Palmy, procesje i Antonio Banderas
Wielki Tydzień czyli Semana Santa celebruje się w Hiszpanii w nieco odmienny sposób w zależności od regionów kraju. I tak, spokój i zaduma kastylijskich miast i miasteczek kontrastuje z pełnymi światła, koloru i dźwięku obchodami Świąt Wielkanocnych w miejscowościach andaluzyjskich, walenckich i prowincji Murcja.
Procesje Wielkiego Tygodnia odbywają się w całej Hiszpanii począwszy od Niedzieli Palmowej ( Domingo de Ramos) do Niedzieli Zmartwychwstania (Domingo de Ressureccion). Do najbardziej znanych i przyciągających tysiące widzów z kraju i zagranicy należą procesje w miastach Andaluzji (Sewilla, Malaga, Granada), w prowincji Kastilia i Leon ( np. Zamora i Valladolid) czy też w prowincji Kastilia la Mancha w dawnej hiszpańskiej stolicy - Toledo ( 1035-1086).
Podczas procesji niesione są pasos czyli polichromatyczne rzeźby, przedstawiające najczęściej wizerunki pasyjne Chrystusa i Maryi.
Niektóre z rzeżb są dziełami najwybitniejszych rzeźbiarzy hiszpańskich z XVII w., takich Gregorio Fernandez, Salzillo i Berruguete.
Za organizację i prowadzenie procesji odpowiedzialne są cofradias - bractwa religijne, skupione najczęściej wokół postaci świętego, zrzeszające w swych szeregach zazwyczaj ludzi jednej profesji. Cofradias wywodzą się z religijnych organizacji średniowiecznych. Niektóre z nich mają charakter wybitnie elitarny. Przykładem na to mogą być bractwa istniejące w Lloret de Mar. Jedno z nich, Sant Elm, wywodzi się z dawnych, uboższych warstw społecznych, rybaków i członków ich rodzin. Drugie natomiast, Santa Cristina, jest bractwem typowo elitarnym, o bardzo tradycyjnym charakterze. Należeć mogą do niego wyłącznie mężczyźni. Do większości bractw nie można wstąpić czy też po prostu się zapisać. Pretendent musi zostać przedstawiony przez jednego lub więcej członków, a jego kandydatura zostaje poddana pod głosowanie. Przynależność do religijnego bractwa o długiej tradycji przynosi zaszczyt jego członkom.
W trakcie procesji Wielkiego Tygodnia członkowie wszystkich cofradias danej miejscowości biorą udział w procesji. Widok bywa niesamowity, gdyż długie szaty przepasane morska trawą i przywdziane na głowy szpiczaste kaptury z otworami na oczy (capuchones), przywodzą na myśl członków ku-klux-klanu. Kostiumy mają różne kolory i symboliczne znaczenie: od czystości bieli do żałoby czerni i krwistej purpury, a wywodzą się od dawnych strojów hiszpańskiej inkwizycji.
Członkowie bractwa dźwigają na ramionach lektyki ze świętymi rzeźbami i przemierzają trasę procesji powolnymi, zgodnymi krokami, kierując się za swoim przewodnikiem, zwanym capataz, który swym głosem nadaje rytm i tempo procesji. Procesji towarzyszy patetyczna muzyka i mistyczna atmosfera.
Oryginalne zwyczaje hiszpańskie, tradycje wielkanocne i Antonio Banderas Niektóre z hiszpańskich miast mają swoje niepowtarzalne zwyczaje związane ze Świętami Wielkiej Nocy. Należy do nich tamborrada (granie na bębenkach )w Calanda, małym miasteczku w prowincji Aragon, która łączy w sobie tradycje religijne i pogańskie. Zwyczaj ten wywodzi się z XII wieku., kiedy dźwięki instrumentów ostrzegały przed najazdem arabskim.
W Wielki Piątek w południe, setki mężczyzn, kobiet i dzieci zaczynają wybijać rytm na swoich instrumentach. Poszczególne grupy zmniejszają i zwiększają natężenie uderzeń, a dźwięk nie może zaniknąć aż do godziny 14.00 następnego dnia (Sabado Santo). Kiedy nastaje cisza, wiele tamburynów jest splamionych krwią z poranionych dłoni. Zamilkłe instrumenty odpoczywają do następnego roku.
W niektórych miejscowościach Katalonii i Kraju Walenckiego odbywają się uliczne przedstawienia Pasji w wykonaniu miejscowych aktorów. Do najbardziej spektakularnych należy Esparaguerra w Barcelonie, podczas której siedemset osób bierze udział w szesnastowiecznym przedstawieniu.
W innym z katalońskich miast, pięknej i starej Gironie, odbywa się Taniec Śmierci ( La Danza de la Muerte). Jest to pantomima w wykonaniu dwójki dorosłych i trójki dzieci przebranych za szkielety i podążających ulicami miasta za dźwiękiem tamburynu w swym niezwykłym tańcu.
Nie we wszystkich hiszpańskich miejscowościach odbywają się procesje, ale Domingo de Ramos (Niedziela Palmowa) jest świętowane w taki sam sposób w całej Hiszpanii i polega na poświęceniu palm, wykonanych najczęściej ze specjalnie suszonych liści palmowych (palmas blancas). Tradycyjny proces przygotowania liści palmowych do wykonania palemek trwa kilka miesięcy.
Antonio Banderas wraz z rodziną przyjeżdża co roku na Wielki Tydzień do rodzinnej Malagi w hiszpańskiej prowincji Andaluzja. W tym roku weźmie udział w procesji jako Mayordomo del Trono de la Virgen de las Lagrimas y de Favor (Majordomus Tronu Dziewicy od Łez i Próśb). Aktor wielokrotnie wypowiadał się, iż udział w tradycyjnych przygotowaniach do Wielkiej Nocy jest dla niego głębokim przeżyciem duchowym, daje mu pewność niezmiennych wartości, nadaje porządek i sens życiu.
Z Lloret de Mar dla polonia.wp.pl
Kinga Jankowska