MSZ: Polska nie ma interesu w udzieleniu azylu Edwardowi Snowdenowi

Szef polskiego MSZ Radosław Sikorski potwierdził na swoim Twitterze, że "wpłynęło pismo, które nie spełnia warunków formalnych podania o azyl" (brak m. in. dokumentów i paszportu). "Ale nawet gdyby spełniło, nie dam pozytywnej rekomendacji" - zastrzegł.

Rzecznik MSZ Marcin Bosacki na konferencji prasowej odniósł się do słów Radosława Sikorskiego i zaznaczył, że Polska nie ma interesu, by przyznawać azyl Snowdenowi. - Udziela się go, gdy przemawia za tym ważny interes RP. Pan minister tak nie uważa - stwierdził, cytowany przez TVN24.

Pismo nie spełnia wymogów formalnych

Jak powiedział Bosacki, do MSZ dotarł faks, "w którym ktoś, kto jest podpisany jako Edward Snowden poprosił o azyl w Rzeczpospolitej Polskiej". Rzecznik zaznaczył jednak, że nie jest to formalny wniosek. Podkreślił, że aby prosić o azyl w Polsce trzeba przedstawić: dokument podróży, dane osobowe i zdjęcie.

- W tym piśmie, w tym faksie nie ma żadnej z tych trzech rzeczy. W związku z tym na razie nie będziemy przekazywać tego pisma szefowi Urzędu ds. Cudzoziemców, który jest władny udzielić takiego azylu ewentualnie, gdyby taki wniosek wpłynął - powiedział Bosacki.

Zapowiedział, że konsul w Moskwie, który będzie prowadził tę sprawę, również za pośrednictwem faksu spróbuje wysłać pismo na moskiewskie lotnisko - gdzie przebywa Snowden - prosząc o "wysłanie prawidłowego wniosku i uzupełnienie tego pisma".

- Droga formalna do tego typu aktu jest bardzo daleka, ponieważ pan Snowden, żeby ten wniosek był rozpatrzony, musi się znaleźć na terytorium Polski, więc musi poprosić o polską wizę, a po to musi się zgłosić do naszego wydziału konsularnego ambasady w Moskwie - powiedział Bosacki.

Rzecznik MSZ dodał też nie było sygnałów ze strony amerykańskiej w związku z prośbą Snowdena.

Premier Donald Tusk pytany o tę sprawę poinformował na konferencji prasowej, że otrzymał od szefa MSZ informację o tym, "że pan Snowden m.in. do Polski skierował swoje oczekiwania dotyczące azylu". - Polska nie wyraziła zainteresowania - powiedział.

Resort dyplomacji przedstawił także mail z ambasady RP w Moskwie, podpisany przez zastępcę ambasadora Jarosława Książka, w którym informuje on, że ambasada do tej pory nie otrzymała żadnej korespondencji od Snowdena, ale "właśnie teraz (o 10.14 rano naszego czasu) wpłynęła faksowa prośba (datowana na 30 czerwca br.) od niego ws. azylu".

Treść faksu Snowdena

Dziennikarzom udostępniono także treść faksu. Autor pisma motywuje swoją prośbę o azyl "ryzykiem prześladowań ze strony rządu Stanów Zjednoczonych i jego agentów w związku z decyzją o upublicznieniu poważnych naruszeń przez rząd USA konstytucji, zwłaszcza czwartej i piątej poprawki, oraz wielu traktatów wiążących USA".

"W rezultacie moich przekonań politycznych i pragnienia skorzystania z mojego prawa do wolności słowa, z powodu których wykazałem, że rząd Stanów Zjednoczonych przechwytuje większość łączności na świecie, władze USA publicznie ogłosiły przeciwko mnie śledztwo kryminalne" - oświadczył Amerykanin. Wyraził przekonanie, że nie jest prawdopodobne, by w kraju czekał go sprawiedliwy proces albo odpowiednie traktowanie w oczekiwaniu na proces. Dodał, że grozi mu dożywotnie więzienie albo nawet kara śmierci.

