Marzysz o awansie? Sprawdź poziom testosteronu
Od poziomu testosteronu zależy to, czy mamy silną motywację do zdobywania wyższego statusu. Osoby z niskim poziomem testosteronu, gdy zyskują wyższy status, dążą do powrotu na na poprzednią pozycję. Natomiast ci, którzy mają wysoki poziom tego męskiego hormonu, gdy zostają zdegradowani, tracą koncentrację, są pobudzeni emocjonalnie i myślą intensywnie o odzyskaniu dominującej pozycji – tak wynika z badań amerykańskiej psycholożki dr Jennifer G. Sellers z Green Mountain College w Poultney. Wnioski z testów przeprowadzonych wśród studentów opublikowało pismo "Journal of Personality and Social Psychology".
WP: Razem z naukowcami z Uniwersytetu Stanu Teksas i Bard College przeprowadziła pani serię eksperymentów wśród studentów. Wynika z nich, że poziom testosteronu mocno wpływa na naszą motywację. Proszę opowiedzieć o tym eksperymencie.
Jennifer G. Sellers: Badaliśmy psychologiczne i fizjologiczne konsekwencje relacji między poziomem testosteronu i statusem. 73 studentom obojga płci, o różnych poziomach testosteronu, dobranym w pary, przyznawaliśmy wysoki bądź niski status i kazaliśmy im rywalizować między sobą. W pierwszym teście na inteligencję zafałszowaliśmy wyniki, ujawniając tylko zwycięzców i przegranych. W ten sposób sztucznie stworzyliśmy hierarchię w każdej parze. W drugim eksperymencie manipulowaliśmy statusem uczestników podstawiając aktora, który udawał matematycznego eksperta bądź laika. W testach na inteligencję ocenialiśmy zdolności umysłowe studentów i obserwowaliśmy ich reakcje.
(fot. JupiterImages/EAST NEWS) Studenci o niskim poziomie testosteronu, uzyskując wyższy status, byli bardziej pobudzeni emocjonalnie, bardziej skoncentrowani na swoim statusie niż na zadaniach w testach. Natomiast studenci o wysokim poziomie
testosteronu, gdy ich status spadał, osiągali słabsze wyniki w testach na inteligencję. Osoby te zaczynały mieć wówczas silną motywację do tego, by odzyskać dominującą pozycję. Zauważyliśmy u nich większe pobudzenie emocjonalne, brak koncentracji, szybszą akcję serca. Wyniki eksperymentów wykazały, że testosteron lepiej służy jako prognoza zachowania niż analiza zachowania pod względem potrzeby dominacji.
WP: Większość ludzi pewnie uważa, że testosteron to problem mężczyzn. Pani badania wykazały, że płeć w przypadku rywalizacji nie ma nic do rzeczy.
- W naszym eksperymencie te same zachowania zaobserwowaliśmy u kobiet i mężczyzn. Jak wiadomo, wszyscy mamy testosteron, choć rzeczywiście u mężczyzn jest go więcej.
WP: Czy testosteron ma decydujący wpływ na nasze zachowania w każdej sytuacji?
Nie. Testosteron ma decydujący wpływ tylko w przypadku odbierania bądź uzyskania statusu. Podczas eksperymentu odkryliśmy, że testosteron nie odgrywa takiej roli w warunkach stabilnych i przyjaznych. Np. gdy wykluczymy sytuacje konfliktowe i stresujące, osoby z niskim poziomem testosteronu mogą spokojnie uzyskać wysoki status i czuć się z tym komfortowo. Ale w warunkach ostrej rywalizacji i konfliktów – przynajmniej w naszym eksperymencie – woleli się wycofać.
Rozmawiał Adam Przegaliński, Wirtualna Polska
Zobacz także: Testosteron - Wikipedia, Strona dr Jennifer G. Sellers