Największe organizacje terrorystyczne

Inne nazwy - al Qaida, al Qeada, Siły Islamskie, Islamski Front Wyzwolenia Miejsc Świętych, Organizacja Osamy bin Ladena, Międzynarodowy Front Islamski na Rzecz Świętej Wojny z Żydami i Krzyżowcami

Cel działania - wspieranie organizacji walczących z prozachodnimi władzami islamskimi (Kuwejt, Arabia Saudyjska), pomoc bojownikom w krajach represjonujących islam (Bośnia, Kosowo, Indie, Indonezja), walka o ustanowienie krajów islamskich (Dagestan, Czeczenia, Palestyna) oraz działalność charytatywna i związana z opieką społeczną w wielu krajach muzułmańskich.

Struktura organizacji - przywódcą al Kaidy jest Osama bin Laden, jego zastępcą Ayman al-Zawahri. W skład bazy wchodzą cztery komitety: ds. religijnych, finansowych, wojskowych i mediów. Najniższym stopniem organizacyjnym są rozsiane po całym świecie komórki. Liczebność grupy ocenia się na kilka tysięcy. Jej członkowie często wchodzą w skład innych organizacji terrorystycznych np. Egipskiego Islamskiego Dżihadu, Islamskiego Ruchu Uzbekistanu

Historia organizacji – Al Kaida założona została przez Osama bin Ladena w 1988r. Początkowo miała na celu przeciwstawiać się radzieckiej inwazji na Afganistan, a po wojnie zjednoczyć walczących w niej Arabów. Bin Laden przez wiele lat rezydował w Chartunie. W tym czasie jego organizacja przekształciła się w panislamskie ugrupowanie zwalczające USA i szeroko pojęty Zachód. W 1996 władze Sudanu, pod presją Stanów Zjednoczonych, poprosiły go o opuszczenie kraju. Schronił się wraz ze współpracownikami w Afganistanie, gdzie powstały obozy szkoleniowe dla terrorystów. Rozpoczęte w 2001r. ataki koalicji Stanów Zjednoczonych znacznie osłabiły potencjał udzielających im poparcia talibów. Mimo to organizacja zapowiada dalsze ataki skierowane przeciw interesom USA. Współpracuje z wieloma organizacjami fundamentalistów islamskich.

Ciekawostki – w 1998r. al Kaida wydała oświadczenie stwierdzające, że obowiązkiem każdego muzułmanina jest zabijanie obywateli Stanów Zjednoczonych i ich sojuszników na całym świecie - Organizacja planowała zamachy m.in. na papieża Jana Pawła II i prezydenta USA Billa Clintona.

Finansowanie - Bin Laden pochodzi z saudyjskiej rodziny multimilionerów. Po przodkach odziedziczył około 300 mln dolarów, którymi finansuje działalność grupy. W posiadaniu Al Kaidy znajduje się również wiele przedsiębiorstw. Grupa otrzymuje także datki od sympatyków z całego świata. Bin Laden twierdził, że organizacja posiada trzy niezależne, niepowiązane ze sobą sieci ekonomiczne, w tym przynajmniej jedną opartą o przepływy finansowe z ręki do ręki bez udziału banków. Nie wiadomo, czy to prawda, jednak po ataku na WTC wszelkie konta bankowe na całym świecie należące do osób i instytucji choćby tylko podejrzanych o współpracę z Al-Kaidą zostały zablokowane.

Najważniejsze zamachy – 1993 - eksplozja furgonetki-bomby w podziemnym garażu World Trade Center 11 grudzień 1994 - Filipiny. W wyniku eksplozji bomby na pokładzie filipińskich linii lotniczych ginie 1 osoba a 10 zostaje rannych. 1996 - zabicie 19 amerykańskich żołnierzy w Arabii Saudyjskiej 7 sierpień 1998 - Nairobi, Kenia. W wyniku zamachu na ambasadę amerykańską ginie 254 osób. Ponad 5 tys. zostaje rannych. Po zamachu Amerykanie dokonali ataków rakietowych na bazy Al Kaidy w Sudanie i Afganistanie i wymusili na władzach w Chartumie wydalenie bin Ladena, który udał się do Afganistanu, gdzie wspierał rząd talibów. 7 sierpień 1998 - Dar es Sala'am, Tanzania. Zamach na ambasadę amerykańską. Ginie 10 osób, 77 zostaje rannych. 12 październik 2000 - Aden Harbor, Jemen. Atak na amerykański okręt USS Cole (ginie 15 marynarzy, 33 zostaje rannych). 11 wrzesień 2001 - Nowy Jork, Waszyngton, USA. Atak na World Trade Center i Pentagon. W wyniku porwania czterech samolotów pasażerskich ginie 3 600 osób. 250 zostaje
rannych. 17 marzec 2002 - Islamabad, Pakistan. W wyniku eksplozji granatów ręcznych w kościele ginie 5 osób, a 40 zostaje rannych. 11 kwiecień 2002 - Djerba, Tunezja. W wyniku samobójczego zamachu ginie 19 osób a 15 zostaje rannych. 8 maj 2002 - Karaczi, Pakistan. W wyniku zamachu bombowego ginie 15 osób, w tym 11 francuskich inżynierów - specjalistów w dziedzinie budowy okrętów wojennych. 23 osoby zostają ranne. 14 czerwiec 2002 - Karaczi, Pakistan. Eksplozja samochodu pułapki w pobliżu amerykańskiego konsulatu. 11 osób zostaje zabitych, 40 rannych. 5 sierpień 2002 - Pakistan. W ataku na szkołę dla dzieci zagranicznych misjonarzy ginie 6 osób. Dwie zostają ranne. 12 październik 2002 - Bali, Indonezja. Seria zamachów bombowych na nocne kluby. Giną 182 osoby, 250 zostaje rannych. 28 listopad 2002 - Mombassa, Kenia. 13 osób (trzech Izraelczyków i dziesięciu Kenijczyków) zostaje zabitych a około 80 rannych w wyniku wybuchy bomby. 11 marzec 2003 - zamach na pociągi pasażerskie w Madrycie

Brygady Męczenników Al-Aksa

Inna nazwa - po śmierci Jasera Arafata, 11 listopada 2004 r., brygady zmieniły nazwę na Brygady Męczennika Jasera Arafata

Cel działania - najbardziej agresywne ugrupowanie walczące o utworzenie niepodległej Palestyny. Ataki kierowane są w cywilne i wojskowe cele izraelskie oraz Palestyńczyków uznanych za zdrajców.

Powstanie - Organizacja założona w 2000r. przez członków Al-Fatahu, organizacji blisko związanej z Jaserem Arafatem. Stanowi jej zbrojne ramię. Działa głównie w Izraelu na terytoriach okupowanych. Władze izraelskie twierdzą, że Jaser Arafat wiedział i wspierał akcje terrorystyczne dokonywane przez Brygady. Władze organizacji raz przyznają się do związków z Arafatem, a kiedy indziej temu zaprzeczają. Według niektórych źródeł członkowie grupy czasami współpracują z Hamasem i Dżihadem.

Sposób działania - Wielu członków Brygad najprawdopodobniej za dnia służy w palestyńskiej policji lub którejś z wielu palestyńskich służb bezpieczeństwa Początkowo bojownicy tej organizacji atakowali tylko wojska izraelskie oraz osadnikow żydowskich w Strefie Gazy i na Zachodnim Brzegu Jordanu, jednak z czasem rozpoczęli samobójcze akcje terrorystyczne, których celem była ludność cywilna na terytorium Izraela. Brygady organizują również akcje (zabójstwa i samosądy) przeciw umiarkowanym Palestyńczykom lub tym podejrzanym o współpracę z Izraelem. W 1. połowie 2004 roku Brygady Męczenników al-Aksy dokonywały także ataków na dziennikarzy i ekipy telewizyjne pracujące na Zachodnim Brzegu i w Strefie Gazy.