"Międzynarodowy precedens jeśli chodzi o udzielanie azylu osobom znajdującym się w tym samym położeniu został ustanowiony, wraz z przyznaniem przez Ekwador azylu założycielowi portalu WikiLeaks, Julianowi Assange'owi, w związku z tego rodzaju odwetowym dochodzeniem (przeciwko niemu). Mój przypadek jest także bardzo podobny do sprawy amerykańskiego żołnierza Bradleya Manninga, który ujawnił za pośrednictwem WikiLeaks informacje rządu, ujawniając zbrodnie wojenne; został on aresztowany przez władze USA i w czasie pobytu w więzieniu był traktowany w sposób nieludzki" - czytamy w piśmie. Autor faksu podkreślił, że m.in. prominentni członkowie Kongresu oskarżali go o to, że "jest zdrajcą i wzywali do uwięzienia lub stracenia w rezultacie przekazania tych informacji opinii publicznej". "Niektóre zarzuty, które zostały przedstawione przeciwko mnie przez ministerstwo sprawiedliwości USA, są związane z Espionage Act z 1917 roku, a jeden z nich uwzględnia wśród możliwych wyroków dożywocie" - napisał.

Zgodnie z art. 90. ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium RP, azylu w RP udziela się cudzoziemcowi, gdy "jest to niezbędne do zapewnienia mu ochrony oraz gdy przemawia za tym ważny interes RP".

Prośba o azyl w 19 krajach

Demaskatorki portal WikiLeaks poinformował, że Snowden poprosił o azyl 19 państw; są to: Indie, Chiny, Austria, Boliwia, Brazylia, Kuba, Finlandia, Francja, Niemcy, Włochy, Irlandia, Holandia, Nikaragua, Norwegia, Rosja, Hiszpania, Szwajcaria, Wenezuela i Polska.

Wcześniej z podobną prośbą Snowden zwrócił się do Ekwadoru i Islandii. Jak poinformował Reuters, na jego liście znalazła się także Rosja, co potwierdziły agencje rosyjskie, powołując się na przedstawiciela służb konsularnych Rosji.

W poniedziałek Kim Szewczenko, pracownik punktu konsularnego w strefie tranzytowej moskiewskiego lotniska Szeremietiewo, poinformował, że reprezentująca Snowdena Sarah Harrison, podróżująca z nim pracowniczka demaskatorskiego portalu WikiLeaks, przekazała w niedzielę o godz. 22.30 (czasu miejscowego) jego prośbę o azyl w Rosji. Dodał, że na lotnisko przyjechał kurier i zabrał pakiet dokumentów

Snowden zrezygnował z azylu w Rosji

Jednak we wtorek rano rzecznik prezydenta Rosji Władimira Putina, Dmitrij Pieskow powiedział, że Snowden zrezygnował z planów pozostania w Rosji; powodem tej rezygnacji są warunki azylu postawione przez Putina.

- Po tym, jak poznał stanowisko Putina dotyczące warunków, na jakich może pozostać (w Rosji), zrezygnował z tej prośby - powiedział Pieskow. Dodał, że Amerykanin nadal przebywa w strefie tranzytowej moskiewskiego lotniska Szeremietiewo.

Putin mówił w poniedziałek, że gdyby Snowden chciał pozostać w Rosji, musiałby "zaprzestać swej pracy ukierunkowanej na to, by przynosić szkodę naszym amerykańskim partnerom"

Ujawni kolejne informacje?

W nocy agencja Reutersa podała, że były amerykański szpieg zagroził ujawnieniem kolejnych tajnych informacji. Taka deklaracja znalazła się w liście, który były analityk CIA napisał do prezydenta Ekwadoru Rafaela Correi.

"Jestem w stanie ujawnić kolejne informacje, które służą interesowi publicznemu" - deklaruje Snowden w napisanym po hiszpańsku liście do ekwadorskiego prezydenta. Dziękuje w nim Rafaelowi Correi za pomoc w przedostaniu się z Hongkongu do Rosji, oraz za rozważenie jego prośby o azyl. W liście Amerykanin zarzuca też Waszyngtonowi, że nielegalnie go ściga. Podkreśla, że pozostaje wierny walce o sprawiedliwość. To pierwsze wypowiedzi Snowdena od czasu przybycia na moskiewskie lotnisko Szeremietiewo, gdzie prawdopodobnie nadal się znajduje.

Edward Snowden ujawnił dokumenty, z których wynika, że amerykańska Narodowa Agencja Bezpieczeństwa i inne służby specjalne monitorowały i gromadziły dane dotyczące rozmów telefonicznych oraz aktywności w internecie obywateli USA oraz cudzoziemców. Oskarżył Agencję Bezpieczeństwa Narodowego o zbieranie tajnych danych z serwerów dziewięciu firm internetowych.