Preferencje dla firm z etatami

Firmy startujące w przetargach często sztucznie zaniżały wysokość swoich kosztów tylko po to, aby uzyskać publiczny kontrakt. Składały oferty cenowe, niższe od kosztów, które musiały ponieść. Wskazywały w nich, że zatrudniają ludzi na podstawie umów cywilnoprawnych, a więc stosują umowy o dzieło czy zlecenia. Ponieważ najważniejszym kryterium oceny ofert była cena, firmy te zwykle wygrywały przetargi. Później okazywało się, że zwycięska firma nie jest w stanie zrealizować zamówienia po zaoferowanej cenie, i odstępowała od kontraktu. To z kolei powodowało konieczność wyłonienia nowego wykonawcy. Wydłużało to czas realizacji umowy i podnosiło koszty zamówienia.

Teraz wszystko się zmieniło. Firmy stosujące tzw. dumping socjalny, czyli zaniżanie kosztów zatrudnienia, nie mają już szans na zlecenia z publicznej kasy. To skutek nowelizacji prawa zamówień publicznych, która weszła w życie 19 października 2014 r.

Nowe przepisy mają zmusić zamawiających nie tylko do wybierania firm, które oferują towary, usługi czy roboty dobrej jakości, a nie najtańsze, ale także tych, którzy stosują korzystną dla pracowników politykę zatrudnienia. Zgodnie z nowym art. 29 p.z.p. zamawiający może określić w opisie przedmiotu zamówienia wymagania związane z realizacją zamówienia. Chodzi o to, że może wymagać od wykonawcy czy podwykonawcy robót budowlanych czy usług zatrudnienia pracowników na podstawie umów o pracę. Stosowanie takiego wymogu musi być uzasadnione przedmiotem lub charakterem wykonywanych czynności.

Dodatkowo pracodawcy zostali zobowiązani do takiego kalkulowania kosztorysów, by praca była w nich wyceniana na podstawie co najmniej płacy minimalnej. Ma to zapobiec zaniżaniu kosztów przez firmy, które zamierzają zaangażować ludzi bez opłacania składek emerytalnych czy ubezpieczeniowych, czyli na czarno.

Zamawiający przy ocenie ofert np. z rażąco niską ceną muszą teraz uwzględniać przepisy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Takie stanowisko jest zgodne z orzecznictwem Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. ?W jednej ze spraw ETS uznał, że polska firma, która w kontrakcie realizowanym w Niemczech nie stosowała stawek minimalnego wynagrodzenia w robotach, działała wbrew prawu, bowiem uzyskiwała przewagę konkurencyjną kosztem łamania praw pracowniczych (C-346/06).

Zgodnie z nowymi przepisami firma startująca w przetargu musi też wykazać, że proponowana przez nią cena - przy uwzględnieniu kosztów zatrudnienia pracowników, których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę, nie jest rażąco niska. Jeżeli zamawiający uzna, że cena jest dumpingowa, to oferent musi udowodnić, że tak nie jest.

Jeżeli firma nie udowodni, że zaproponowana przez nią cena nie jest dumpingowa oraz że nie stosuje tzw. dumpingu socjalnego, to jej oferta musi być przez zamawiającego odrzucona. Taki sam skutek będzie miało niezłożenie przez firmę wyjaśnień w co do zaoferowania rażąco niskiej ceny w stosunku do przedmiotu zamówienia.

podstawa prawna: art. 29 ust. 4 prawa zamówień publicznych

Wymagania dla firm

Zamawiający może określić w opisie przedmiotu zamówienia wymagania związane z realizacją zamówienia, dotyczące:

- ?zatrudnienia osób m.in. bezrobotnych, młodocianych lub niepełnosprawnych,

- ?utworzenia funduszu szkoleniowego, w rozumieniu przepisów ?o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, w którym wpłaty pracodawców stanowić będą co najmniej czterokrotność najniższej wpłaty określonej w tych przepisach,

- ?zwiększenia wpłat pracodawców na rzecz funduszu szkoleniowego do wysokości co najmniej czterokrotności najniższej wpłaty określonej w przepisach o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy,

- ?zatrudnienia na podstawie umowy o pracę przez wykonawcę lub podwykonawcę osób wykonujących czynności w trakcie realizacji zamówienia na roboty budowlane lub usługi, jeżeli jest to uzasadnione przedmiotem lub charakterem tych czynności.