Michał Kłosowski: Polskie uderzenie narracyjne w 80‑lecie wybuchu II Wojny Światowej

To największa jak dotąd akcja promocji polskiej historii i walki o pamięć i tożsamość - prowadzona w globalnym zasięgu, skierowana do opiniotwórczych, najbardziej wymagających odbiorców. Realizowana jest w 80-lecie wybuchu II Wojny Światowej przez Instytut Nowych Mediów przy współpracy z Polską Fundacją Narodową. Czytelnicy na całym świecie poznają historie Witolda Pileckiego, rodziny Ulmów, dowiedzą się o polskim wkładzie w złamanie szyfru Enigmy, bohaterstwie na plażach Normandii, tragedii Powstania Warszawskiego, zbrodni katyńskiej czy stratach polskiego duchowieństwa.

- Okładki największych gazet przypomną, jak informowały one we wrześniu 1939 r. o ataku Niemców na Polskę i rozpoczęciu najokrutniejszej z wojen. Teksty opowiedzą o tragedii i bohaterstwie Polaków, o zatrzymaniu Polski w rozwoju na kilka dziesięcioleci w "strefie zwarcia" między Niemcami i Rosją, ale i o pasji Polaków, naszym umiłowaniu wolności i solidarności - mówi Eryk Mistewicz, prezes Instytutu Nowych Mediów.

Polska ma wyjątkową historię, jednak opowiadanie o niej nie jest proste - wymaga zrozumienia kontekstu i procesów, zarówno na poziomie europejskim, jak globalnym. W każdym kraju musimy zmierzyć się ze stereotypami i nawarstwionymi wersjami historii najnowszej. Każdy kraj opowiada o II wojnie światowej inaczej. Polska opowieść po raz pierwszy wybrzmiewa tak dobitnie.

- Wiele razy słyszeliśmy w wypowiedziach zagranicznych polityków i czytaliśmy w światowych mediach opinie zniekształcające naszą historię – często wynikało to z niewiedzy, czasami niestety z interesów kryjących się za podawaniem informacji istotnie różnych od głęboko udokumentowanej wiedzy historycznej. Intensywne starania o pełny i uczciwy opis oraz, w konsekwencji, o szerokie zrozumienie kluczowych, najważniejszych wydarzeń z historii naszego kraju w okresie II Wojny Światowej wraz z i jej późniejszymi wieloletnimi konsekwencjami jawią się w tej sytuacji jako element niezwykłej wagi dla globalnego wizerunku Polski i jej roli we współczesnym świecie - tłumaczy prof. Michał Kleiber, redaktor naczelny "Wszystko Co Najważniejsze", miesięcznika Instytutu Nowych Mediów, którego zespół od pół roku w tajemnicy przygotowywał przedsięwzięcie.

Projekt realizowany jest we współpracy z Polską Fundacją Narodową. - Inicjatywa Instytutu Nowych Mediów opowiadania o Polsce światu wpisuje się w misję Polskiej Fundacji Narodowej. Data rozpoczęcia II Wojny Światowej nie dla wszystkich na świecie jest tożsama i oczywista – inna jest dla Amerykanów, inna dla Rosjan, a jeszcze inna np. dla Japończyków - mówi Robert Lubański, wiceprezes PFN. I dodaje: - Pomysł, aby poprzez wykorzystanie opiniotwórczych gazet w wielu krajach dotrzeć i przypomnieć ich czytelnikom o faktycznym początku wojny 1 września 1939 r., czyli ataku Niemiec na Polskę, przyjęliśmy z entuzjazmem i cieszymy się, że możemy uczestniczyć i pomagać przy jego realizacji. W podjęciu decyzji o udziale PFN w projekt znaczenie dla nas miało także zaangażowanie wybitnych historyków i intelektualistów, nie tylko z Polski, ale także wielu innych krajów, np. Niemiec, Wielkiej Brytanii czy Kanady. Jest to bez wątpienia jedna z największych kampanii promujących historię naszego kraju w dziejach - twierdzi Lubański.

Najwybitniejsi brytyjscy, włoscy, francuscy i niemieccy historycy piszą o polskich losach w 80. rocznicę tego, co sami uznają za zdradę krajów Zachodu. Tak tytułuje swój tekst Roger Moorhouse pisząc: "Zachód zagrzewał Polskę do walki, a jednocześnie nie kiwnął palcem, by jej pomóc". "Europa nie chciała umierać za Gdańsk. Polska została zdradzona, porozumienia nie zostały wypełnione. To czarna karta naszej wspólnej europejskiej historii" - dodaje prof. Marco Patricelli.

Projekt "Opowiadamy Polskę Światu" to przedstawienie polskich losów zarówno w perspektywie wielkiej historii, jak i losów zwykłych Polaków. Profesor Michał Kleiber zwraca uwagę, że takiej akcji dotychczas nie było. - Działania zmierzające do powszechnego ugruntowania historycznej prawdy, szeroko uświadamiające przyczyny i ogrom nieszczęść generowanych przez nienawiść, konflikty i wojny są dzisiaj niezwykle istotne dla konsekwentnego tworzenia warunków dla pokojowego współistnienia ludzi całego świata - mówi prof. Kleiber.

- Polska historia XX wieku to historia zwycięstwa polskiego umiłowania wolności i demokracji nad zaborczymi imperiami oraz dwoma zbrodniczymi totalitaryzmami. Polska będzie już na zawsze strażnikiem pamięci XX wieku. Pamięć to również zobowiązanie - pisze Mateusz Morawiecki w jednym z tekstów, z którymi zapoznają się czytelnicy najbardziej wpływowych tytułów świata.

Michał Kłosowski