Najważniejsze zamachy - 25 sierpień 2001 - Modi'in-Jerusalem, Izrael. W ataku na przejeżdżający samochód zginęły 3 osoby, 2 zostały ranne. 4 październik 2001 - Afula, Izrael. 3 Izraelczyków zostało zabitych, gdy zamachowiec otworzył ogień do grupy ludzi czekających na przystanku. 13 osób zostało rannych. 17 styczeń 2002 - Afula, Izrael. 6 osób zginęło, a 30 zostało rannych, gdy palestyński zamachowiec otworzył ogień do uczestników ceremonii religijnej. 22 styczeń 2002 - Jerozolima, Izrael. 2 osoby zginęły a 14 zostało rannych w strzelaninie w centrum miasta. 2 marzec 2002 - Jerozolima, Izrael. Samobójczy zamach bombowy na placu targowym. Zginęło 10 osób, 40 zostało rannych. 3 marzec 2002 - Ofra, Izrael. 10 Izraelczyków zostało zabitych a 6 rannych w wyniku ataku na punkt kontroli granicznej. 5 marzec 2002 - Tel Aviv, Izrael. 3 osoby zostają zabite a 31 rannych w wyniku ataku na restaurację. 9 marzec 2002 - Netania, Izrael. 2 osoby zostają zabite, około 50 rannych w zamachu w hotelu. 21 marzec 2002 -
Jerozolima, Izrael. 3 Izraelczyków zostało zabitych a 86 rannych w samobójczym zamachu bombowym. 12 kwiecień 2002 - Jerozolima, Izrael. Samobójczy zamach bombowy na placu targowym. Ginie 6 osób a ponad 85 zostaje rannych. 19 czerwiec 2002 - Jerozolima, Izrael. 7 Izraelczyków zostaje zabitych a 50 rannych w samobójczym zamachu bombowym na przystanku autobusowym. 27 październik 2002 - 3 osoby zostają zabite, a 17 rannych w eksplozji bomby na stacji benzynowej. 28 listopad 2002 - Beit She'an, Jerozolima. 6 osób zostaje zabitych a 43 rannych w wyniku ataku na siedzibę Likud.

Hamas

Nazwa – nazwa pochodzi od pierwszych liter arabskich słów "Harakat al-Muqawama al-Islamiya" (Islamski Ruch Oporu), przy czym sam wyraz Hamas tłumaczyć można jako "zapał", "entuzjazm".

Cel działania – Hamas domaga się powstania wolnego islamskiego państwa palestyńskiego, rozciągającego się od Morza Śródziemnego do rzeki Jordan, ze stolicą w Jerozolimie. Od początku uznawał Palestynę za ziemię arabską i odmawiał Izraelowi prawa do istnienia. Sprzeciwia się jakiemukolwiek porozumieniu z Izraelem i z tego powodu rywalizuje z Fatah.

Historia organizacji – Grupę założyła w 1987r. radykalna frakcja OWP oraz część członków Ruchu Braterstwa Muzułmańskiego (organizacji założonej w latach 20-tych w Egipcie dla obrony wartości islamskich przed wpływami zagranicznymi). Za założyciela i duchowego przywódcę organizacji uważa się szejka Ahmeda Jasina. Początkowo Hamas koncentrował się na zwalczaniu tych Palestyńczyków, którzy zostali uznani za przeszkodę w przyszłym dżihadzie przeciwko Izraelowi. W roku 1989 rozpoczęto akcje przeciwko Izraelowi. Liczne zabójstwa (w tym częste zasztyletowania), zamachy i porwania bardzo szybko uczyniły z Hamasu numer jeden palestyńskiego terroryzmu. Swego rodzaju przełomem w działalności organizacji był zamach w Haderze z 13 kwietnia 1994 – pierwszy dokonany przez zamachowca samobójcę. Duży wkład w ogromną popularność grupy wśród Palestyńczyków ma pomoc społeczna, którą Hamas zapewnia na dużo wyższym poziomie niż władze Autonomii Palestyńskiej.

Sposób działania - Bojownicy Hamasu są odpowiedzialni za liczne akty terroru przeciwko Izraelowi i jego obywatelom. Szczególnie aktywne jest militarne ramię organizacji Ezzedin al Kassam. Ataki kierowane są przeciwko cywilnym i wojskowym celom izraelskim, Palestyńczykom podejrzewanym o współpracę z wrogiem oraz rywalom z Fatah. Od nasilenia działalności terrorystycznej w 1992 roku Hamas koncentruje się na porwaniach i mordowaniu żołnierzy izraelskich, zamachach przy użyciu broni palnej (zasadzki na izraelskie patrole lub oddawanie strzałów z przejeżdżających samochodów) oraz na zamachach bombowych (podkładanie ładunków w miejscach publicznych, stosowanie samochodów pułapek i ataków samobójczych). Hamas działa głównie na terytoriach okupowanych w Izraelu i Jordanii. Po zamachu na WTC 11 września 2001 ogłosił, że jego strategia polega na walce z syjonistycznym wrogiem, ale tylko w Palestynie, a nie poza jej terytorium.

Finansowanie - Hamas otrzymuje wsparcie od palestyńskich uchodźców, Iranu, prywatnych ofiarodawców z Arabii Saudyjskiej oraz innych państw arabskich. Zbiera także pieniądze i prowadzi działania propagandowe w Europie Zachodniej i Ameryce Północnej.

Zamachy z 2002r. - 9 marzec 2002 - Jerozolima, Izrael. Samobójczy zamach bombowy w restauracji. Zginęło 11 osób a 50 zostało rannych. 27 marzec 2002 - Netania, Izrael. Samobójczy zamach w Park Hotel. Zginęło 29 osób, 150 zostało rannych. 31 marzec 2002 - Haifa, Izrael. Zginęło 35 osób a 15 zostało rannych w samobójczym zamachu w restauracji. 10 kwiecień 2002 - Yagur Junction, Izrael. W ataku na autobus zginęło 8 osób, 22 zostało rannych. 7 maj 2002 - Rishon Le Zion, Izrael. Samobójczy zamach bombowy. 16 osób zostało zabitych, 60 rannych. 19 maj 2002 - Netania, Izrael. 3 osoby zostały zabite a 59 rannych w samobójczym zamachu bombowym. 18 czerwiec 2002 - Jerozolima, Izrael. Samobójczy zamach bombowy w pobliżu dworca autobusowego. Zginęło 20 osób, 52 zostało rannych. 16 lipiec 2001 - Emmanuel, Izrael. Palestyńscy zamachowcy otwierzyli ogień do pasażerów autobusu. Zginęło 9 osób a 17 zostało rannych. 31 lipiec 2002 - Jerozolima, Izrael. Zamach na Uniwersytecie Hebrajskim. 9 osób zabitych, 86 rannych. 4 sierpień
2002 - Meron Junction, Izrael. 10 osób zostaje zabitych a ponad 40 rannych w samobójczym zamachu bombowym w miejskim autobusie. 19 wrzesień 2002 - Tel Aviv, Izrael. W wyniku zamachu bombowego w autobusie zginęło 6 osób a 59 zostało rannych. 15 listopad 2002 - Hebron. W ataku na izraelskich osadników zginęło 12 osób, 15 zostało rannych. 21 listopad 2002 - Jerozolima, Izrael. Samobójczy zamach bombowy w autobusie miejskim. 11 osób zostało zabitych, 50 rannych.

Hezbollah - Partia Boga

Inne nazwy - Jihad Islamski - Islamska Święta Wojna, Organizacja Sprawiedliwości Rewolucyjnej, Jihad Islamski na Rzecz Wyzwolenia Palestyny, Rewolucyjna Organizacja w Obronie Sprawiedliwości, Islamski Opór.

Cel działania - utworzenie w Libanie republiki islamskiej na wzór irańskiej, która miałaby się oprzeć naporowi zachodniej kultury, oraz wyeliminowanie wszystkich wpływów nie islamskich w strefie. Skrajnie anty-zachodnia i anty-izraelska.

