Porozmawiaj ze mną, proszę!

Psychiczne cierpienie wywiera wyraźny wpływ także na organizm. – Sukces leczenia zdecydowanie zależy od tego, czy pacjent czuje, że lekarz otoczył go dobrą opieką – mówi Peter Henningsen, ordynator Kliniki Psychosomatyki Technicznego Uniwersytetu w Monachium. Dlatego obie strony powinny się uczyć: lekarze, że trzeba dołożyć więcej starań, aby zrozumieć stan i sytuację pacjenta, a pacjenci – że muszą zdobyć się na więcej odwagi i zmusić lekarzy do uważnego wysłuchania ich skarg. Tymczasem pacjenci często nie czują się rozumiani przez swoich lekarzy. Skarżą się, że leczenie odbywa się „taśmowo”, a ich prawdziwe dolegliwości nie zostają rozpoznane. Zmieniają zatem lekarza, ale znowu nie mają poczucia zrozumienia. Niezadowolenie to znajduje wyraz w symptomach, których nie można wytłumaczyć przyczynami organicznymi. Najczęściej pacjenci tacy uskarżają się na bóle brzucha, serca, pleców i głowy. Wielu opowiada o zmęczeniu, zawrotach głowy, ale także o bólach podbrzusza, nagłych kłopotach z oddychaniem lub ucisku
w gardle. Wszystkie te objawy mają jedną wspólną cechę: nie pozwalają na postawienie jednoznacznej diagnozy.

Z ankiet i badań lekarze wiedzą, że 90 procent ludzi co najmniej raz w tygodniu odczuwa jakiś ból, którego nie sposób wyjaśnić. To tendencja ogólnoświatowa, niezależna od wysokości dochodów czy wykształcenia. – Dolegliwości takie są normalne, to element naszego zdrowia – mówi Peter Henningsen. – Każdy je zna, prawie zawsze szybko przechodzą i nie wymagają leczenia.

Są ludzie, których niepokoi, że coś im dokucza, i idą z tym do lekarza. 40–50 procent pacjentów cierpi na tak zwane zaburzenia somatoformiczne: ciało sygnalizuje problem, ale nie sposób zdiagnozować przyczyny. Szczególnie często neurolodzy i gastroenterolodzy mają do czynienia z pacjentami, u których nie sposób znaleźć przyczyn bólów czy zawrotów głowy, zespołu jelita wrażliwego czy ucisku w żołądku.

Werner Bartens

Pełna wersja artykułu dostępna w aktualnym wydaniu "Forum".