Najważniejsze poprawki do ustawy zdrowotnej

Komisja Zdrowia zakończyła prace nad projektem ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Na dwóch posiedzeniach w ciągu 10 godzin posłowie rozpatrzyli ponad 250 poprawek zgłoszonych podczas drugiego czytania.

Komisja Zdrowia przegłosowała w czwartek poprawkę Unii Pracy, zgodnie z którą od 1 stycznia 2005 roku składka na ubezpieczenie zdrowotne ma wynieść 9% od przychodu ubezpieczonego. Opowiedziała się także za tym, by 8,25% składki (a nie jak obecnie 7,75%) było zawarte w podatku dochodowym. Oznacza to zmniejszenie wpływów do budżetu z podatku dochodowego od osób fizycznych. Ministerstwo Finansów poinformowało członków komisji, że podwyższenie składki na ubezpieczenie zdrowotne w takiej postaci, jaką rekomenduje poprawka, spowoduje stratę ok. 2 mld zł w budżecie państwa.

Projekt ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej przewidywał stopniowe, coroczne podwyższanie składki o 0,25 punktu procentowego aż do 2007 roku. Jednocześnie, tak jak obecnie, 7,75% składki miało być odpisywane od podatku dochodowego ubezpieczonego, reszta miała pochodzić bezpośrednio z jego kieszeni. W tym roku składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 8,25% przychodu ubezpieczonego.

Unia Pracy motywuje swoją poprawkę tym, że słabą stroną przygotowywanej ustawy jest to, że zakłada ona zbyt niski poziom finansowania ochrony zdrowia.

Komisja Zdrowia zarekomenduje Sejmowi wykreślenie z ustawy zdrowotnej budzących kontrowersje zapisów, dotyczących możliwości udzielania placówkom medycznym pożyczek przez NFZ. Przeciwko nim opowiedziała się Najwyższa Izba Kontroli, która argumentowała, że fundusz nie jest instytucją, która powinna prowadzić taką działalność, i mogą one doprowadzić do wielu nadużyć.

Posłowie komisji wykreślili też zapis o możliwości zakupu przez NFZ papierów wartościowych - także o wysokim ryzyku inwestycyjnym. Zostawili jednak przepis, że fundusz będzie mógł uzyskiwać dochody z lokat.

Komisja przyjęła przepisy, na mocy których wzmocnione zostały kompetencje nadzorcze i kontrolne rady NFZ. Będzie ona miała wgląd we wszystkie dokumenty funduszu. Projekt wcześniej dawał jej prawo do żądania od zarządu sprawozdań i wyjaśnień, nie było natomiast uprawnienia do wglądu w dokumenty NFZ. Za taką zmianą opowiedzieli się posłowie wszystkich ugrupowań.

Posłowie komisji przyjęli też zapis, na mocy którego prezes będzie odwoływał dyrektora oddziału wojewódzkiego na wniosek rady tego oddziału. Stanie się tak, gdy m.in. dyrektor nie przedstawi radzie projektu planu finansowego, sprawozdania z jego wykonania i nie udzieli jej informacji o bieżącej działalności oddziału.

Nie uzyskały większości poprawki zmierzające do uniemożliwienia refundowania środków antykoncepcyjnych. Komisja zarekomenduje w związku z tym przepis, na mocy którego środki antykoncepcyjne będą mogły być refundowane w wysokości 30 lub 50%.

Pomimo sprzeciwu ze strony przedstawiciela Zakładu Ubezpieczeń Społecznych posłowie poparli poprawkę, która zmniejsza ZUS-owi z 0,25% do 0,20% ogólnej kwoty składek na ubezpieczenie zdrowotne koszty ich ewidencjonowania i pobierania (składki trafiają do ZUS, a stamtąd są przekazywane NFZ).

Komisja przyjęła zapisy precyzujące wymagania wobec prezesa NFZ, jego zastępców i dyrektorów oddziałów wojewódzkich funduszu. Zgodnie z nimi będą oni musieli posiadać wykształcenie wyższe, wiedzę i doświadczenie "dające rękojmię prawidłowego wykonywania obowiązków" oraz nie będą mogli być karani za przestępstwo umyślne.

Posłowie dodali do katalogu ograniczeń wobec prezesa, jego zastępców i głównego księgowego dwa warunki. Nie będą oni mogli być m.in. właścicielami akcji lub udziałów w aptekach, hurtowniach farmaceutycznych i podmiotach wytwarzających produkty lecznicze i wyroby medyczne. Podobne ograniczenia mają też dotyczyć członków rady NFZ.

Wszystkie kluby parlamentarne opowiedziały się za dodaniem do ustawy zapisu, że planowane wydatki na finansowanie świadczeń opieki zdrowotnej danego oddziału wojewódzkiego funduszu w planie finansowym NFZ nie mogą być niższe niż w roku poprzednim.

Projekt pozostawia wiele rozwiązań, jakie obowiązują obecnie. M.in. pacjent ma mieć prawo wyboru szpitala i lekarza. Do specjalisty, z wyjątkiem kilku specjalności (m.in. ginekolog, onkolog, dermatolog, stomatolog) będzie musiał mieć skierowanie od lekarza, który ma umowę z NFZ.

Nowe mają być natomiast przepisy dotyczące kolejek oczekujących na świadczenia deficytowe. Placówka medyczna, jeśli nie będzie w stanie udzielić jakiegoś świadczenia natychmiast, będzie zobowiązana do poinformowania pacjenta na piśmie o spodziewanym terminie przyjęcia. Lista oczekujących ma być ustalana na podstawie kryteriów medycznych i kolejności zgłoszeń, a nad prawidłowością jej prowadzenia ma czuwać specjalnie do tego celu powołany zespół złożony z lekarzy i pielęgniarki.

Ustawa ma zawierać załącznik, w którym wyliczone są świadczenia pełnopłatne dla pacjenta. Pacjent ma płacić m.in. za zabiegi rehabilitacyjne i przyrodolecznicze w uzdrowiskach, jeśli nie są związane z leczeniem choroby podstawowej, poradnictwo psychoanalityczne, poradnictwo seksuologiczne z wyjątkiem osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności, leczenie padaczki za pomocą wszczepienia stymulatora nerwu błędnego, leczenie i diagnostykę zaburzeń smaku, zastosowanie komory hiperbarycznej w leczeniu stwardnienia rozsianego, niektóre zabiegi diagnostyczne z wykorzystaniem pozytronowej tomografii emisyjnej.