpił do postępowania przed TK wszczętego na wniosek posłów PO i PSL, dotyczącego uchwalonej w czerwcu ustawy o TK - w zakresie dotyczącym przepisów pozwalających na powołanie dwóch sędziów TK, na miejsce tych, których kadencja upływa w grudniu.
- Podjąłem decyzję o przystąpieniu do wniosku do Trybunału Konstytucyjnego złożonego przez posłów PO i PSL oraz złożeniu własnego wniosku w sprawie nowelizacji ustawy o TK. Kieruję się troską o zachowanie niezależności i poprawnego funkcjonowania instytucji kluczowej dla ochrony praw i wolności - Trybunału Konstytucyjnego - tłumaczy rzecznik praw obywatelskich Adam Bodnar.
Bodnar wyjaśnia, że parlament poprzedniej kadencji podjął kontrowersyjną decyzję w sprawie wyboru 2 sędziów TK, mających zastąpić tych, których kadencja upływa w grudniu 2015 roku. Nowy parlament uchwalił nowelizację ustawy zagrażającą pozycji ustrojowej Trybunału, powodującą wybór aż 5 sędziów oraz wygaśnięcie kadencji prezesa i wiceprezesa TK.
- Opisując rzecz obrazowo, najpierw zdrowemu pacjentowi zadano ból, a następnie zaproponowano kurację, której pacjent może nie przeżyć. Stąd moja próba ocalenia pacjenta, czyli państwa prawnego, praw i wolności obywateli oraz Konstytucji. Mam nadzieję, że w wyniku rozpoznania mojego wniosku przywrócone zostaną standardy właściwe dla demokracji - tłumaczy rzecznik praw obywatelskich.
Jak czytamy w uzasadnieniu, przedstawionym na stronie Biura RPO, rzecznik wystąpił z wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego mając na względzie potrzebę ochrony praw człowieka i obywatela. "Na kwestię niezależności sądu konstytucyjnego należy patrzeć z perspektywy jego konstytucyjnego obowiązku ochrony praw jednostki. Jak twierdziła prof. Janina Zakrzewska, była sędzia TK, 'idea konstytucji jest przede wszystkim ideą ochrony praw człowieka'. Naruszenie niezależności i niezawisłości sądów i trybunałów może w konsekwencji prowadzić do powstawania zagrożeń dla ochrony podstawowych praw i wolności".
Biuro przypomina także w komunikacie, że Trybunał Konstytucyjny rozpatruje przede wszystkim indywidualne skargi konstytucyjne obywateli, które stanowią około 75 proc. wszystkich spraw rozpoznawanych przez TK.
"Warto choćby wspomnieć niedawny wyrok TK w sprawie kwoty wolnej od podatku – wydany na wniosek rzecznika praw obywatelskich i określający fundamentalną zasadę środków niezbędnych do „minimum egzystencji” - czytamy wydanym w poniedziałek oświadczeniu.
Do Trybunału Konstytucyjnego wpłynął już w poniedziałek wniosek PO dotyczący zbadania konstytucyjności nowelizacji ustawy o TK.
3 grudnia TK zbada natomiast skargę posłów PO i PSL, dotyczącą uchwalonej w czerwcu ustawy o TK. Na jej mocy Sejm minionej kadencji wybrał w październiku 5 nowych sędziów Trybunału w miejsce tych, których kadencje wygasły w listopadzie (trojga) oraz wygasną w grudniu (dwojga).