Otyłość przyczynia się do powstawania nowotworów

Otyłość zwiększa ryzyko wielu nowotworów złośliwych, m.in. prostaty, jajnika, trzonu macicy, okrężnicy, gruczołu sutkowego, trzustki i przełyku - ostrzegł wicedyrektor Instytutu Nauk o Zdrowiu SWPS dr Szymon Brużewicz. Dodał, że przyczyny zależnego od otyłości wzrostu ryzyka nowotworów wciąż pozostają nie do końca poznane. Wydaje się jednak, że na pierwszy plan wysuwają się zaburzenia hormonalne, spowodowane przemianami nagromadzonej w nadmiarze tkanki tłuszczowej - wyjaśnił.

Jak poinformowano na konferencji, według szacunków Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) na świecie żyje ponad 300 milionów osób otyłych i jest ich więcej, niż ludzi cierpiących z powodu niedożywienia. W Europie liczba otyłych sięgnęła 165 mln, z czego 15 mln to dzieci. Dyrektor Instytutu Żywności i Żywienia w Warszawie prof. Mirosław Jarosz alarmował, że liczba osób otyłych wzrasta w Europie w tempie epidemiologicznym; obecnie otyłych Europejczyków jest dziesięć razy więcej niż w roku 1970.

Według prof. Jarosza, w przypadku dorosłych Polaków problem nadwagi dotyczy 41% mężczyzn i 30% kobiet, a problem otyłości - 16% mężczyzn i 20% kobiet. Wśród polskich dzieci otyłych jest 5%, a nadwagę ma 8%. Prof. Jarosz zwrócił uwagę, że nadwaga i otyłość bardzo często powodują wystąpienie chorób układu sercowo-naczyniowego, które są najczęstszym powodem zgonów Polaków.

Do głównych przyczyn nadwagi i otyłości - obok uwarunkowań genetycznych, a także efektów ubocznych przyjmowania pewnych leków (np. kortykosteroidów i pochodnych estrogenu) oraz niektórych chorób - należą zbyt mała aktywność fizyczna i jedzenie nadmiernej ilości pokarmu, czyli przejadanie się. W codziennej diecie Polaka zbyt wiele miejsca zajmują tłuszcze zwierzęce i węglowodany, a za mało warzywa i owoce - ostrzegli naukowcy.

Na konferencji przedstawiono wyniki badań specjalistów w zakresie medycyny sportowej z Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Obliczyli oni, że 73% osób w Polsce prowadzi siedzący tryb życia - dla porównania w Rosji jest to 27%, a na Węgrzech 43%. Ustalili też, że 7% polskich kobiet i 5,5% mężczyzn uprawia regularnie jakiś sport, zaś sporadycznie - czyli rzadziej niż raz w tygodniu - 10%.

Lekarz pediatra-endokrynolog dr Maria Sielicka-Gracka, współpracująca z Kliniką Pediatrii i Endokrynologii warszawskiej Akademii Medycznej, wyjaśniła, jaka jest różnica między nadwagą a otyłością. Jak powiedziała, nadwaga to nadmiar masy ciała (w tym np. mięśni) w stosunku do wysokości człowieka, natomiast otyłość to nadmiar tkanki tłuszczowej w organizmie.

Dietetyk Dorota Osóbka, prowadząca poradnię żywieniową, dodała, że otyłość jest nierzadko związana z problemami emocjonalnymi - może być ich zarówno ich przyczyną jak i efektem. Jak wyjaśniła, otyłość powoduje u człowieka niską samoocenę, poczucie nieatrakcyjności, odrzucenia przez społeczeństwo, depresję i kłopoty w życiu seksualnym. Jako efekt problemów emocjonalnych pojawia się wtedy, kiedy np. ludzie jedzą zbyt dużo, by załagodzić stres czy też zaspokoić potrzebę miłości czy potrzebę sukcesu.

Konferencja naukowa poświęcona problemowi otyłości i nadwagi odbyła się w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej (SWPS).