Historia organizacji - Założona po inwazji izraelskiej na Liban w 1982 r., przez przysłanych do Libanu Strażników Rewolucji z Iranu.. Skupia wiele radykalnych organizacji szyickich. Przez 20 lat Hezbollah zbudował na terenie Libanu swego rodzaju państwo w państwie i toczył walkę z Izraelem, w celu odzyskania Palestyny dla islamu. Bojownicy organizacji przez kilkanaście lat walczyli z oddziałami izraelskimi w południowym Libanie i ostrzeliwali terytorium Izraela. Najbardziej znanym zamachem przypisywanym Hezbollahowi jest wysadzenie ambasady Izraela w Buenos Aires w 1992r. Hezbollah w ostatnim czasie stara się robić wrażenie ugrupowania umiarkowanego. Duchowy przywódca Hezbollahu szejk Mohammed Hussein Fadlallah potępił zamach na World Trade Center, a przywódcy Partii Boga wielokrotnie podkreślali, że są dalecy od fanatyzmu reprezentowanego przez ludzi z organizacji Osamy bin Ladena. Pojawiły się jednak również informacje o sojuszu Al-Kaidy, Hamasu i Hezbollahu.

Sposób działania - Stosuje ataki terrorystyczne skierowane przeciwko cywilnym i wojskowym celom izraelskim, które nasilają się kiedy prowadzone są jakiekolwiek negocjacje pokojowe. Liczba ataków dochodzi nawet do kilkuset rocznie. Działa głównie w Libanie i Izraelu. Posiada zagraniczne komórki w Azji, Europie, Afryce, Ameryce Północnej i Południowej. Hezbollah prowadzi także zakrojoną na szeroką skalę działalność propagandową, m. in. posiada własną stację telewizyjną al Manar. Zorganizował również doskonale działający system opieki społecznej, obejmujący szkoły i szpitale. Finansowanie - od momentu powstania utrzymywała ścisłe związki z Iranem, który finansował i szkolił jej bojowników. W 1985 ogłosiła deklarację lojalności wobec ajatollaha Chomeiniego. Obecnie otrzymuje znaczącą pomoc od Iranu i Syrii, która obejmuje zarówno wsparcie finansowe, szkoleniowe, dostarczanie broni i materiałów wybuchowych oraz poparcie polityczne, dyplomatyczne i administracyjne.

Najważniejsze zamachy - 17 marzec 1992 - Buenos Aires, Argentyna. Zamach bombowy na ambasadę Izraela. Zginęło 29 osób, 242 osób zostało rannych. 18 lipiec 1994 - Buenos Aires, Argentyna. Zamach na izraelskie centrum kulturalne. Zginęło 100 osób, ponad 200 zostało rannych. 31 marzec 1998 - Liban. W zamachu zginęło sześciu obywateli Libanu, dwóch zostało rannych. 29 grudzień 1999 - Klaiyat, Liban. Samobójczy zamach bombowy w pobliżu izraelskiego konwoju. Zginęła 1 osoba, 13 zostało rannych. 12 marzec 2002 - Shlomi, Izrael. 6 Izraelczyków zginęło po tym gdy dwóch członków Hezbollah otworzyło ogień do izraelskiego samochodu. 7 osób zostało rannych.

Islamski Dżihad

Inne nazwy - al-Jihad, Grupa Jihad, Jihad Islamski. Nazwą Islamski Dżihad posługuje się też kilka innych grup w krajach arabskich, np. Egipski Islamski Dżihad i Palestyński Islamski Dżihad.

Cel działania - ustanowienie w Egipcie islamskiego państwa wyznaniowego. Za głównego wroga organizacja poczytuje sobie rząd egipski. Silnie anty-amerykańska i anty-izraelska.

Powstanie - Organizacja ekstremistów islamskich, działająca od końca lat 70-tych w Egipcie. To jedna z najwcześniej powstałych grup terrorystycznych na Bliskim Wschodzie, której pierwszy spektakularny zamach, na ambasadę amerykańską w Bejrucie, miał miejsce w kwietniu 1983r. Siedzibą grupy jest stolica Syrii, Damaszek. Za swojego duchowego przywódcę Islamski Dżihad uważa szejka Omara abdel Rahmana, osadzonego w więzieniu w Stanach Zjednoczonych.

Sposób działania - Islamski Dżihad posługuje się nierzadko nastoletnimi samobójcami. Przykładem jest 16-letnia Tamer Havira, która 29 marca 2004 r. została pochwycona przez izraelskie siły bezpieczeństwa w Rifidia, arabskim przedmieściu Shechem, w trakcie przygotowywania samobójczego zamachu. Grupa działa głównie w Kairze, a poza Egiptem również w Jemenie, Afganistanie, Pakistanie, Libanie i Wielkiej Brytanii. Rząd egipski oskarża Iran o udzielanie pomocy organizacji.

Najważniejsze zamachy - 18 sierpień 1993 - Kair, Egipt. Nieudany zamach na ministra spraw wewnętrznych Hassana al-Alfi, który został lekko ranny. Zginęło 5 osób a 15 zostało rannych. 25 listopad 1993 - Kair, Egipt. W pobliżu samochodu premiera Atefa Sedky eksplodowała bomba. Premier nie odniósł obrażeń, zginął przypadkowy świadek a 18 osób zostało rannych. 17 listopad 1996 - Istambuł, Turcja. Podpalenie hotelu. Zginęło 17 obywateli Ukrainy, rannych zostało ponad 40 osób.

Kraj Basków i Wolność (ETA)

Inna nazwa - ETA - Euzkadi Ta Askatasuna

Cel organizacji - stworzenie niepodległego państwa Basków.

