Nowa szansa na skuteczne leczenie raka
Potencjalny lek przechodzący właśnie testy pod kątem leczenia raka sutka i płuc w badaniach przedklinicznych okazał się skuteczny także w hamowaniu rozwoju raka mózgu i prostaty - informują naukowcy z USA na łamach pism "Clinical Cancer Research" oraz "International Journal of Cancer".
Działanie leku o nazwie imetelstat lub GRN163L badano na razie w hodowli izolowanych komórek ludzkich oraz na gryzoniach. Jak podkreśla doktor Jerry Shay z UT Southwestern Medical Center, główny autor prac, wyniki badań są bardzo obiecujące, ponieważ lek atakuje nie tylko skupiska komórek nowotworowych, ale również pojedyncze komórki macierzyste raka, które są w największym stopniu odpowiedzialne za wzrost guzów nowotworowych.
Badanie działania leku na rozwój glejaka, najbardziej złośliwego ze wszystkich nowotworów mózgu występujących u dorosłych, przeprowadzone na myszach wykazało, że GRN163L pokonuje barierę krew - mózg, co jest szczególnie istotne, ponieważ wiele leków nie przedostaje się z krwiobiegu do mózgu, co znacznie utrudnia leczenie guzów ośrodkowego układu nerwowego. Ponadto, jak tłumaczy doktor Shay, nowe lekarstwo zaburza działanie ścieżki sygnałowej aktywnej w większości rodzajów nowotworów.
Naukowcy badali telomery - rodzaj zabezpieczających nakładek na końcówki DNA, które określają maksymalną liczbę podziałów komórki. Telomery skracają się podczas każdego z podziałów, także kiedy struktury te osiągną swoją minimalną długość komórka przestaje się dzielić. W komórkach raka enzym o nazwie telomeraza odbudowuje skracające się telomery, przez co komórka może dzielić się w nieskończoność - zyskuje nieśmiertelność.
Nowy lek hamuje działanie telomerazy. Obecnie jest już badany klinicznie pod kątem leczenia raka sutka i płuc oraz przewlekłej białaczki limfocytarnej.
W pracy dotyczącej działania nowego leku na glejaka wykazano, że imetelstat blokuje działanie telomerazy w izolowanych komórkach macierzystych raka, często zabijając je. Połączenie imelestatu z radioterapią podnosi jego skuteczność. Naukowcy wszczepili też myszom ludzkie komórki macierzyste i zaobserwowali, że lek dociera do mózgu oraz blokuje aktywność telomerazy w tkance nerwowej.
Podczas badania raka prostaty naukowcy wyizolowali komórki macierzyste raka z guza prostaty i stwierdzili, że imetelstat hamuje aktywność telomerazy, co powoduje znaczące skracanie się telomerów.