Matka, która uprowadziła syna, musi oddać dziecko ojcu

Sprawa dotyczy dziecka polsko-niemieckiego małżeństwa. W wyniku nieporozumień rodzinnych ojciec wyprowadził się z mieszkania w Berlinie, zabierając syna. Wniosek matki o natychmiastowe wydanie dziecka został oddalony przez niemiecki sąd. W postępowaniu toczącym się przed niemieckim sądem rodzinnym ojcu przyznano tymczasowe prawo do opieki nad synem. Wówczas matka, której nie pozbawiono praw rodzicielskich, w listopadzie 2007 r, przywiozła 3-letniego wówczas syna do Polski. Na wniosek ojca o ściganie żony niemiecki sąd karny wydał za nią Europejski Nakaz Aresztowania (ENA).

Michael M. złożył także do krakowskiego sądu rodzinnego wniosek o wydanie syna. W pierwszej instancji sąd nakazał wydanie dziecka. W wyniku odwołania matki sprawa trafiła do drugiej instancji. Przed poprzednią rozprawą odwoławczą w styczniu Beata M. została zatrzymana w sądzie na podstawie ENA.

Wydania kobiety do Niemiec odmówił jednak krakowski sąd. O odmowę wykonania ENA wnosiła nawet krakowska prokuratura. Jak stwierdził pod koniec stycznia krakowski sąd, "powodem odmowy wykonania ENA było to, że przestępstwo, za które obywatelka Polski jest ścigana w Niemczech, nie stanowi przestępstwa w Polsce, ponieważ nie została ona pozbawiona praw rodzicielskich".

Wydając nakaz wydania dziecka ojcu, sąd drugiej instancji podkreślił, że chociaż matka na gruncie prawa karnego nie popełniła przestępstwa, to jednak jest winna bezprawnego uprowadzenia dziecka. Jak stwierdził, na mocy obowiązujących obecnie przepisów unijnych, w tym Konwencji Haskiej, postanowienie nie mogło być inne i matka powinna wydać syna. Sąd powołał się na przygotowany przez ojca harmonogram opieki psychologicznej, jaką zapewnił dla dziecka, i wezwał rodziców do rozmów i wspólnego poszukiwania rozwiązań chroniących dobro dziecka.

Sąd zwrócił też uwagę, że postanowienie niemieckiego sądu o powierzeniu opieki ojcu jest tymczasowe, i że w sprawie nie zapadła jeszcze ostateczna decyzja.

Sprawą interesowały się niemieckie i polskie media, z uwagi na coraz częściej zgłaszane problemy z uregulowaniem praw rodzicielskich przez polsko-niemieckie rodziny i ze względu na precedensową odmowę wydania przez sąd osoby na podstawie ENA.

- Nie wiem, co dalej będzie, nie mogę wrócić do Niemiec, bo zostanę aresztowana. Nie wierzę, że mąż będzie ze mną rozmawiał, bo dla niego istnieją tylko wyroki, a ja w Niemczech na pewno stracę prawo do opieki nad synem - mówiła dziennikarzom po wyroku Beata M.

Z kolei Michael M. przekonywał dziennikarzy, że żona, z którą obecnie przeprowadza rozwód, mogłaby mieszkać w Berlinie w tym samym bloku, co on z synem, i mogłaby widywać się z dzieckiem bez przeszkód w wyznaczonych terminach.

Jak mówił, "w Niemczech postępowanie nie zostało zakończone i niemiecki sąd tak samo jak polski będzie decydował w oparciu o najlepiej pojęte dobro dziecka". Zapewniał, że "poprosi prokuratora, by nie stosował ENA" wobec Beaty M.

- Dawno nie słyszałem tak dobrego uzasadnienia. Sąd powiedział wyraźnie, że Konwencja Haska wiąże Polskę. Następnie przepisy prawa unijnego, czyli tzw. rozporządzenie Bruksela 2 mówi, jak należy stosować tę konwencję. Jesteśmy w UE i musimy przestrzegać prawa unijnego - powiedział dziennikarzom rzecznik sądu, Waldemar Żurek.

Dodał, że odpowiedzialność matki za dobro dziecka ujawni się w momencie realizowania prawomocnego postanowienia sądu, tj. przekazywania dziecka ojcu.

W ub. tygodniu porozumieniem zakończyła się inna sprawa dziecka przywiezionego do Polski przez matkę wbrew woli niemieckiego ojca. Mieszkająca na północy Polski i poszukiwana ENA za nielegalne uprowadzenie syna Beata Pokrzeptowicz-Meyer doszła z ojcem dziecka do porozumienia. Oddała 10-letniego Moritza ojcu, ustalając formy kontaktu z synem, a były mąż wycofał skargę przeciw niej.