Historia organizacji - ETA założona została w 1958r. przez radykalnych działaczy Baskijskiej Partii Nacjonalistycznej (PNV), działalność rozpoczęła w 1959r. Już w pierwszym roku działalności organizacja dokonała zamachów bombowych w kilku baskijskich miastach. Obeszło się jednak bez ofiar śmiertelnych. Już od samego początku w ETA wykrystalizowały się dwa nurty: umiarkowany, dążący do uzyskania przez Kraj Basków autonomii i radykalny, zdecydowany na walkę o niepodległość. Oba nurty głosiły lewicowe hasła w sprawach społecznych i gospodarczych. W roku 1961 ETA podjęła próbę wysadzenia pociągu wiozącego frankistowskich weteranów z czasów wojny domowej. Operacja nie powiodła się, ale zwróciła uwagę służb bezpieczeństwa na działalność organizacji. Zaczęły się represje (aresztowania, blokady drogowe, przeszukiwanie domów). W roku 1966 działacze ETA ogłosili cztery fronty działalności organizacji: kulturalny, robotniczy, polityczny i wojskowy. Dominującą rolę zdobył sobie jednak ten ostatni. Dwa lata później
zginęła z ręki ETA (a dokładniej jej ówczesnego przywódcy, Txabiego Etxebariette) pierwsza osoba. Był to policjant, który próbował zatrzymać samochód, w którym jechał szef ETA. Kilka godzin później Etxebarietta zginął zastrzelony przez policjantów. Parę tygodni po tym zdarzeniu ETA dokonała pierwszego zamachu – zginął szef policji w Guipuzcoa, słynący z torturowania baskijskich działaczy. Efektem zamachu był stan wyjątkowy i aresztowanie prawie całego dowództwa ETA oraz setek innych Basków. Mimo tych aresztowań ETA przetrwała. Prowadzone na początku lat 70. procesy baskijskich działaczy zapewniły Baskom wiele sympatii na całym świecie. Dnia 20 grudnia 1973 roku ETA odniosła swój największy sukces. W zamachu bombowym zginął premier Hiszpanii i najbliższy współpracownik Franco admirał Luis Carrero Blanco. Wkrótce po tym wydarzeniu ETA podzieliła się na dwie organizacje. Były to: umiarkowana ETA “polityczno-wojskowa” i radykalna ETA “wojskowa” (ETA-M). W roku 1975 represje skierowane przeciwko baskijskim
autonomistom i separatystom przybrały na sile. Zapadły nawet wyroki śmierci i nagle 20 listopada zmarł Francisco Franco. Zgodnie z jego wolą władzę objął książę Juan Carlos, zwolennik demokracji. W Hiszpanii zaczęły się zmiany. W ich ramach w marcu 1980 roku Kraj Basków odzyskał autonomię. Dwa lata później ETA “polityczno-wojskowa” ogłosiła, że w związku z realizacją jej celów odrzuca stosowanie terroru. Natomiast mniejsza ETA “wojskowa” postanowiła kontynuować walkę o niepodległość. Strategia ETA polegała na dokonywaniu dobrze przygotowanych zabójstw i zamachów bombowych. Ofiary były dokładnie wybierane. Przez lata osiemdziesiąte byli to głównie policjanci (dwie trzecie ofiar). Resztę stanowili cywile, politycy i wojskowi (z reguły wyżsi oficerowie). Poza tym częste było stosowanie mniejszych aktów przemocy (podpalenia, wybijanie szyb, zamieszki uliczne) w ramach walki ulicznej (kale borroka). ETA podjęła współpracę z IRA oraz z ugrupowaniami arabskimi (np. Hamasem). Jej członkowie przeszli
najprawdopodobniej szkolenie w kilku krajach arabskich ( m.in. Libia, Liban). W latach 80. ETA liczyła od 200 do 500 osób podzielonych w sekcje liczące zazwyczaj pięć osób. Nie wszyscy uczestniczyli w zamachach, wielu członków działało jako kurierzy i zaopatrzeniowcy. ETA finansowała swoją działalność porwaniami, rabunkami i “podatkiem rewolucyjnym” nakładanym na baskijskich przedsiębiorców. Organizacja wykorzystywała baskijskie prowincje we Francji, jako swoje zaplecze. Tam też wyjeżdżali "spaleni" członkowie ETA. Przy zwalczaniu baskijskiej organizacji władze hiszpańskie stosowały nie tylko metody policyjne. Od roku 1983 podjęła działalność złożona z funkcjonariuszy policji Grupos Antiterroristas de Liberacion (GAL), która przeprowadzała zamachy na osoby podejrzewane o przynależność do ETA, zabijając 28 osób. W późnych latach 80. hiszpańska policja nawiązała ścisłą współpracę z policją francuską. Przeprowadzane operacje antyterrorystyczne (pozyskiwanie informatorów, zasadzki, rajdy na kryjówki) po obu
stronach granicy pozwoliły na znaczne osłabienie ETA. W roku 1987 ETA przeprowadziła swój najkrwawszy zamach - w garażu centrum handlowego w Barcelonie eksplodowała bomba zabijając 22 osoby. W tym samym roku bomba eksplodowała na osiedlu w Saragossie zamieszkanym przez rodziny hiszpańskich policjantów - zginęło 11 osób, w tym pięcioro dzieci. W roku 1988 osłabiona ETA zaproponowała hiszpańskim władzom rozmowy, które jednak zakończyły się fiaskiem. W roku 1993 zamach ETA po raz pierwszy pociągnął za sobą protesty uliczne, także w Kraju Basków. Po kolejnych zamachach i aresztowaniach (m.in. w sierpniu 1994 roku aresztowano stojącą na czele organizacji Marię Iobię Lopez Raino zwaną "Tygrysica"). W 1995 ETA złożyła propozycję pokojową (pokój za prawo do samostanowienia), ale władze Hiszpanii odrzuciły propozycję. W tym samym roku ETA próbowała zabić króla Juana Carlosa i lidera Partii Ludowej Jose Marię Aznara. W roku 1997 po jednym z zamachów Baskowie protestujący przeciwko jej działalności zniszczyli biura
powiązanej z ETA partii Herri Batasuna. W tym okresie ETA miała mieć 50-60 bojowników oraz 500 pomocników (kurierzy, zaopatrzeniowcy,itp.) oraz kilka tysięcy aktywnych sympatyków. W więzieniach znajdowało się 500 członków organizacji. We wrześniu 1998 ETA ogłosiła bezterminowe zawieszenie broni. W odpowiedzi rząd ogłosił swoją gotowość do rozmów, ale nie o samostanowieniu. Wiosną 1999 roku hiszpańskie i francuskie służby bezpieczeństwa przeprowadziły liczne aresztowania. ETA protestowała powołując się na rozejm, ale rząd stwierdził, że nie obiecywał, że nie będzie aresztowań. Z dniem 3 grudnia 1999 roku ETA zakończyła czternastomiesięczny okres zawieszenie broni. W swoim oświadczeniu napisała: Proces pokojowy został zablokowany i zatruty. W odpowiedzi na zobowiązanie bronienia Kraju Basków, podjęto decyzję ponownego posługiwania się walką zbrojną. W trakcie zawieszenia broni ETA odbudowała swoje struktury i wyszkoliła nowych bojowników. Skuteczność tej odbudowy Hiszpania poznała bardzo szybko. Nastąpiła cała
seria zamachów bombowych i zabójstw, w których do 2003 roku zginęło kilkadziesiąt osób. Celem tych zamachów byli głównie politycy, dziennikarze, sędziowie, wojskowi, policjanci, biznesmeni ale ginęły też osoby postronne. W wyniku wybuchu wiezionej samochodem bomby zginęło też czterech członków ETA. Zamachy wywoływały coraz silniejsze protesty w Hiszpanii i Kraju Basków. 13 września 2000 roku hiszpańskie i francuskie służby bezpieczeństwa przeprowadziły operację, w wyniku której aresztowano 36 kluczowych członków ETA w tym Ignacia Gracię Aregui ówczesnego przywódcę organizacji. W marcu 2002 roku aresztowano kolejnych 11 członków ETA. Mimo tych działań ETA dzięki swojej komórkowej strukturze dalej zachowuje “zdolność bojową”, o czym dała dobitnie znać podczas szczytu UE w Sewilli w czerwcu 2002 roku, gdy eksplodowało 5 bomb - na szczęście bez ofiar śmiertelnych. W drugiej połowie 2002 roku władze hiszpańskie rozpoczęły działania przeciwko powiązanej z ETA partii Batasuna i pod koniec roku zdelegalizowały ją.

Sposób działania - To separatystyczna organizacja działająca na północy Hiszpanii i w południowo-zachodnich prowincjach Francji: Labourd, Basse-Navarra i Soule. Działalność ETA sprowadza się do zamachów, egzekucji, pobierania "podatków rewolucyjnych" od właścicieli przedsiębiorstw, porwań dla okupu, eliminowania byłych członków organizacji lub jej współpracowników uznanych za zdrajców. Ataki ETA koncentrują się głównie na hiszpańskich funkcjonariuszach i instytucjach państwowych. W odpowiedzi na francuskie operacje skierowane przeciwko ETA, atakowane są również cele francuskie. W 2002 ETA rozpoczęła nową taktykę polegającą na przeprowadzaniu ataków skierowanych w miejsca odwiedzane przez turystów. Dotychczas w zamachach ETA zginęło ponad 800 osób.

Najważniejsze zamachy - 29 maj 1991 - Barcelona, Hiszpania. Zamach bombowy na koszary Gwardii Cywilnej. Ginie 9 osób, 50 osób zostaje rannych. 30 październik 2000 - Madryt, Hiszpania. W wyniku zamachu bombowego na sędziego Sądu Najwyższego zginęło 3 osoby a 35 zostało rannych. 9 marzec 2001 - Hernani, Hiszpania. Zabójstwo policjanta w zamachu bombowym. 17 marzec 2001 - Rosas, Hiszpania. W wyniku zamachu bombowego w pobliżu hotelu zginął policjant. Trzy osoby zostały ranne 7 maj 2001 - Zaragoza, Hiszpania. Zabójstwo regionalnego lidera Popular Party. 15 lipiec 2001 - Leiza, Hiszpania. Zabójstwo polityka Jose Javier Mugica. 23 listopad 2001 - Beasain, Hiszpania. Zastrzelenie przez członków ETA dwóch oficerów policji.

Struktura organizacji - ETA to "twarde jądro" składające się z około 20 osób oraz kilkaset bojowników. Organizacja składa się z małych, w dużej mierze samodzielnie działających komórek. Nie ma sztywnej struktury i tym samym jest trudna do spenetrowania przez policję. Obozy szkoleniowe ETA znajdują w Libii, Libanie i Nikaragui. Przypuszczalnie niektórzy członkowie ETA znaleźli schronienie na Kubie i Południowej Afryce.

