"On się zabije"; "Uważano go za błazna, a to zbrodniarz"
Przywódcę Libii Muammara Kadafiego traktowano jako "osobliwość", spoglądano na niego jak na "klauna, czy błazna", jednak teraz - w świetle ostatnich wydarzeń - okazuje się, że to tak naprawdę zbrodniarz - powiedział były prezydent Czech Vaclav Havel. Minister spraw zagranicznych Włoch Franco Frattini powiedział, że dyktator najprawdopodobniej popełni samobójstwo. Dla 200-300 tysięcy jedyną nadzieją będzie dotarcie do portów UE - dodaje minister zapowiadając "biblijny exodus".
W wywiadzie dla agencji CzTK dawny dysydent i bojownik o prawa człowieka podkreślił, że w przeszłości w negocjacjach z Kadafim interesy gospodarcze stawiano wyżej od wartości charakterystycznych dla Europy. Zdaniem Havla takich praktyk powinno się zaniechać, nawet mając świadomość możliwych problemów z dostawami ropy naftowej z Libii.
"Zaraźliwą arabską rewoltę" Havel porównał do upadku "żelaznej kurtyny" w Europie. - Okazuje się, że jakieś podstawowe moralne i polityczne minimum jest wspólne dla wszystkich kręgów kulturowych - powiedział były prezydent, odnosząc się do protestów w krajach Afryki Północnej i Bliskiego Wschodu.
Zobacz galerię: Terrorysta na salonach świata.
Podkreślił, że Zachód powinien naciskać na poszanowanie wartości demokratycznych, jednocześnie zachowując szacunek wobec inności państw arabskich. Propagowanie swobód i praw człowieka należy - według Havla - związać z kwestiami, które łączą poszczególne kręgi kulturowe.
Ważną kwestią dla byłego prezydenta Czech pozostaje stanowisko, jakie powinna zająć Unia Europejska wobec krajów ogarniętych protestami. - Będzie trzeba bardzo delikatnie umieć rozdzielić w tych krajach osoby, którym rzeczywiście chodzi o poszanowanie praw człowieka, swobód, demokracji, od tych, pod których ręką znów groziłby jakiś inny typ reżimu autorytarnego - podkreślił Havel.
Były prezydent zastanawiał się także nad poprawą Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka ONZ. - Ta była oczywiście produktem drugiej wojny światowej. Pytanie, czy kolejny krok w tym kierunku będzie możliwy znów dopiero po jakiejś katastrofie, albo czy było już wystarczająco dużo ostrzeżeń i czas dojrzał na tyle, aby wszyscy nieco przewartościowali swoje stanowisko - zaznaczył Havel.
Z Pragi Michał Zabłocki
