Marszałek z PO swoje, wojewoda z PO swoje. Jedna uchwała, dwie różne decyzje

Pod koniec marca zarząd województwa śląskiego w Urzędzie Marszałkowskim podjął uchwałę w sprawie "Wojewódzkiego Samorządowego Programu Polityki Ubezpieczeniowej Województwa Śląskiego", która sprawia, że instytucje podległe marszałkowi będą korzystały z usług tylko jednego brokera ubezpieczeniowego.

- Ideą wspólnego ubezpieczenia jednostek województwa śląskiego jest m.in. wykup wspólnej polisy ubezpieczenia OC oraz ustalenia wspólnych limitów w poszczególnych ryzykach dla wszystkich jednostek, które dobrowolnie przystępują do udziału we wspólnym ubezpieczeniu - zapewnia nas Sławomir Gruszka, rzecznik prasowy Urzędu Marszałkowskiego.

Jak dodaje, rozwiązanie to daje możliwość takiej ochrony ubezpieczeniowej, której znaczna większość tych jednostek nie byłaby w stanie nabyć ze względów finansowych. W połowie czerwca porozumienie w sprawie wspólnego przygotowania i przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego na świadczenie usług ubezpieczenia zostało podpisane przez 54 jednostki i Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego.

Tymczasem 5 czerwca wojewoda śląski wydał rozstrzygnięcie nadzorcze, stwierdzające nieważność w całości uchwały w sprawie przyjęcia dokumentu "Wojewódzki Samorządowy Program Polityki Ubezpieczeniowej Województwo Śląskie".

- W ocenie organu nadzoru, przedmiotowa uchwała została wydana bez podstawy prawnej, a poszczególne regulacje programu nie mieszczą się w kompetencjach Zarządu - mówi WP Iwona Matuszewska, kierownik oddziału ds. informacji i komunikacji społecznej w Biurze Wojewody.

Zdaniem wojewody, podstawa prawna podana w uchwale prowadzi do obejścia przepisów.

Główne powody stwierdzenia nieważności to: naruszenie kompetencji zarządu, który podjął uchwałę bez podstawy prawnej; przekroczenie uprawnień w zakresie gospodarowania mieniem województwa; wprowadzenie obligatoryjnych zasad współpracy z brokerem ubezpieczeniowym.

Według wojewody, uchwała samorządu województwa śląskiego łamie ustawę o zamówieniach publicznych i Kodeks spółek handlowych.

Matuszewska dodaje, że termin na wniesienie ewentualnej skargi upłynął 5 lipca.

- Dotychczas nie wpłynęła skarga na przedmiotowe rozstrzygnięcie, jak również żadna inna informacja wskazująca na jej złożenie przez województwo w ustawowym terminie. Z powyższego wynika więc, że wraz z upływem terminu 5 lipca rozstrzygnięcie stało się prawomocne, uchwała jest nieważna od chwili jej podjęcia i prawnie bezskuteczna - informuje nas Matuszewska.

Urząd Marszałkowski decyzją wojewody niespecjalnie się przejmuje. - Rozstrzygnięcie nadzorcze nie stanowi przeszkody do przygotowania i przeprowadzenia postępowania na wspólne ubezpieczenie jednostek województwa śląskiego. Takie postępowania były organizowane w 2019 oraz w 2022 r. Takie postępowanie jest przygotowywane w 2025 r. - twierdzi Gruszka z Urzędu Marszałkowskiego.

Zgodnie z polskim prawem, wybór brokera ubezpieczeniowego zazwyczaj nie wymaga przeprowadzania przetargu publicznego. W większości przypadków to zakłady ubezpieczeń płacą prowizję brokerowi, co zwalnia zamawiającego z konieczności stosowania procedur przetargowych. Przyjęło się, że ubezpieczyciel płaci takiej firmie prowizję, która stanowi od 10 do 15 proc. wartości polisy. Im większa polisa, tym większy zarobek brokera.

Obecnie brokerem Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego, wybranym na mocy postępowania z 2024 r., jest toruńska firma EIB.

- Spółka wygrała konkurs, oferując najlepsze warunki, oceniane na podstawie jasno określonych kryteriów, takich jak: doświadczenie w konsolidacji ubezpieczeń jednostek samorządowych, jakość świadczonych usług, liczba zatrudnionych prawników i brokerów, posiadanie własnego biura likwidacji szkód, czy kompleksowość i konkurencyjność oferty - mówi nam Maria Wełnicka, manager ds. marketingu i Public Relations firmy EIB.

Kiedy we wrześniu 2024 r. Urząd Marszałkowski ogłaszał przetarg na wybór brokera, nie wspomniał jednak ani słowem, że poszukuje firmy, która będzie pośredniczyła w ubezpieczeniu całego majątku województwa.

Zgodnie z wygranym przetargiem, firma EIB miała ubezpieczać tylko Urząd Marszałkowski w Katowicach. Teraz ma ubezpieczać oprócz jeszcze 54 podległe mu podmioty.

Smaczku całej sprawie dodają informacje ujawnione przez portal Salon24. Okazało się, że na kilka dni przed posiedzeniem zarządu, na którym decydowano o uchwale, odbył się w Szczyrku event zorganizowany przez firmę EIB.

Konferencję pt. "Przywództwo i Innowacje w Samorządzie: 35 lat, które ukształtowały przyszłość" honorowym patronatem objął Wojciech Saługa, marszałek województwa śląskiego. Z kolei w samym wydarzeniu wziął udział sekretarz województwa śląskiego Krzysztof Dzierwa.

Broker w odpowiedziach na nasze pytania zapewnia, że patronat nie był formą podziękowania za wygrany konkurs.

"Patronaty Honorowe, które wsparły organizowaną przez nas konferencję 'Przywództwo i Innowacje w Samorządzie' w marcu 2025 r., zostały przyznane na podstawie złożonych przez nas wniosków wraz z odpowiednim uzasadnieniem - zgodnie z regulaminem i formularzami dostępnymi publicznie na stronach urzędów. Z kolei udział przedstawicieli samorządów miał wyłącznie charakter merytoryczny - jako ekspertów oraz uczestników" - informuje nas Wełnicka z firmy EIB.

Przypomnijmy, że 56-letni marszałek Wojciech Saługa to od blisko 10 lat szef śląskiej Platformy Obywatelskiej, a także członek zarządu krajowego PO. W przeszłości zdobywał mandat poselski z list Platformy, zasiadając w sejmowych ławach przez kilka kadencji. Był już marszałkiem województwa śląskiego w latach 2014-2018.

Z kolei 45-letni wojewoda Marek Wójcik to również były poseł PO V-VIII kadencji. Był m.in. członkiem komisji śledczej do zbadania okoliczności śmierci Barbary Blidy.

Obaj politycy, z racji pełnionych funkcji, co kilka dni widują się na uroczystościach bądź na spotkaniach w ramach aktywności śląskiej Platformy Obywatelskiej. Trudno uwierzyć, że do tej pory opisywanej przez nas sprawy nie mogli wyjaśnić i załatwić.

Sylwester Ruszkiewicz, dziennikarz Wirtualna Polska