Polacy coraz gorzej czują się w swoim kraju

W ostatnim miesiącu (od sondażu październikowego) opinie o rozwoju ogólnej sytuacji w naszym kraju pogorszyły się. Niezadowolonych z niej było 71% ankietowanych (o 4 pkt proc. więcej niż w październiku), a zadowolonych - 19% respondentów (o 1 pkt proc. mniej); 10% nie miało na ten temat zdania.

Wśród zadowolonych najwięcej było osób z wyższym wykształceniem, zwłaszcza przedstawicieli kadry kierowniczej i inteligencji, uczniów i studentów oraz osób, oceniających swoje warunki materialne jako dobre.

Najmniej pesymistycznie nastawieni byli respondenci, stanowiący potencjalny elektorat Sojuszu Lewicy Demokratycznej - Unii Pracy (55% pesymistów, 35% optymistów; 10% niezdecydowanych) i Ligi Polskich Rodzin (59% pesymistów, 31% optymistów). Najbardziej negatywnie sytuację oceniali zwolennicy Samoobrony (80% respondentów, deklarujących chęć oddania głosów na Samoobronę uznało, że sytuacja w Polsce zmierza w złym kierunku, a 15% że w dobrym).

Gorsze niż w październiku były także oceny sytuacji politycznej - odsetek opinii negatywnych wzrósł o 3 pkt proc. - do 63% Sytuację polityczną w Polsce pozytywnie oceniło 3% ankietowanych; prawie co czwarty badany (24%) miał odczucia ambiwalentne (sytuacja nie jest ani dobra, ani zła). Co dziesiąty respondent nie miał zdania na ten temat.

Krytyczne opinie częściej wyrażają osoby o poglądach prawicowych lub centrowych niż lewicowych oraz ankietowani znajdujący się w złej sytuacji materialnej. Natomiast im wyższy poziom wykształcenia respondentów, tym więcej negatywnych opinii o sytuacji politycznej, im niższe wykształcenie tym więcej osób nie ma wyrobionego zdania.

Opinie o sytuacji gospodarczej są prawie takie same jak w poprzednich miesiącach: ponad dwie trzecie ankietowanych (69%) uważa, że jest ona zła, blisko 1/4 (23%) ocenia ją jako średnią, a tylko 4% jest z niej zadowolonych. Najwięcej ocen negatywnych jest wśród osób znajdujących się w złej sytuacji materialnej, wśród badanych deklarujących centrowe i prawicowe poglądy polityczne; częściej też u mieszkańców wsi i małych miast.

Mimo pogorszenia się ocen dotyczących sytuacji w kraju 1/4 badanych (25%, wzrost o 4 pkt proc.) uważa, że żyje im się dobrze, taka sama grupa (25%, wzrost o 2 pkt proc.) jest przeciwnego zdania, a niespełna połowa (49%, spadek o 7 pkt proc.) ocenia poziom swojego życia jako przeciętny.

Ponad 1/5 ankietowanych (22%) ocenia warunki materialne swoich gospodarstw domowych jako dobre, a ponad 1/3 (35%) jako złe. Najczęściej określa się je jako przeciętne (43%). Oceny poziomu życia i warunków materialnych gospodarstw domowych respondentów zależą przede wszystkim od ich sytuacji materialnej i kwalifikacji zawodowych (poziomu wykształcenia).

W listopadzie przybyło (7%) respondentów, którzy uważają że w ciągu najbliższego roku sytuacja w Polsce pogorszy się. Już blisko połowa ankietowanych (48%) postrzega przyszłość pesymistycznie (największy odsetek pesymistycznych prognoz od 10 lat), a tylko co dziesiąty (10%) respondent jest optymistą. Nieco ponad 1/3 badanych (34%, spadek o 5 pkt proc.) sądzi, że nic się nie zmieni.

Sondaż nastrojów społecznych przeprowadził CBOS w dniach 7-10 listopada na reprezentatywnej próbie losowej 1088 dorosłych mieszkańców Polski.(iza)