"Raport Polski nt. praw człowieka wypadł korzystnie"

W poniedziałek Polska, jako jeden z pierwszych krajów ONZ, została poddana procedurze Powszechnego Przeglądu Okresowego Praw Człowieka. Przegląd prowadzony jest przez Radę Praw Człowieka ONZ. Jest to nowy mechanizm oceny i kontroli stanu przestrzegania praw człowieka w państwach członkowskich ONZ.

Niektóre polskie organizacje pozarządowe, których przedstawiciele obserwowali sesję ONZ, m.in. Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Federacja na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny i Sekcja Polska Międzynarodowej Komisji Prawników uznały, że rządowy raport przedstawił sytuację w Polsce w sposób uproszczony i nadmiernie optymistyczny.

Romaszewski podkreślił w swoim komunikacie, że rządowe sprawozdanie zostało ocenione przez przedstawicieli innych państw jako przejrzyste, a osiągnięcia Polski w dziedzinie praw człowieka w wielu wypowiedziach uznano za wzorcowe. Dodał, że zalecenia przedłożone przez poszczególne państwa koncentrują się wokół wzmocnienia mechanizmów antydyskryminacyjnych.

Jak poinformował Romaszewski, na rozpatrywanie raportów poszczególnych państw przewidziane były trzy godziny, z czego dwie godziny zarezerwowano na zadawanie pytań, a godzinę - na udzielanie odpowiedzi przez ekspertów oddelegowanych przez rząd (MSWiA, MPiPS, MSZ). Według niego, trudno w tym czasie odnieść się wyczerpująco do szczegółowych problemów sygnalizowanych w wystąpieniach przedstawicieli innych państw.

Zdaniem wicemarszałka Senatu, ocena wystąpienia Polski przez organizacje pozarządowe koncentruje się na problemach przez nie podnoszonych, a pomija całkowicie zaangażowanie i nakład pracy przedstawicieli polskiej delegacji i Stałego Przedstawiciela RP przy Biurze ONZ, a także podważa rolę Polski w promocji praw człowieka na świecie.

Romaszewski zwraca uwagę, że przedstawiciele polskich organizacji krytykujących raport, nie byli obecni podczas sprawozdań innych państw, przez co np. uszła ich uwadze krytyka Królestwa Niderlandów czy Republiki Czeskiej.

W ocenie Romaszewskiego można mieć wątpliwości, czy organizowany w ten sposób przegląd, pomijający udział organizacji pozarządowych oraz drastycznie ograniczający możliwość udzielenia wyczerpujących wyjaśnień przyczyni się do promocji praw człowieka na świecie. "Trudno jednakże odpowiedzialnością za taki stan obarczać Rząd Polski, gdyż wiąże się on z generalnymi problemami, jakie przeżywa rada Praw Człowieka ONZ" - zaznaczył.

Pierwsza sesja Grupy Roboczej RPCz ds. Przeglądu Okresowego Praw Człowieka odbywa się w Genewie do 18 kwietnia. Przegląd zakończy się przyjęciem przez Radę osobno dla każdego kraju raportu podsumowującego cały proces oraz zawierającego rekomendacje dla państwa poddanego kontroli.

W ramach Powszechnego Przeglądu Okresowego ocenie będą poddawane regularnie, w cyklu czteroletnim wszystkie państwa członkowskie ONZ.

Przegląd polega na przeprowadzeniu przez Radę Praw Człowieka kompleksowej analizy stanu przestrzegania praw człowieka w danym kraju m.in. na podstawie dokumentu informacyjnego przedstawionego przez władze danego państwa oraz dodatkowych dokumentów Biura Wysokiego Komisarza ds. Praw Człowieka ONZ.

Polska zgodnie ze złożonymi w marcu 2007 r. deklaracjami w Radzie Praw Człowieka znalazła się w grupie pierwszych 16 państw, które przechodzą tę procedurę.