Raport Polski przed ONZ został przyjęty przychylnie

Polska, jako jeden z pierwszych krajów ONZ, została poddana procedurze Powszechnego Przeglądu Okresowego Praw Człowieka; przegląd prowadzony jest przez Radę Praw Człowieka ONZ. Jest to nowy mechanizm oceny i kontroli stanu przestrzegania praw człowieka w państwach członkowskich ONZ.

Monika Ksieniewicz i Łukasz Gabler, którzy w czwartek wrócili z Genewy, gdzie na sesji ONZ reprezentowali resort pracy, nie zgodzili się z opinią organizacji pozarządowych, których przedstawiciele skrytykowali polskie wystąpienie, uznając, że przedstawiło sytuację w Polsce w sposób uproszczony i nadmiernie optymistyczny.

Ksieniewicz podkreśliła, że raport polskiego rządu był starannie przygotowany, a polska delegacja dobrze przygotowała się do udzielenia dodatkowych wyjaśnień. Przedstawiciele innych krajów zadawali nam mnóstwo pytań, na wszystkie staraliśmy się odpowiedzieć, choć czasu było bardzo mało - zapewniła.

Gabler dodał, że delegacje niektórych państw wyraziły uznanie dla działań Polski w zakresie ochrony praw człowieka. Osiem krajów pochwaliło nas za to, że mamy projekt ustawy o równym traktowaniu. Oczywiście, nie mówiliśmy, że ustawa jest już gotowa, ale sam fakt, że trwają nad nią prace wzbudził uznanie - powiedział Gabler.

Jak podkreślił, Polska była również chwalona za "gładkie" przejście przez proces transformacji ustrojowej. Zawracały na to uwagę zwłaszcza te kraje, które mają za sobą podobne doświadczenia. Z uznaniem wyrażano się także o urzędzie ds. równego statusu prawnego oraz działające w policji zespoły zajmujące się prawami człowieka, np. zwalczające handel ludźmi czy pornografię dziecięcą.

Zainteresowanie innych delegacji budziły również monitoring równości płci, aktywizacja kobiet na rynku pracy. Przedstawiciele innych państw zwracali też uwagę na problem przemocy domowej i potrzebę nowelizacji ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (w kierunku izolacji sprawcy od ofiary). Padło również wiele pytań dotyczących dyskryminacji, przedłużających się postępowań sądowych i aresztów tymczasowych.

Wszystko, o czym była mowa w raporcie jest zgodne z prawdą. Nie można sobie pozwolić, żeby na takim forum przedstawiać nieprawdziwe informacje, przecież łatwo można je zweryfikować, zwłaszcza w dzisiejszym świecie, gdzie przepływ informacji jest tak prosty. Sprawozdanie Polski dostępne jest w internecie, każdy może się z nim zapoznać- podkreśliła Ksieniewicz.

Organizacje pozarządowe, których przedstawiciele obserwowali sesję ONZ, m.in. Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Federacja na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny i Sekcja Polska Międzynarodowej Komisji Prawników, uznały, że w raporcie znalazło się wiele nieprawdziwych informacji. Zarzucały polskiej delegacji m.in., że chwaliła się projektem ustawy o równym traktowaniu, która do tej pory jeszcze nie została przyjęta i procedurami umożliwiającymi odwołanie od decyzji lekarza o odmowie przeprowadzenia aborcji, które dopiero są projektowane.

Z oceną organizacji pozarządowych nie zgodził się wicemarszałek Senatu Zbigniew Romaszewski, który był honorowym przewodniczącym polskiej delegacji. Jego zdaniem rządowe sprawozdanie zostało ocenione przez przedstawicieli innych państw jako przejrzyste, a osiągnięcia Polski w dziedzinie praw człowieka w wielu wypowiedziach uznano za wzorcowe. Dodał, że zalecenia przedłożone przez poszczególne państwa koncentrują się wokół wzmocnienia mechanizmów antydyskryminacyjnych.

Pierwsza sesja Grupy Roboczej RPCz ds. Przeglądu Okresowego Praw Człowieka odbywa się w Genewie do 18 kwietnia. Przegląd zakończy się przyjęciem przez Radę osobno dla każdego kraju raportu podsumowującego cały proces oraz zawierającego rekomendacje dla państwa poddanego kontroli.

W ramach Powszechnego Przeglądu Okresowego ocenie będą poddawane regularnie, w cyklu 4-letnim, wszystkie państwa członkowskie ONZ.

Przegląd polega na przeprowadzeniu przez Radę Praw Człowieka kompleksowej analizy stanu przestrzegania praw człowieka w danym kraju m.in. na podstawie dokumentu informacyjnego przedstawionego przez władze danego państwa oraz dodatkowych dokumentów Biura Wysokiego Komisarza ds. Praw Człowieka ONZ.

Polska zgodnie ze złożonymi w marcu 2007 r. deklaracjami w Radzie Praw Człowieka znalazła się w grupie pierwszych 16 państw, które przechodzą tę procedurę.