Rząd przyjął Strategię Bezpieczeństwa Narodowego

Strategia musi jeszcze zostać zatwierdzona przez prezydenta Bronisława Komorowskiego. Po wejściu w życie zastąpi poprzedni tego typu dokument, pochodzący z 2007 r.

W dokumencie wskazano, że bezpieczeństwo Polski będzie zależało od jej zdolności do efektywnej realizacji interesów narodowych i osiągania celów strategicznych w obecnych i prognozowanych warunkach bezpieczeństwa. Uznano też, że bezpieczeństwo Europy będzie determinowane przez cztery główne czynniki: NATO, Unię Europejską, strategiczną obecność USA oraz relacje z Rosją.

"Podkreślono, że odbudowywanie mocarstwowej pozycji przez Rosję kosztem jej otoczenia oraz nasilenie się polityki konfrontacyjnej ze strony Federacji Rosyjskiej, czego przykładem jest konflikt z Ukrainą, w tym aneksja Krymu, negatywnie rzutują na stan bezpieczeństwa w regionie" - napisano w komunikacie CIR.

Jednocześnie oceniono, że "w sąsiedztwie Polski istnieje ryzyko konfliktów o charakterze regionalnym i lokalnym, które mogą nas angażować pośrednio lub bezpośrednio". "Polska nie jest też wolna od nacisku politycznego wykorzystującego argumentację wojskową. W jej najbliższym otoczeniu występuje duże skupienie potencjałów wojskowych. Zagrożenia dla naszego kraju, w niesprzyjających okolicznościach, mogą przyjąć charakter niemilitarny i militarny. W przypadku tych ostatnich mogą one przybrać postać zagrożeń kryzysowych i wojennych, tj. konfliktów zbrojnych o różnej skali - od działań zbrojnych (poniżej progu klasycznej wojny) do mniej prawdopodobnego konfliktu na dużą skalę" - podało CIR.

W dokumencie przedstawiono cele strategiczne Polski w dziedzinie bezpieczeństwa i wskazano na potrzebę "zrównoważonego umiędzynarodawiania i samodzielności" w zakresie bezpieczeństwa państwa, w tym "zwiększenie strategicznej odporności kraju na różnego rodzaju zagrożenia".

Strategia określa też trzy priorytety polityki bezpieczeństwa.

Pierwszym z nich jest zapewnienie gotowości i demonstracja determinacji do działania w sferze bezpieczeństwa i obrony oraz wzmocnienie narodowych zdolności obronnych, ze szczególnym traktowaniem tych obszarów bezpieczeństwa narodowego, w których sojusznicze działania mogą być utrudnione. W ramach tego priorytetu Polska ma skoncentrować się na zapewnieniu bezpieczeństwa własnym obywatelom oraz terytorium państwa, wsparciu obrony państw sojuszniczych, a następnie na udziale w misjach poza terytorium sojuszników.

Drugi priorytet to wspieranie procesów służących wzmocnieniu zdolności NATO do kolektywnej obrony, rozwój Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony UE, umacnianie strategicznych partnerstw (w tym z USA) oraz strategicznych relacji z partnerami w regionie. Tutaj Polska ma wspierać konsolidację NATO wokół funkcji obronnej, w tym strategiczne wzmocnienie wschodniej flanki Sojuszu, a także zmierzać do pogłębiania procesów integracyjnych UE, dążyć do poprawy współpracy między NATO a UE.

W ramach tego priorytetu za najważniejsze wśród strategicznych partnerstw uznano to z USA. "Będziemy wspierać działania na rzecz zachowania amerykańskich gwarancji bezpieczeństwa dla Europy, obecność wojskową USA w Europie, w tym w Polsce" - napisało CIR. Przewidziano też rozwijanie współpracy z sąsiadami oraz budowanie partnerskich relacji z innymi państwami. "W relacjach z Rosją istotne będzie rozwiązywanie trudnych spraw z uwzględnieniem standardów prawa międzynarodowego" - podkreślono.

Trzecim priorytetem jest wspieranie i selektywny udział w działaniach społeczności międzynarodowej, realizowanych na podstawie prawa międzynarodowego, mających na celu zapobieganie powstawaniu nowych źródeł zagrożeń, a także reagowanie na zaistniałe kryzysy oraz przeciwdziałanie ich rozprzestrzenianiu. Tu - jak podano w komunikacie - konieczne jest wzmocnienie ONZ, kontynuacja starań o dokonanie przeglądu norm prawa międzynarodowego oraz wzmacniania skuteczności regulacji w obszarze kontroli zbrojeń i rozbrojenia. Zwrócono też uwagę na potrzebę odbudowy znaczenia OBWE.

Zgodnie z przyjętymi priorytetami Polska ma organizować i prowadzić strategiczne działania obronne, ochronne oraz w sferze bezpieczeństwa społecznego i gospodarczego. Celem działań w sferze militarnej ma być utrzymywanie i demonstrowanie wszechstronnej gotowości państwa do skutecznego reagowania na militarne zagrożenia dla niepodległości i integralności terytorialnej. Z kolei celem działań ochronnych jest zapewnienie warunków do utrzymywania ładu konstytucyjnego, wewnętrznej stabilności państwa, bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego, zasobów i funkcjonowania infrastruktury krytycznej.

W dokumencie wskazano, że militarne i niemilitarne oraz wewnętrzne i zewnętrze składniki systemu bezpieczeństwa narodowego muszą być właściwie połączone.

Strategia Bezpieczeństwa Narodowego (SBN) to najważniejszy dokument dotyczący bezpieczeństwa i obronności państwa. Przyjmuje ją rząd, a zatwierdza prezydent. Strategia jest podstawą do opracowania bardziej szczegółowych dokumentów, jak np. polityczno-strategiczna dyrektywa obronna. O wytycznych do tej ostatniej w środę ma dyskutować Rada Bezpieczeństwa Narodowego.

Obecnie obowiązująca strategia pochodzi z 2007 r., nowa została sformułowana na podstawie ustaleń Strategicznego Przeglądu Bezpieczeństwa Narodowego (SPBN) przeprowadzonego w latach 2011-12. Wyniki SPBN wskazały m.in. na konieczność przesunięcia akcentów w budowie zdolności obronnych, a także uwzględnienia bezpieczeństwa cybernetycznego. Międzyresortowy zespół ds. opracowania nowej SBN został powołany we wrześniu 2013 r.