Polska zapłaci odszkodowania za więzienia CIA?
W czwartek Parlament Europejski będzie głosował nad raportem w sprawie więzień CIA w Europie. Serwis tvp.info dotarł do treści dokumentu. Wzywa on Polskę do wyjawienia całej prawdy na temat tajnych lotów CIA i wspomina o możliwości domagania się odszkodowań za bezprawne więzienie na terenie UE.
Rezolucja została przygotowana przez frakcje lewicowe i liberalne. Chadecy (w których frakcji zasiadają posłowie PO) i konserwatywny UEN (w którym są deputowani PiS) zbojkotowali prace i zapowiadają głosowanie przeciwko dokumentowi.
W raporcie wymienia się Polskę z nazwy. Mówi się, że polski premier przekazał prokuraturze materiały dotyczące "lotów i więzień CIA" i że prokuratura potwierdziła, że maszyny amerykańskiej agencji lądowały na lotnisku w Szymanach. "Tym samym potwierdzając wcześniejsze odkrycia komisji śledczej europarlamentu" - czytamy w rezolucji.
Dokument przypomina też, że różne unijne instytucje zwracały się do Polski o "wyjawienie całej prawdy" na temat rzekomych więzień CIA. Potępia nas za brak działań w tym zakresie i wzywa ponownie do ujawnienia wszystkich informacji na temat działalności Amerykanów oraz do podjęcia współpracy w tej kwestii z unijnymi instytucjami. Eurodeputowani zwracają się jednocześnie do administracji USA i UE o przeprowadzenie śledztwa w sprawie łamania międzynarodowych przepisów dotyczących praw człowieka.
Rezolucja stwierdza też, że kraje, które pozwoliły CIA na loty i tworzenie więzień "ponoszą część odpowiedzialności politycznej, moralnej i prawnej" za te działania. W innym punkcie eurodeputowani przypominają, że na podstawie konwencji ONZ w sprawie tortur osoby, które były torturowane na terenie UE mogą wystąpić do państw współpracujących z CIA o odszkodowania.
- To jest potencjalnie najbardziej groźny punkt tej rezolucji - ostrzega Genowefa Grabowska (SDPL). - Bo jeśli okaże się, że na terenie Polski były więzienia, to do polskich sądów będą mogły trafić pozwy - dodaje europosłanka. Grabowska dodaje też, że rezolucja ma jedną pozytywną stronę. - Praktycznie kończy w europarlamencie sprawę CIA. Posłowie już nie będą do niej wracać - podkreśla deputowana.
Europarlament już od kilku lat wyjaśnia sprawę działalności CIA w UE. Powołał nawet specjalną komisję śledczą, która badała tę sprawę. Amerykańskie media i organizacja Human Rights Watch oskarżają Polskę o zezwolenie CIA na zbudowanie w Polsce więzienia, w którym przetrzymywano i przesłuchiwano podejrzanych o terroryzm. Miało się ono znajdować w pobliżu lotniska w Szymanach. Na razie Polsce udowodniono jedynie, że lądowały tam samoloty CIA. Polskie rządy stanowczo zaprzeczały, że zgodziły się na stworzenie więzienia. W ubiegłym roku śledztwo w tej sprawie wszczęła jednak Prokuratura Krajowa
Karolina Woźniak