Ludowy Front Wyzwolenia Palestyny (LFWP)

Inne nazwy - Czerwone Orły, Grupa Czerwonych Orłów, Grupa Halhul

Cel działania – niepodległość Palestyny

Historia organizacji - Marksistowsko-leninowska grupa założona przez George'a Habasha w 1967. Początkowo powiązana z Organizacją Wyzwolenia Palestyny. W 1993 razem z Połączonymi Siłami Palestyńskimi (APF) przeciwstawiła się sformułowanej przez OWP Deklaracji Zasad i zawiesiła swoje członkostwo w tej organizacji. W 1996 wobec rozbieżności ideologicznych, rozstała się również z Połączonymi Siłami Palestyńskimi oraz z Demokratycznym Frontem Wyzwolenia Palestyny. W 1999 wzięła udział w rozmowach z OWP na temat jedności narodu palestyńskiego. Nie zgodziła się jednak na jakiekolwiek negocjacje z Izraelem i do porozumienia nie doszło. Działa na terenie Syrii, Libanu, Izraela na terytoriach okupowanych.

Najważniejsze zamachy - 31 grudzień 1993 - Ramle, Izrael. Zabójstwo dwóch obywateli Izraela. 9 czerwiec 1996 - Zekharya, Izrael. W wyniku ostrzału samochodu zginęły dwie osoby. 16 luty 2002 - Karnei Shomron, Izrael. 3 osoby zostały zabite, 6 rannych gdy zamachowiec-samobójca wysadził się w powietrze. 20 czerwiec 2002 - Itamar, Izrael. 5 osób zostało zabitych, 8 rannych w wyniku ataku terrorystycznego.

Finansowanie - największą część pomocy militarnej i finansowej organizacja otrzymuje ze strony Syrii.

Ludowy Front Wyzwolenia Palestyny - Dowództwo Generalne (LFWP-DG)

Cel działania – niepodległa Palestyna

Historia organizacji – LFWP-DG wyłonił się z Ludowego Frontu Wyzwolenia Palestyny w 1968, kiedy to doszło do konfliktu między Ahmadem Dżibrilem (dowódca LFWP-DG, były kapitan armii syryjskiej, zabity w zamachu bombowym w maju 2002r.), a szefem LFWP, Georgem Habashem. Dżibril pragnął skupić się na walce, a nie na polityce. Jego organizacja jest zdecydowanym wrogiem Jasera Arafata i OWP. Potępia wszelkie układy z Izraelem i jest zdecydowanie prosyryjska. Sprzeciwiła się negocjacjom pokojowym rozpoczętym z Izraelem w 1993r. w Oslo. Kwatera główna organizacji mieści się w Damaszku, organizacja posiada liczne bazy w Libanie, skąd prowadzi swoją działalność.

Sposób działania - LFWP-DG przeprowadził liczne zamachy terrorystyczne w Europie i na Bliskim Wschodzie. Znany jest z ataków na Izrael, podejmowanych po przekroczeniu granicy i z użyciem oryginalnych metod takich jak balony, czy motolotnie. Główne znaczenie grupa przywiązuje do niewielkich pod względem zasięgu ataków w południowym Libanie, a także w Izraelu, na Zachodnim Brzegu i w strefie Gazy.

Finansowanie - Pomoc finansową otrzymuje z Iranu, natomiast wsparcie militarne z Syrii.

Organizacja Mudżahedinów Narodu Irańskiego

Inne nazwy - Organizacja Mudżahedinów Khaiq, Narodowa Armia Wyzwolenia Iranu, Narodowy Ruch Oporu, Społeczność Muzułmańskich Studentów Irańskich

Cel działania – Przeciwstawianie się zachodnim wpływom w regionie

Historia organizacji - Utworzona w latach 60-tych była początkowo organizacją studencką. Wyznając filozofię będącą połączeniem marksizmu i islamu stała się najbardziej aktywną grupą dysydentów w Iranie. W swych działaniach jest zdecydowanie antyzachodnia. W latach 70-tych i 80-tych grupa stosowała metody terrorystyczne, atakując amerykańskich obywateli i amerykańskie obiekty w Iranie oraz irańskie obiekty rządowe. W latach 80-tych irańskie siły bezpieczeństwa zmusiły większość liderów do ucieczki z kraju. Początkowo schronili się oni we Francji, około 1987 większość osiadła w Iraku, popierając tamtejszy rząd. W połowie lat 80-tych grupa nie przeprowadzała już akcji w Iranie, na poziomie podobnym jak w latach 70-tych, lecz w latach 90-tych jej aktywność ponownie wzrosła. W 1992 przeprowadziła ataki na irańskie ambasady w 13 krajach Europy Zachodniej. Pokazały one zdolność organizacji do działania na tak szeroka skalę.

Zamachy - 11 kwiecień 1999 - Iran. Zastrzelenia irańskiego generała. 5 luty 2000 - Teheran, Iran. Atak moździerzowy na Pałac Prezydencki. Zginęła jedna osoba a 5 zostało rannych.

Finansowanie - Organizacja może liczyć na finansowe poparcie ze strony społeczności irańskich emigrantów.

Palestyński Dżihad Islamski (PIJ)

Inne nazwy - Dżihad lub Islamski Dżihad

Cel działania - przygotowanie gruntu dla wielkiej armii islamskiej, która zniszczy Izrael. Dąży do utworzenia Islamskiej Palestyny, co ma zamiar osiągnąć dzięki Świętej Wojnie. Za jednego ze swych głównych wrogów uznaje też Stany Zjednoczone, gdyż kraj ten wspiera Izrael. Organizacja sprzeciwia się także umiarkowanym rządom państw arabskich twierdząc, że są one manipulowane przez świecki Zachód.

Historia organizacji - PIJ składa się z kilku radykalnych ugrupowań, które zaczęły działać około roku 1979. Od czasu, gdy jego założyciel i przywódca Fathi Shqaqi został zabity na Malcie, organizacja osłabła. PIJ dość często współpracuje z Hamasem. Obecnie jego przywódcą jest doktor ekonomii Ramadan Abdallah Shalah, który w latach 1990-1995 pracował jako wykładowca na Uniwersytecie w Tampa na Florydzie (prowadził tam kursy wiedzy o Bliskim Wschodzie). Organizacja ma na koncie liczne zabójstwa i zamachy. Pierwszy zamachowiec-samobójca z Dżihadu uderzył w listopadzie 1994, zabijając 3 izraelskich żołnierzy (zamachowiec jechał na rowerze). Grupa działa na terenie Izraela oraz w państwach Bliskiego Wschodu, głównie Libanie i Syrii. Tam też posiada swoje bazy.

Sposób działania - Organizacja przeprowadza zamachy terrorystyczne skierowane w cywilne i wojskowe cele izraelskie.

Najważniejsze zamachy - 4 luty 1990 - Kair, Egipt. W ataku na izraelski autobus wycieczkowy zginęły 11 osób, 17 zostało rannych. 11 listopad 1994 - Netzarim Junction, Strefa Gazy. Samobójczy zamach bombowy na punkt kontroli granicznej. 3 osoby zostają zabite, 9 rannych. 22 styczeń 1995 - Bet Lid Junction, Izrael. Dwóch zamachowców-samobójców detonuje ładunki wybuchowe na przystanku autobusowym. 18 osób zostaje zabitych, 69 rannych. 9 kwiecień 1995 - Kfar-Darom Netzarim, Izrael. Dwa samobójcze zamachy bombowe. Ginie 8 osób, 50 zostaje rannych. 4 marzec 1996 - Tel Aviv, Izrael. Zamachowiec samobójca detonuje bombę w centrum handlowym. 20 osób zostaje zabitych, 75 rannych. 28 październik 2001 - Hadera, Izrael. Palestyński napastnik otwiera ogień w mieście Hadera. Giną 4 osoby, 40 zostają ranne. 29 listopad 2001- Wadi Ara, Izrael. W samobójczym zamachu bombowym w autobusie giną 3 osoby a 9 zostaje rannych. 20 marzec 2002 - Mus Mus, Wadi Ara, Izrael. 7 osób zostaje zabitych a 42 ranne w samobójczym zamachu
bombowym w autobusie. 5 czerwiec 2002 - Megiddo Junction, Izrael. 17 Izraelczyków zostaje zabitych a 50 rannych w samobójczym zamachu bombowym w autobusie. 21 październik 2002 - Karkur, Izrael. W wyniku wybuchy bomby w miejskim autobusie ginie 14 osób. 45 zostaje rannych. 27 grudzień 2002 - Otniel, Izrael. 4 Izraelczyków została zabitych a 9 rannych gdy napastnik otworzył ogień do studentów szkoły rabinackiej. Finansowanie - Organizacja otrzymuje pomoc finansową ze strony Iranu oraz ograniczoną pomoc logistyczną od Syrii.

