Pierwiastki wydające dźwięk - pierwsze takie na świecie
Pierwsza na świecie dźwiękowa tablica Mendelejewa, czyli układ okresowy pierwiastków dla niewidomych i słabo widzących, powstaje w Rzeszowie. Projekt będzie dostępny w internecie prawdopodobnie w połowie maja.
- Układ okresowy pierwiastków to coś, z czym osoby widzące spotykają się niemal na co dzień w szkole i nie tylko. Wiedzą jak wygląda, jakie informacje kryje. Jednak tablica dla niewidzących jest niedostępna. Stąd zrodził się pomysł "pokazania" układu okresowego dźwiękami - poinformował pomysłodawca i wykonawca projektu, Paweł Pasterz.
Na dźwiękowej tablicy znajdzie się 112 pierwiastków, które dotychczas zostały uznane przez Międzynarodową Unię Chemii Czystej i Stosowanej. Wszelkie informacje o każdym z pierwiastków będzie czytał lektor, a w ich rolach wystąpią dziennikarze radiowi. W informacji będą podawać polską i łacińską nazwę, symbol, a także liczbę i masę atomową oraz gęstość.
Pierwiastki będące metalami wyczytywać będzie mężczyzna, a niemetale - kobieta. Słyszalne w tle - szum powietrza, plusk wody lub stukot - poinformują czy dany pierwiastek jest gazem, cieczą czy ciałem stałym.
W poruszania się po układzie pierwiastków osobom niewidzącym pomogą różnego rodzaju dźwięki, które zasygnalizują np. zaznaczenie w układzie konkretnego pierwiastka, lub każde przekroczenie granicy między jednym a drugim polem tablicy Mendelejewa. Inna melodyjka poinformuje o wyjściu poza tablicę. Natomiast ruchowi pionowemu po układzie oraz poziomemu przypisane zostaną dźwięki układające się w całą gamę.
Zdaniem pomysłodawcy, właśnie znalezienie sposobu nawigacji po tablicy pierwiastków, było najtrudniejszą częścią projektu.
Planowane jest jeszcze stworzenie tablicy Mendelejewa jako planszy dźwiękowej. Z tego projektu będą mogły korzystać także osoby widzące. Dla nich poszczególne pierwiastki będą rozróżniane kolorami, odmiennymi dla cieczy, gazów i ciał stałych.
Układ będzie dostępny na stronie audycji Radiolatorium prezentowanej w Polskim Radiu Rzeszów.
Pasterz wyjawił, że kolejnym projektem przygotowanym z myślą o niewidomych będzie pokazanie prawa Archimedesa.
