Premier powołał członków Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej

Międzynarodowa Rada Oświęcimska jest organem opiniodawczo-doradczym szefa rządu w sprawach ochrony i zagospodarowania terenów byłego niemieckiego obozu Auschwitz oraz innych miejsc zagłady i byłych obozów koncentracyjnych, leżących w obecnych granicach Polski. Członkowie rady to autorytety i wybitni znawcy problematyki II wojny światowej, obozów koncentracyjnych i Holokaustu.

Spotkaniu przewodniczył powołany na kolejną kadencję dotychczasowy szef MRO Władysław Bartoszewski, nowymi wiceprzewodniczącymi zostali: Barbara Engelking i Avner Shalev, a sekretarzem Rady ponownie wybrany został Marek Zając.

- To wymaga niezwykłej determinacji, by w dzisiejszych czasach skłaniać ludzi we wszystkich krajach świata, by pamiętali o tym, o czym być może wszyscy najchętniej by zapomnieli. Okropności II wojny światowej, szczególnie koszmar obozów koncentracyjnych i zagłada Żydów, to są sprawy, które nadal nie mieszczą się w głowach i sercach ludzi. Dlatego tak ważna jest wasza praca - powiedział premier.

Tusk, zwracając się do członków Rady, życzył im odwagi, determinacji oraz przyjaciół w ciężkiej pracy. - Na pewno tych przyjaciół w Polsce nie brakuje - ocenił premier.

Według relacji z posiedzenia Rady zamieszczonej na stornie internetowej Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau, Marek Zając, mówiąc o najważniejszych zadaniach na nową kadencję, podkreślił, że Rada ma przede wszystkim zajmować się sytuacją na terenie byłego obozu Auschwitz; w miarę możliwości jednak powinna troszczyć się także o inne byłe niemieckie obozy koncentracyjne i zagłady, znajdujące się w Polsce.

- W tej kadencji będę rekomendował Radzie, aby różnymi metodami - co nie będzie proste - wszystkie miejsca pamięci, o których wspomina Ustawa z 1999 r. o ochronie terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady, wróciły pod zarząd Ministerstwa Kultury. W najbliższych miesiącach powinniśmy zastanowić się nad nowelizacją tej ustawy - powiedział. Sekretarz akcentował także potrzebę przebudowy systemu finansowania muzeów martyrologicznych, który powinien wziąć pod uwagę wyzwania konserwatorskie i brak opłat za wstęp.

Dyrektor Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau Piotr M.A. Cywiński poruszył kwestię wystaw narodowych na terenie byłego obozu Auschwitz I. Poinformował, że jerozolimski Instytut Yad Vashem przygotowuje nową wystawę żydowską, która powinna zostać otwarta na początku przyszłego roku. Mówił także o wystawie rosyjskiej. - Po impasie z 2005 r. i kryzysie spowodowanym odmową otwarcia ówczesnej ekspozycji w lipcu tego roku dobiegły końca prace nad nowym, w pełni uzgodnionym scenariuszem. Obecnie trwają prace instalacyjne i w ciągu kilku miesięcy wystawa powinna zostać otwarta - wyjaśnił.

Członkowie Rady zwrócili uwagę na problemy z powstaniem nowej siedziby Centrum Edukacji w Miejscu Pamięci Auschwitz. Zdaniem Marka Zająca należy zrobić wszystko, by została otwarta w styczniu 2015 roku.

Istotną kwestią była sprawa dysponowania autentycznymi terenami byłego obozu Auschwitz II-Birkenau, jeżeli chodzi o projekty muzeograficzne oraz propozycje tworzenia tam różnego rodzaju upamiętnień.

- Trzeba zrobić wszystko, żeby uchronić Birkenau przed inwazją muzeografii. To miejsce nie może się zmienić w muzeum, jakich wiele jest dziś na świecie. Edukacja powinna dziać się wcześniej, aby odwiedzający mógł zrozumieć, gdzie się znajduje. Autentyzm tego unikatowego miejsca jest wielką wartością. Pytaniem nadal otartym jest, jak wprowadzić słowa ocalałych, nie niszcząc ciszy po tych, którzy nie ocaleli, jak poprawić przekaz, nie poświęcając zachowanego autentyzmu - mówił Cywiński.

Członkowie Rady rozmawiali także o sytuacji terenów dawnego obozu zagłady w Sobiborze. - Po raz pierwszy w gronie międzynarodowym rozmawiamy o tym, jak powinno wyglądać upamiętnienie Sobiboru. (...) Przygotowywane są założenia konkursu na nowe upamiętnienie - powiedział wiceminister kultury Piotr Żuchowski.

Międzynarodowa Rada Oświęcimska powoływana jest na sześć lat. Od początku przewodniczy jej Pełnomocnik Prezesa Rady Ministrów ds. Dialogu Międzynarodowego Władysław Bartoszewski, były więzień KL Auschwitz, współtwórca "Żegoty", historyk. Międzynarodowa Rada Oświęcimska składa się z 25 osób. W kadencji 2012-2018 pochodzą one z Polski, Francji, Izraela, Niemiec, Stanów Zjednoczonych oraz Rosji.

Rada składa się z osób reprezentujących byłych więźniów KL Auschwitz, środowiska żydowskie i romskie, organizacje oraz placówki naukowe i badawcze, jak również przedstawicieli Kościoła katolickiego i historyków. Są to eksperci z różnych dziedzin związanych z tematyką prac Rady.

Według informacji podanej na stronie Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau, oprócz Bartoszewskiego, Wujca, Engelking, Shaleva i Zająca w skład Rady zostali powołani: Kazimierz Albin, Sarah Bloomfield, Piotr Cywiński, ks. Manfred Deselaers, Havi Dreyfus, rabin Irving Greenberg, Israel Gutman, David Harris, Christoph Heubner, Roman Kent, Serge Klarsfeld, Ronald Lauder, Paweł Machcewicz, Agnieszka Magdziak-Miszewska, Richard Prasquier, Arsenij Rogiński, Romani Rose, bp Grzegorz Ryś, Kalman Sultanik oraz Marian Turski.