Rewolucyjne Siły Zbrojne Kolumbii (FARC)

Inna nazwa - Fuerzas Armadas Revolucionarias de Colombia

Cel działania – FARC dąży do wywołania marksistowskiej rewolucji i stworzenia w Kolumbii społeczeństwa bezklasowego.

Powstanie – Organizacja powstała w 1964 jako zbrojne skrzydło Kolumbijskiej Partii Komunistycznej. W 1998 FARC rozpoczęła wstępne rozmowy pokojowe z rządem. Na razie nie przynoszą one oczekiwanych rezultatów. Organizacja kontroluje około 40% powierzchni Kolumbii. Działa również w strefach przygranicznych Wenezueli, Panamy, Peru, Brazylii i Ekwadorze. Jej dowódcą jest Manuel Marulanda. Organizacja otrzymuje ograniczoną pomoc (opieka medyczna i wsparcie polityczne) ze strony Kuby.

Sposób działania - FARC prowadzi regularną wojnę z siłami rządowymi, w której stosuje metody terrorystyczne: zamachy bombowe, morderstwa, porwania dla okupu. Jednym z ulubionych celów ataków FARC są ropociągi. W 2001 r. były one wysadzane w powietrze 170 razy. Spowodowało to straty szacowane na prawie pół miliarda dolarów. Istnieją silne dowody na powiązania FARC z baronami narkotykowymi, którym w zamian za pieniądze zapewnia ochronę. Szacuje się, że FARC rocznie wysyła w świat, głównie do Stanów Zjednoczonych, 700 ton kokainy W finansowanej z narkodolarów wojnie domowej w ciągu roku ginie około 3,5 tys. ludzi.

Najważniejsze zamachy - 7 luty 1997 - Park Narodowy Los Katios, Kolumbia. Porwanie dwóch niemieckich i dwóch australijskich turystów. W akcji odbicia zakładników zginęło dwóch z nich oraz czterech członków FARC. 23 marzec 1998 - Bogota, Kolumbia. W pobliżu Bogoty członkowie FARC zabili 3 osoby, ranili 14. 3 listopad 1998 - Mitu, Kolumbia. W ataku na policyjne koszary zginęło 138 osób, a 30 zostało rannych. 25 luty 1999 - Rezerwat Indian U'wa. Porwanie trzech obywateli amerykańskich. 4 marca zostali znalezieni zastrzeleni. 1 lipiec 2000 - Cali, Kolumbia. 1 osoba została zabita a ponad 30 rannych w wyniku ataku moździerzowego. 18 sierpień 2000 - Carmen de Bolivar, Kolumbia. W wyniku wybuchu bomby zginęły dwie kilkunastoletnie dziewczynki. 7 kwiecień 2002 - Villavicencio, Kolumbia. W wyniku eksplozji bomby ukrytej w samochodzie zginęło 12 osób a 60 zostało rannych. 7 sierpień 2002 - Bogota, Kolumbia. W wyniku ataku moździerzowego na budynek rządowy zginęło 19 osób a 70 zostało rannych.

Sekta Najwyższa Prawda

Inne nazwy - Aum Shinrikyo, A.I.C. Sogo Kenkyusho, Aleph

Historia organizacji - Sekta założona została w 1987r. przez Shoko Asahara. Rozpoczęła działalność w Japonii, potem rozszerzyła ją na inne kraje całego świata, głównie Rosję, Australię, Niemcy i USA. W 1989r. została zalegalizowana w Japonii jako ugrupowanie religijne. W 1990r. wystawiła własnych kandydatów w wyborach parlamentarnych. Po zorganizowanych przez nią zamachach w tokijskim metrze rząd japoński uchwalił ustawę o organizacjach religijnych, która położyła kres swobodzie ich działania. Władze uznały jednak, że środki, które wystarczą w przypadku zwykłych grup wyznaniowych, są zbyt liberalne w odniesieniu do Najwyższej Prawdy, która zagroziła bezpieczeństwu ludzi i dążyła do zniszczenia państwa. Dlatego sięgnęły po bezprecedensowe narzędzie: obowiązującą od 1952 r., ale nigdy wcześniej niewykorzystaną ustawę o zapobieganiu działalności wywrotowej. W oparciu o nią rozpoczęto postępowanie w sprawie delegalizacji Aum. Niezależnie od tego odbyły się procesy członków sekty i zapadły pierwsze, kilkuletnie
wyroki. W ciągu roku za kratkami znalazło się niemal całe ścisłe kierownictwo Aum, także Shoko Asahara. Ciąży na nich długa lista najcięższych zarzutów: morderstwa z premedytacją, podżeganie do zabójstw, porwania i przetrzymywanie ludzi, nielegalne posiadanie broni, produkcja trujących środków chemicznych i handel narkotykami. W 2000 pod kierownictwem Fumihiro Joyu Aum zmieniło nazwę na Aleph i ogłosiło rezygnację z apokaliptycznych nauk jej założyciela. W 2001 władze rosyjskie aresztowały grupę Rosjan należących do Aum, którzy planowali zorganizowanie w Tokio zamachu w celu uwolnienia Shoko Asahary i przetransportowania go do Rosji.

Najważniejsze zamachy - 27 czerwiec 1994 - Matsumoto, Japonia. W wyniku rozproszenia gazu sarin w dzielnicy mieszkaniowej zginęło 7 osób, a 270 zostało rannych. 20 marzec 1995 - Tokio, Japonia. Rozproszenie w metrze gazu sarin. W wyniku ataku zmarło 12 osób a 6 tys. odniosło obrażenia. Grupa przeprowadziła także co najmniej dziesięć innych ataków biologicznych na różne cele w Japonii, m.in. Parlament, Pałac Cesarski i bazę amerykańską na Jokosuka. W żadnym z tych przypadków nie było jednak ofiar śmiertelnych.

Tamilskie Tygrysy

Inne nazwy - Tygrysy Wyzwolenia Tamilskiego Ilamu, Światowa Organizacja Tamilów

Cel działania - utworzenie na części Sri Lanki, zamieszkałej przez Tamilów, niepodległego państwa. Na tym tle od 1983 roku trwa ostry konflikt z rządem, w których Tamilskie Tygrysy stosują także metody terrorystyczne.

Historia organizacji - Powstała w 1976. Przywódcą jest Velupillai Prabhakaran, o którym nie wiadomo zbyt dużo. Organizacja podjęła próbę realizacji postulatów niepodległościowych w drodze przemocy i mimo znacznej przewagi wojsk rządowych przejęła kontrolę nad częścią terytorium objętego roszczeniami. Co ciekawe pod koniec lat osiemdziesiątych, po masowych aresztowaniach mężczyzn przez wojska rządowe, tamilscy partyzanci zaczęli wysyłać na front także młode dziewczyny - początkowo jako sanitariuszki czy pracownice biurowe. Dziś kobiety same się szkolą, mają własne plany bojowe, osobne obozy. Stanowią połowę Tamilskich Tygrysów. Mają dwa pułki piechoty, pułk przeciwlotniczy, medyczny, mechaniczny, polityczny i Czarnych Tygrysów - samobójców. W 1992 i 1993r. walki między partyzantami tamilskimi a armią rządową nasiliły się. W konflikcie zginęło już ok. 64 tys. osób. W maju 1993 w wyniku zamachu zginął prezydent Ranasinghe Premadasa. Obecnie Tygrysy kontrolują północne i wschodnie wybrzeża Sri Lanki, a swoje
akcje przeprowadzają na całej wyspie. Grupa działa zarówno w rejonach wiejskich, atakując przedstawicieli rządu, jak i w stolicy kraju Colombo.

