Odtajnione akta Układu Warszawskiego przekazane do IPN

Odtajnione akta dotyczące Układu Warszawskiego zostały już przekazane do Instytutu Pamięci Narodowej - poinformował szef Centralnego Archiwum Wojskowego kmdr. Waldemar Wójcik.

Wójcik uczestniczył w Warszawie w konwersatorium "Akta Układu Warszawskiego oraz stanu wojennego w zasobie Centralnego Archiwum Wojskowego, jako źródło do historii najnowszej".

Prace archiwistów oraz wojskowych i cywilnych historyków wojskowości nad odtajnieniem akt trwały do listopada 2005 roku. Do prac nad tymi dokumentami szef resortu obrony Radosław Sikorski powołał dwa niezależne od siebie zespoły: Zespół do spraw przeglądu materiałów archiwalnych i Komisję ekspertów do spraw przeglądu materiałów archiwalnych.

Eksperci zapoznali się z 3633 dokumentami, w tym 2188 dotyczącymi stanu wojennego oraz 1445 Układu Warszawskiego. Wśród dokumentów Układu Warszawskiego, które zostały ujawnione, są m.in. operacyjne plany użycia Wojska Polskiego w działaniach zaczepnych, plan użycia wojska w działaniach obronnych z 1986 roku oraz plan rozwoju sił zbrojnych w latach 1986-2000.

Początkowo tajnych miało zostać 86 dokumentów, jednak - jak przypomniał w czwartek płk dr hab. Krzysztof Komorowski - 13 z nich zostało odtajnionych. Nie ujawniono dokumentów, dotyczących m.in. infrastruktury, dyslokacji wojsk, węzłów łączności. Ujawnione dokumenty zostały użyczone IPN na 10 lat.

Układ Warszawski był związkiem wojskowym komunistycznych państw Europy Środkowej i Wschodniej (oprócz Jugosławii) zawartym 14 maja 1955 r. w stolicy Polski. Członkowie Układu mieli bronić się nawzajem w przypadku ataku na jednego z nich. Głównym przeciwnikiem było NATO.

Po przemianach lat 1989-1990 państwa członkowskie postanowiły, że stacjonujące w krajach Układu wojska radzieckie powinny opuścić ich terytoria. 25 lutego 1991 r. w Budapeszcie podpisano umowę o zaprzestaniu współpracy wojskowej w ramach Układu, a 1 lipca 1991 r. w Pradze rozwiązano struktury polityczne, co oznaczało ostateczną likwidacje Układu Warszawskiego.