Papież jedyny w swoim rodzaju

Naprzeciwko kliniki Gemelli w Rzymie, gdzie trafił papież na operację, wyrosło namiotowe miasteczko. Pod plandekami wyrósł las statywów, na których zamontowano kamery wystrzeliwujące obiektywy w jedno niewielkie okno na ostatnim piętrze szpitala. To tam jest pokój, w którym Jan Paweł II nabierał sił po zabiegu.

Teraz, gdy papież - jak donoszą oficjalne komunikaty - wraca do Watykanu, miasteczko zostanie zlikwidowane. Dziennikarze i tłumy wiernych przeniosą się z powrotem pod Bazylikę św. Piotra. To zaskakujące, że w dzisiejszym świecie, który nie jest w stanie utrzymać swojej uwagi na jednym wydarzeniu dłużej niż przez krótką chwilę, znalazł się człowiek na tyle wielki, że zawsze pozostaje w centrum zainteresowania. Skąd się wziął ten fenomen?

Papież to człowiek, instytucja i symbol. Spójrzmy jednak na te trzy przymioty w odwrotnej kolejności. A więc najpierw Jan Paweł II jako symbol. Symbol władzy, ale władzy łagodnej. Łagodnej, choć nie mającej nic wspólnego z demokracją i podliczaniem głosów. Wydawałoby się, że ludziom trudno jest zaakceptować instytucję, na której kształt nie mają wpływu. A jednak jest w nas tęsknota za kimś, kto jest niekwestionowanym przewodnikiem i wzorem do naśladowania. Papież tę tęsknotę doskonale symbolizuje.

Wolne wybory - jako takie - nie rozwiązują bowiem problemów i nikogo szczęśliwym nie czynią. Dlatego większość z nas potrzebuje, by na arenie życia publicznego, gdzieś ponad nami, był ktoś, kto stanowi dla nas autorytet i krynicę mądrości. Kiedyś rolę tę pełnili królowie. Mając jednak władzę rzeczywistą, nadużywali jej. Instytucja ta przetrwała w kilku krajach w postaci czysto dekoracyjnej, nierzadko zresztą targanej skandalami.

Papiestwo pozostaje więc dziś jedynym symbolem władzy budzącej prawdziwy szacunek. Jest to najstarsza instytucja rządząca w Europie. Monarchia nie konstytucyjna lecz absolutna, niezwykle wpływowa i odporna na zmiany. Kościół jest wszędzie, a więc papiestwo też jest wszędzie.

Kolorowe zdjęcie Jana Pawła II można znaleźć zarówno w luksusowych rezydencjach, jak i nędznych chatach na całym świecie. Papież cieszy się powszechnym poważaniem, bo uosabia idealizm i cnoty moralne, zgodę i jedność, dobrą wolę i łagodność. Jednak to, jaki charakter będzie mieć absolutna i autorytarna instytucja, jaką jest papiestwo, zależy w dużej mierze od człowieka.

I tu pojawia się wielka postać Karola Wojtyły. W czasie jego pontyfikatu świat przeżył gwałtowne zmiany. Jednak Jan Paweł II, wykazując się wielką inteligencją i nadludzką wolą, zdołał przywrócić papiestwu jego tradycyjną rolę i nie dopuścił, by zbaczało z obranego kursu. Jest nie tylko największym papieżem współczesności lecz także człowiekiem darzonym powszechną miłością. Zdarzało mi się słyszeć słowa krytyki pod jego adresem, lecz nigdy nie słyszałem, żeby ktokolwiek podważył jego prawość. Bo Jan Paweł II uosabia wszystko, co najlepsze, jest jasnym promykiem nadziei, który rozjaśnia mrok. Dlatego ludzie wsłuchują się w każde jego słowo i są spragnieni wieści z Rzymu. Paul Johnson