Rada ONZ oceniła przestrzeganie praw człowieka w Polsce

Jest to nowy mechanizm oceny i kontroli stanu przestrzegania praw człowieka w państwach członkowskich ONZ. W ramach przeglądu ocenie będą poddawane regularnie, w cyklu 4-letnim, wszystkie państwa członkowskie ONZ.

Przegląd polega na przeprowadzeniu przez Radę Praw Człowieka kompleksowej analizy stanu przestrzegania praw człowieka w danym kraju m.in. na podstawie dokumentu informacyjnego przedstawionego przez władze tego państwa, raportów organizacji pozarządowych oraz dodatkowych dokumentów Biura Wysokiego Komisarza ds. Praw Człowieka ONZ.

Raport przedstawiany był podczas kwietniowej sesji przez członków polskiej delegacji reprezentujących poszczególne ministerstwa. Następnie przedstawiciele innych państw zadawali pytania, a potem przedstawili swe rekomendacje, do których odniosła się polska delegacja przed przyjęciem końcowego raportu. Podobne raporty przyjmowane są dla każdego kraju, który podlega tej procedurze.

Na posiedzeniu ONZ, które odbyło się w tym tygodniu, polska delegacja pod przewodnictwem ambasadora Stałej Misji RP przy ONZ Zdzisława Rapackiego przedstawiła dobrowolne zobowiązania Polski w zakresie praw człowieka. Jak poinformował jeden z członków polskiej delegacji, znalazły się wśród nich m.in. zobowiązanie do ograniczenia ubóstwa i społecznego wykluczenia, przemocy domowej, podejmowania dalszych działań na rzecz równego traktowania kobiet i mężczyzn oraz walki z dyskryminacją.

Podczas sesji również organizacje pozarządowe mogły przedstawić swoje opinie dotyczące polskiego sprawozdania. Głos zabrały Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Federacja na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny, Kampania Przeciw Homofobii, Amnesty International, Międzynarodowa Komisja Prawników. Organizacje krytycznie odniosły się do raportu końcowego przedstawionego przez rząd, zarzuciły także przedstawicielowi rządu, że nie odniósł się do problemów podnoszonych przez nie podczas wcześniejszych prac na forum Rady Praw Człowieka oraz spotkań konsultacyjnych w Ministerstwie Spraw Zagranicznych.

Helsińska Fundacja Praw Człowieka zwracała uwagę w swym wystąpieniu na problem przeludnienia w więzieniach, arbitralnego stosowania tymczasowego aresztowania oraz przewlekłości postępowań sądowych. Zarówno HFPC jak i Amnesty International oraz Międzynarodowa Komisja Prawników wyraziły ubolewanie, że rząd nie zgodził się na ujawnienie rezultatów dochodzenia w sprawie istnienia na terytorium Polski tajnych więzień CIA.

Przedstawicielka Federacji na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny zaapelowała w swym wystąpieniu do polskiego rządu o podjęcie działań w celu efektywnej realizacji ustawy antyaborcyjnej, w taki sposób, aby osoby uprawnione do legalnej aborcji mogły z tego prawa skorzystać. Federacja wyraziła też ubolewanie, że istniejąca ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, nie działa w praktyce m.in. ze względu na niewykorzystywanie przez sądy i policję uprawnień do izolacji sprawcy przestępstwa.

Kampania Przeciw Homofobii oraz AI podkreśliły wagę wprowadzenia prawa antydyskryminacyjnego, które będzie dotyczyło wszystkich przesłanek dyskryminacyjnych, w tym również orientacji seksualnej oraz wszystkich sfer życia. Według KPH obecne propozycje rządowe nie spełniają tych kryteriów.