Pozytywny bilans ośmiu miesięcy członkostwa Polski w UE

Komentarz reportera Radia Zet

W przedstawionym w środę przez ministra ds. europejskich Jarosława Pietrasa raporcie wskazano, że te pozytywne tendencje przyczyniły się do wzrostu społecznego poparcia dla obecności Polski w UE, które, według niektórych sondaży, przekroczyło w listopadzie nawet 75%.

Efekty negatywne

Wejście Polski do UE przyniosło też pewne negatywne efekty, jak wzrost cen towarów i usług. Od maja do października ceny wzrosły o 4,5% w porównaniu do ub. roku. Szczególnie odczuwalny był wzrost cen artykułów rolno-spożywczych - w październiku żywność była droższa o 7,7% niż w ub. roku. Najbardziej podrożało mięso.

Polska gospodarka rozwijała się w szybkim tempie już w miesiącach poprzedzających wejście Polski do UE - w pierwszych trzech kwartałach br. PKB wzrósł realnie o 5,9%.

Według danych na 30 listopada br., od początku roku Polska otrzymała z unijnej kasy o 1,380 mld euro (5,447 mld zł) więcej niż do niej wpłaciła. Do budżetu Unii wpłaciliśmy ok. 1,102 mld (5,181 mld zł) z tytułu składki członkowskiej. Otrzymaliśmy natomiast 2,482 mld euro (10,658 mld zł).

Dopłaty bezpośrednie

W ramach dopłat bezpośrednich do 1 grudnia br. przekazano rolnikom ponad 1,2 mld zł, czyli ok. 17% przeznaczonej na ten cel kwoty 7,16 mld zł. Podstawowa dopłata (25% z unijnej kasy) do 1 ha gruntu wynosi 44,46 euro, a uzupełniająca (wypłacana z funduszy na rozwój wsi i polskiego budżetu) - 61,87 euro (naliczane po kursie 1 euro = 4,73 zł).

Po trzech kwartałach br. znacznie szybciej niż w roku ubiegłym rosły obroty Polski z zagranicą. W porównaniu z 2003 rokiem wartość polskiego eksportu zwiększyła się o 31,7%, a import wzrósł o 25,9%; znacząco wzrosła wartość obrotów handlowych z pozostałymi państwami UE, a ujemne saldo polskie zmniejszyło się niemal o połowę - do 1,5 mld euro.

Wzrósł eksport produktów rolno-spożywczych

Eksport produktów rolno-spożywczych wzrósł w pierwszym półroczu o ponad 36%, w tym o niemal 52% wzrósł eksport tych towarów do krajów UE. Zaś import tych artykułów do Polski z państw Unii utrzymuje się na poziomie niewiele wyższym od ubiegłorocznego i w większości są to produkty "luksusowe" nie konkurujące z żywnością produkowaną w Polsce.

Z wejściem Polski do UE wiążą się także zachęty do inwestowania szczególnie w modernizację branży rolno-spożywczej, a także innych branżach, w których przedsiębiorcy chcą konkurować na rynkach UE. Dzięki zniesieniu granic celnych i związanych z tym formalności obniżyły się koszty działalności gospodarczej szczególnie firm eksportowych i transportowych. Ożywienie działalności inwestycyjnej powinno - według autorów raportu - nastąpić w nadchodzących miesiącach wraz z uruchamianiem projektów finansowanych z funduszy strukturalnych.

Bez poprawy na rynku pracy

Pozytywne tendencje w polskiej gospodarce nie przełożyły się na poprawę sytuacji na rynku pracy. W październiku stopa bezrobocia spadła do 18,7% z 20% w kwietniu br.

Według Pietrasa, w wyniku modernizacji polskiej gospodarki, wprowadzania nowych technologii, zwiększa się wydajność pracy i konkurencyjność gospodarki, co jednak nie odbywa się przy wzroście zatrudnienia. "Jednocześnie przy gwałtownej restrukturyzacji mamy do czynienia z sytuacją, że ludzie tracą pracę dlatego, iż nie dość szybko potrafią się odnaleźć w nowej rzeczywistości" - ocenił Pietras.

Jego zdaniem, w sprawie rynku pracy "nie czeka nas łatwa droga". W nadchodzących miesiącach powinno nastąpić zwiększenie w Polsce inwestycji małych i średnich przedsiębiorstw, w tym zagranicznych, które tworzą miejsca pracy, a także przeniesienie części produkcji pracochłonnej z terenu UE do Polski.

Pietras uważa też, że jeżeli powiodą się działania zmierzające do zniesienia barier na rynkach pracy w starych krajach UE, będzie wzrastać liczba osób którzy podejmą pracę za granicą.