Najważniejsze wydarzenia w Afganistanie w minionym ćwierćwieczu
W Afganistanie odbyły się wybory prezydenckie. Po raz pierwszy w dziejach ogół Afgańczyków mógł bezpośrednio wybrać swego przywódcę. Poniżej chronologia głównych wydarzeń w tym kraju w minionym ćwierćwieczu:
09.10.2004 16:00
Grudzień 1979 - Wojska radzieckie wchodzą do Afganistanu, aby utrzymać u władzy komunistów, którzy rządzą krajem od wiosny 1978 roku, ale nie dają sobie rady ze zbrojnym ruchem mudżahedinów (dosł. "świętych wojowników").
Luty 1989 - Po przeszło dziewięciu latach wojny, w której ZSRR traci około 15 tysięcy żołnierzy, ostatni oddział Armii Radzieckiej opuszcza Afganistan. W Kabulu pozostaje komunistyczny rząd prezydenta Nadżibullaha. Pozbawiony pomocy radzieckiej, Nadżibullah z coraz większym trudem odpiera ataki mudżahedinów.
Kwiecień 1992 - Zdradzony przez swoich generałów, Nadżibullah podaje się do dymisji, chce uciec do Indii, w końcu chroni się w budynku ONZ w Kabulu. Kończą się 14-letnie rządy komunistyczne, podczas których zginęło w walkach około dwóch milionów Afgańczyków, a sześć milionów uciekło do Pakistanu i Iranu. Władzę obejmuje koalicyjny rząd powstańczy, ale niemal od razu zaczynają się bratobójcze walki między ugrupowaniami mudżahedinów.
1993 - W bitwach o Kabul między siłami prezydenta Burhanuddina Rabbaniego i premiera Gulbuddina Hekmatiara ginie przeszło 10 tysięcy cywilów.
1994 - W Kabulu toczą się walki uliczne, połowa miasta zamienia się w gruzy, dziesiątki tysięcy mieszkańców uciekają. W końcu stolicę opanowują wojska Ahmada Szaha Massuda, dowódcy mudżahedinów z doliny Pandższiru. Tymczasem na południu Afganistanu, w Kandaharze, tamtejszy fanatyczny mułła Omar staje na czele nowego ruchu zbrojnego - talibów, uczniów szkół islamskich. Talibowie opanowują Kandahar i ruszają na Kabul.
Wrzesień 1996 - Talibowie wkraczają do Kabulu, wieszają Nadżibullaha i ustanawiają teokratyczne państwo islamskie. Użyczają schronienia saudyjskiemu terroryście Osamie bin Ladenowi, przywódcy Al-Kaidy. Pod kontrolą mudżahedinów pozostają tylko trudno dostępne tereny na północy kraju. Zawiązują tam oni koalicję, zwaną Sojuszem Północnym.
1998 - Stany Zjednoczone bombardują domniemane bazy Al-Kaidy w Afganistanie w odwecie za zamachy bombowe na ambasady USA w Afryce.
Marzec 2001 - Talibowie burzą posągi Buddy w Bamjanie.
9 września 2001 - Dwaj zamachowcy, nasłani zapewne przez Al-Kaidę, zabijają w dolinie Pandższiru Ahmada Szaha Massuda, przywódcę Sojuszu Północnego i wroga numer jeden talibów.
11 września 2001 - Al-Kaida uderza w Stanach Zjednoczonych.
Październik 2001 - Talibowie odmawiają wydania Amerykanom Osamy bin Ladena i wojska amerykańskie interweniują w Afganistanie.
13 listopada 2001 - Wspierana przez Amerykanów armia Sojuszu Północnego wkracza do Kabulu.
7 grudnia 2001 - Pada ostatnia reduta talibów, Kandahar, ale mułła Omar i Osama bin Laden wymykają się Amerykanom.
22 grudnia 2001 - Hamid Karzaj, afgański Pasztun i przywódca jednego z największych plemion na południu Afganistanu, zostaje zaprzysiężony jako szef tymczasowego rządu afgańskiego.
13 czerwca 2002 - Loja Dżirga, czyli zgromadzenie starszyzny afgańskiej, powołuje Karzaja na stanowisko tymczasowego prezydenta.
6 lipca 2002 - W zamachu ginie tymczasowy wiceprezydent Afganistanu Abdul Kadir.
5 września 2002 - Nieudany zamach na Karzaja. Wybuch samochodu- pułapki zabija w Kabulu około 30 osób.
Sierpień 2003 - NATO rozmieszcza w Kabulu siły pokojowe ISAF, w których są także Polacy. W ciągu następnych 13 miesięcy żołnierze ISAF, których liczba sięga 9000, pojawiają się w kilku innych miastach kraju.
Styczeń 2004 - Po trzech tygodniach sporów Loja Dżirga zatwierdza nową konstytucję Afganistanu jako państwa islamskiego z silnym prezydentem, otwierając drogę do wyborów.
Sierpień 2004 - Trwający prawie rok proces rejestracji wyborców kończy się imponującym bilansem 10,6 mln chętnych do głosowania. W zamachach ginie 12 pracowników komisji wyborczej.
16 września 2004 - Karzaj wychodzi cało z kolejnego zamachu: rakieta nie trafia w jego śmigłowiec.
