Przywracają pamięć o Polakach na Wileńszczyźnie
Wrocławskie Stowarzyszenie Odra-Niemen odrestaurowało polski cmentarz na Wileńszczyźnie. To nie jedyna w ostatnim czasie akcja stowarzyszenia na dawnych Kresach.
Działacze i wolontariusze Stowarzyszenia Odra-Niemen z Wrocławia oraz Poznania, Stowarzyszenia Patriotyczny Głogów oraz członkowie Wileńskiej Młodzieży Patriotycznej zakończyli 30. lipca renowację polskiego cmentarza w Gumbie w Puszczy Rudnickiej na Wileńszczyźnie.
Na cmentarzu w okolicach nieistniejącego już folwarku Gumba spoczywają Polacy i rosyjscy uciekinierzy pomordowani w Wielki Piątek, 9 kwietnia 1944 r. przez Niemców i kolaborujących z nimi Litwinów. Tamtego dnia zabito około 50 osób. Z pacyfikacji ocalał jedynie Stanisław Bogdan wraz córką, mieszkańcy pobliskiej wsi Gajdzie. Z relacji Bogdana wynika, że ludzi spędzono do jednego z domów i rozstrzelano, a folwark puszczono z dymem.
Na niewielkim cmentarzu wolontariusze rozpoczęli pracę 15 lipca. Stare płyty nagrobne zastąpiono granitowymi krzyżami oraz wymieniono ogrodzenie okalające cmentarz. Renowacja cmentarza odbyła się przy porozumieniu z władzami Rejonu Solecznickiego na Litwie.
W drugiej połowie lipca członkowie Stowarzyszenia Odra-Niemen pracowali w Rejonie Solecznickim także w ramach projektu "Ocalić od zapomnienia", współfinansowanego przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP w ramach nagrody w konkursie "Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w roku 2014".
Fotografowie, filmowcy, historycy i wolontariusze pracowali w czterech muzeach na Wileńszczyźnie - w Białej Wace, Turgielach oraz Taboryszkach. Katalogowali i fotografowali zbiory, które następnie zdigitalizowane, pozwolą stworzyć multimedialne wirtualne muzea. W internetowych repozytoriach ma docelowo znaleźć się około 4,5 tys. dzieł i eksponatów.
W ostatnim czasie Stowarzyszenie upamiętniło także 70. rocznicę operacji "Ostra Brama", mającej na celu wyzwolenie Wilna spod władzy niemieckiego okupanta. Żołnierze Armii Krajowej po sukcesie, jaki odnieśli we współpracy z Armią Czerwoną, zostali częściowo internowani przez Sowietów i wywiezieni w głąb Rosji.
Głównym celem Stowarzyszenia Odra-Niemen jest rozwijanie inicjatyw i projektów historycznych, edukacyjnych, polonijnych oraz przede wszystkim kresowych. Stowarzyszenie współpracuje z wieloma organizacjami kombatanckimi i patriotycznymi w Polsce i na świecie.