Najważniejsze zamachy - 21 maj 1991 - Sriperumbudur, Indie. Zabójstwo byłego premiera Indii, Rajiva Ghandiego. 19 osób zostaje zabitych, 21 rannych. 31 styczeń 1996 - Colombo, Sri Lanka. W wyniku eksplozji bomby w Banku Centralnym ginie 90 osób, 140 zostaje rannych. 15 październik 1997 - Colombo, Sri Lanca. W wyniku wybuchy bomby umieszczonej w samochodzie pułapce w pobliżu dużego hotelu ginie 18 osób, 110 zostaje rannych. 25 styczeń 1998 - Kandy, Sri Lanca. W wyniku wybuchu bomby umieszczonej w świątyni ginie 8 osób, 25 zostaje rannych. 25 styczeń 1998 - Tandy, Sri Lanca. 19 osób ginie a 34 zostają ranne w samobójczym zamachu bombowym. 23 luty 1998 - Wybrzeże Poinet Pedro, Sri Lanca. W wyniku uderzenia ośmiu łodzi wypełnionych materiałami wybuchowymi w dwa statki pasażerskie ginie 79 osób. 5 marzec 1998 - Colombo, Sri Lanca. 36 osób zginęło, 257 zostało rannych w wyniku wysadzenia samochodu pułapki. 11 wrzesień 1998 - Jaffna, Sri Lanca. Wybuch bomby w miejskim urzędzie. 12 osób zabitych i 12 rannych. 18
marzec 1999 - Colombo, Sri Lanca. Samobójczy zamach bombowy w pobliżu posterunku policji. 4 osoby zabite, 10 rannych. 4 sierpień 1999 - Vavuniya, Sri Lanca. 9 funkcjonariuszy policji i jedna osoba cywilna zginęli w zamachu bombowym. 18 sierpień 1999 - Gonegalle, Sri Lanca. W ataku na miejscowość Gonegalle zginęło 50 osób. 21 listopad 1999 - Madhu, Sri Lanca. W ataku moździerzowym na plac targowy zginęło 35 osób, 60 zostało rannych. 9 luty 2000 - Colombo, Sri Lanca. 3 osoby zginęły a 33 zostały ranne, w wyniku eksplozji bomb w dwóch autobusach. 10 marzec 2000 - Colombo, Sri Lanca. 14 cywilów i 6 policjantów zostało zabitych, a 46 zostało zabitych w samobójczym zamachu bombowym. 3 październik 2000 - Muttur, Sri Lanca. 24 osoby zostają zabite a 50 rannych w samobójczym zamachu bombowym. Finansowanie - Uzyskują fundusze od dużej tamilskiej diaspory w Ameryce Północnej, Azji i Europie. Od połowy lat 80-tych służby bezpieczeństwa państw europejskich otrzymują sygnały, że mieszkający na ich terenie Tamilowie
zamieszani są w przemyt narkotyków.

Świetlisty Szlak

Inne nazwy - Sendero Luminoso, Komunistyczna Partia Peru, Partido Comunista de Peru para el Sendero Luminoso de Jose Carlos Mariatequi

Cel organizacji - zastąpienie "burżuazyjnych" instytucji peruwiańskich chłopskimi rządami komunistyczno-rewolucyjnymi. Ideologia i taktyka Świetlistego Szlaku została przejęta przez inne marksistowskie grupy partyzanckie, zwłaszcza maoistowską Komunistyczną Partię Nepalu.

Historia organizacji - Powstała w końcu lat 60-tych jako odnoga Komunistycznej Partii Peru (Bandera Roja - Czerwony Sztandar), która z kolei oddzieliła się od głównej Komunistycznej Partii Peru w 1964 r. Założycielem był profesor uniwersytecki Abimael Guzman noszący pseudonim Presidente Gonzalo ("Przewodniczący" albo "Prezydent" Gonzalo), którego teorie stworzyły fundament maoistowskiej doktryny organizacji. Głosił on koncepcję "wojny ludowej" zgodnie z którą walka powinna rozpocząć się na wsi, by następnie przenieść się do miast i zakończyć przejęciem władzy przez lud. Między 1973 a 1975 Świetlisty Szlak kontrolował rady studenckie na uniwersytetach Tacna i Huanuco, i pojawił się w szkole inżynierskiej w Limie i na uniwersytecie San Martin de Porres. Po jakimś czasie grupa zdecydowała się porzucić uniwersytety pod hasłem "Odbierz Mariátegui", i wyznaczył jako cel "odbudowanie partii". W 1977 przeniesiono walkę zbrojną z prowincji do miast. Gdy wojskowy rząd Peru po raz pierwszy zezwolił na wybory w latach
80., Świetlisty Szlak był jedną z nielicznych grup powstańczych, które odrzuciły w nich udział. Zamiast tego grupa rozpoczęła wojnę partyzancką przez atakowanie punktów wyborczych w prowincji Ayacucho. Również tam na początku 1980 odbyło się potajemne spotkanie komitetu centralnego. Utworzono wojskowy i polityczny "Dyrektorat Rewolucyjny" i rozkazano zbrojnym milicjom przeniesienie się do strategicznych obszarów w prowincjach, by rozpocząć "zbrojną rewolucję". Guzman proklamował się "czwartą szpadą marksizmu" i rozpoczął najbardziej krwawą wojnę we współczesnej historii Peru. Do tej pory zginęło w niej ponad 30 tys. osób, a celem ataków stały się prawie wszystkie instytucje peruwiańskie. Organizacja zajmuje się także handlem kokainą. Do 1991r. Świetlisty Szlak kontrolował duże obszary na prowincji w centrum i na południu Peru, będąc także obecnym na obrzeżach Limy, stolicy Peru, gdzie podjęto ataki przeciw cywilom i infrastrukturze. Po aresztowaniu Guzmana w 1992r. (przebywa on obecnie w więzieniu w bazie
marynarki wojennej El Callo), w ręce policji wpadli niemal wszyscy pozostali członkowie kierownictwa. W peruwiańskich więzieniach przebywa obecnie ponad 2 700 członków organizacji. Kolejnymi ciosami zadanymi grupie stały się masowe dezercje oraz program prezydenta Fujimori amnestii dla skruszonych terrorystów. Organizacja działa na terenie Peru. Została niemal całkowicie rozbita w Limie i innych większych miastach. Gorzej przedstawia się sytuacja na wsiach i w odległych zakątkach kraju, gdzie grupa nadal pozostaje silna. Obok walki z peruwiańskim rządem, Świetlisty Szlak był też zaangażowany w konflikty zbrojne z inną ważną peruwiańską partyzantką, Ruchem Rewolucyjnym im. Tupaca Amaru (MRTA), i z grupami samoobrony campesino zorganizowanymi przez peruwiańskie siły zbrojne, a także z prawnie uznanymi partiami lewicowymi Peru.

Najważniejsze zamachy - 13 styczeń 1990 - Apumirac, Peru. Zastrzelenie w autobusie dwóch francuskich turystów. 22 maj 1991 - Obszar wiejski, Peru. Zabicie australijskiej zakonnicy i 4 przedstawicieli peruwiańskiego rządu. 9 sierpień 1991 - Obszar wiejski, Peru. Zabicie dwóch polskich kapłanów oraz lokalnego burmistrza. 28 grudzień 1992 - Lima, Peru. Detonacja bomb w pobliżu japońskiej i chińskiej ambasady w Limie. Rannych zostało 12 osób. 7 lipiec 1993 - Ayacucho, Peru. Zabójstwo dwóch turystów z Europy. 24 maj 1995 - Lima, Peru. Zdetonowanie bomby ukrytej w samochodzie zaparkowanym przed hotelem Maria Angola na przedmieściach. Zginęło 4 osoby, 30 zostało rannych. 20 marzec 2002 - Lima, Peru. W wyniku eksplozji bomby przez amerykańską ambasadą zginęło 10 osób a 30 zostało rannych.

Irlandzka Armia Republikańska (IRA)

Inne nazwy - angielskie Irish Republican Army; irlandzkie Óglaigh na hÉireann, czyli Irlandzcy Ochotnicy

Cal organizacji - walka początkowo o niepodległość Irlandii, a od 1921 r. o przyłączenie Irlandii Północnej do Republiki Irlandii.

