Partia Inicjatywa RP powstała w maju 2004 roku w Łodzi, ale siedzibą władz krajowych jest Warszawa. Założyli ją byli działacze łódzkiej Samoobrony. Według Janika, jest to ugrupowanie centrolewicowe. Szefem partii jest Zbigniew Łuczak, wicemarszałek województwa łódzkiego; założyciel stowarzyszenia społecznego Inicjatywa RP (Rozsądnych Polaków), były przewodniczący Samoobrony w Łodzi.
Wcześniej PKW zarejestrowała pięć komitetów wyborczych: LPR, PiS, PO, Polskiej Partii Narodowej oraz Ruchu Obrony Bezrobotnych.