Historia organizacji - Irlandzka Armia Republikańska powstała po nieudanym powstaniu wielkanocnym z kwietnia 1916 r. w wyniku przekształcenia Irlandzkich Ochotników (zachowała jednak irlandzką nazwę ochotników - Óglaigh na hÉireann). Twórcą IRA był Michael Collins, który zamierzał stworzyć oddziały, będące w stanie przetrwać w starciu z wielokrotnie silniejszymi wojskami brytyjskimi, dzięki zastosowaniu taktyki partyzanckiej. Latem 1919 r. licząca 15 000 ludzi armia republikańska zaczęła walkę przeciwko 50 000 brytyjskich żołnierzy, których dodatkowo wspomagali liczni Ochotnicy Ulsterscy. Irlandzka wojna o niepodległość trwała dwa lata. IRA atakowała żołnierzy z zasadzek, zabijała agentów brytyjskiej policji oraz Irlandczyków współpracujących z Brytyjczykami. Władze brytyjskie odpowiedziały terrorem. Wojna zakończyła się w lipcu 1921 roku podpisaniem Traktatu (Treaty), na mocy którego 26 południowych hrabstw Irlandii stało się brytyjskim dominium. Decyzję o losie 6 hrabstw północnych pozostawiono na później.
Jednym z sygnatariuszy Traktatu był Michael Collins, a większość żołnierzy IRA uznało go, mimo że jego warunki dalekie były od tego, o co walczyli. Ich stanowisko poparła też znaczna część społeczeństwa. Jednak część członków IRA nie zgodziła się na Traktat. Wywołało to rozłam. Popierający Traktat bojownicy IRA stali się armią Wolnego Państwa Irlandzkiego, zaś przeciwnicy Traktatu, określani jako IRA antytraktatowa, postanowili walczyć o pełną niepodległość 32 irlandzkich hrabstw. Gdy nie zdołali uzyskać wystarczającego poparcia w wyborach, wszczęli wiosną 1922 roku wojnę domową. W trwających trochę ponad rok walkach zginęło około tysiąca ludzi. Wśród zabitych był Michael Collins, zastrzelony przez przeciwników Traktatu. IRA przegrała wojnę domową, ale nie wyzbyła się myśli o zjednoczeniu Irlandii. W roku 1937 organizacja próbowała zabić w Belfaście króla Jerzego VI. Dwa lata później przeprowadziła serię zamachów bombowych w Wielkiej Brytanii. Dwóch członków IRA zostało za nie skazanych na śmierć. Podczas II
wojny światowej IRA podjęła współpracę z Niemcami, ale bez istotniejszych efektów. Pod koniec lat pięćdziesiątych armia republikańska przeprowadziła kilkuletnią ofensywę na pograniczu Irlandii Północnej, ale nie przyniosła ona spodziewanych sukcesów. IRA w tym okresie skłaniała się coraz bardziej ku marksizmowi. W roku 1966 rozpoczęła się pokojowa walka o równouprawnienie katolików w Irlandii Północnej, co wywołało gwałtowną reakcję części jej protestanckich mieszkańców - wpierw bojówkarze wspierani czasami przez policjantów atakowali demonstracje, a w 1968 roku zaczęli atakować katolickie dzielnice. W tym okresie IRA była mało aktywna. Jesienią 1969 roku na kongresie organizacji doszło do rozłamu. Bardziej radykalni działacze stwierdzili, że władze IRA nie zrobiły wystarczająco dużo, aby ochronić katolików. Organizacja rozpadła się na radykalną Provisional IRA (IRA Tymczasowa, PIRA), której członków zwano Provos, i Official IRA (IRA Oficjalna). PIRA postawiła na dawne wartości republikańskie i rozpoczęła
przygotowania do wojny partyzanckiej. W lutym 1971 roku z rąk IRA zginął pierwszy brytyjski żołnierz. Zaczęła się wojna, w której IRA walczyła nie tylko z ulsterską policją (RUC) i brytyjską armią, ale też z nielegalnymi protestanckimi organizacjami zbrojnymi (np. UVF). W jej trakcie wszystkie strony dopuściły się licznych zbrodni. Prowadzone od czasu do czasu rozmowy nie przynosiły żadnych pozytywnych efektów. Przez ponad 20 lat zamachy bombowe, polityczne zabójstwa, ostrzeliwanie domów z broni maszynowej były elementami dnia codziennego w Irlandii Północnej, o zwykłych zamieszkach i podpaleniach nie wspominając. Miasta zostały przedzielone murami i drutem kolczastym. Najsilniejszym wsparciem dla IRA byli Irlandczycy żyjący w USA. Broń uzyskiwano z przeróżnych źródeł, z których najistotniejszym były libijskie dostawy. Do jednego z najgłośniejszych wydarzeń tamtego okresu doszło w 1981 roku. Wielu przebywających w więzieniach członków IRA podjęło wtedy strajk głodowy, żądając uznania ich więźniami
politycznymi (byli więzieni jako kryminaliści). W wyniku protestu zmarło 10 głodujących, w tym Bobby Sands, ówczesny lider IRA w więzieniu Maze, który w czasie strajku został wybrany członkiem Izby Gmin parlamentu brytyjskiego. Na początku lat 90. IRA przeprowadziła niszczycielskie zamachy bombowe w centrach brytyjskich miast wyrządzając ogromne szkody. Dzięki telefonicznym ostrzeżeniom było niewiele ofiar wśród ludzi. We wrześniu 1994 IRA ogłosiła zawieszenie broni, które przetrwało do lutego 1996 roku. Kolejne zawieszenie broni IRA ogłosiła w lipcu 1997 roku i trwa ono do dzisiaj. Gdy w kwietniu 1998 roku zawarto porozumienie wielkopiątkowe, IRA Tymczasowa zgodziła się na część postanowień i obiecała przestrzegać zawieszenia broni. Jak to jednak często w historii IRA bywało znowu znaleźli się radykałowie. Nie godząc się na porozumienie pokojowe założyli oni Prawdziwą IRA (Real IRA - RIRA). Wtedy też ujawniła się IRA Kontynuacja (Continuity IRA - CIRA), która wyodrębniła się już w 1986 roku, gdy IRA
zrezygnowała z niezasiadania jej przedstawicieli w organach Republiki Irlandzkiej i Wielkiej Brytanii (Irlandii Północnej), ale trzymała to w tajemnicy. Zgodnie z porozumieniem IRA (podobnie jak jej protestanccy odpowiednicy) miała złożyć broń. Organizacja przystąpiła do tego niechętnie i dopiero po zamachu na WTC z 11 września 2001 roku, stojąc twarzą w twarz z nagłym zanikiem poparcia wśród irlandzkich środowisk w USA, IRA Tymczasowa oddała do zniszczenia część swoich arsenałów. Jej sytuację pogorszyło pochwycenie dwóch jej członków w Kolumbii, gdzie uczyli członków FARC konstruowania bomb. W chwili obecnej IRA Tymczasowa nie prowadzi działalności zbrojnej. Czasami zamachy przeprowadza Prawdziwa IRA jednak jej możliwości są dość ograniczone, zwłaszcza po tym, jak wielu zwolenników odwróciło się od niej po zamachu w Omagh. Poza tym zamachem jej najgłośniejszą akcją było ostrzelanie z granatnika przeciwpancernego siedziby MI6 (pocisk jedynie wbił się w ścianę). Niewielkim poparciem cieszy się również CIRA,
która twierdzi, że jest jedynym kontynuatorem republikańskich tradycji dawnej IRA.

Najbardziej znane zamachy IRA (Tymczasowej, jeśli nie podano inaczej): 21 lipca 1972 - ”krwawy piątek” – w przeciągu jednego dnia 22 bomby eksplodowały w Belfaście, zabijając 9 osób listopad 1974 – eksplozje w dwóch pubach w Birmingham – 21 zabitych 27 sierpnia 1979 – dwa zamachy bombowe jednego dnia – zginęli: lord Louis Mountbatten, ostatni wicekról Indii w pierwszym oraz 18 brytyjskich żołnierzy w drugim październik 1984 – eksplozja bomby na konferencji brytyjskiej Partii Konserwatywnej – 5 zabitych, premier Margaret Thatcher ledwo uszła z życiem 1987 – wybuch bomby podczas pochodu protestantów w Enniskillen – 11 zabitych 1991 – moździerzowy ostrzał siedziby premiera przy Downing Street 15 sierpnia 1998 – zamach bombowy w Omagh – 29 zabitych, setki rannych (Prawdziwa IRA)

Opracowanie na podstawie materiałów ze stron internetowych Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Wikipedii