Makowski: "Kuszenie Pawła Kukiza. Jak wejść w koalicję z PiS‑em na własnych zasadach?" [OPINIA]

Z wielu powyborczych niewiadomych, ta jedna wydaje się kluczem do odpowiedzi na pytanie o to, kto będzie rządził Polską po jesieni tego roku. Jak wynika z badań na panelu Ariadna dla Wirtualnej Polski, Koalicja Europejska bez sojuszu z Wiosną przegrywa w bitwie o Sejm ze Zjednoczoną Prawicą. Gdyby jednak Robert Biedroń dogadał się z Grzegorzem Schetyną - bez znaczenia przed czy po wyborach - blok opozycyjny mógłby liczyć na 36 proc. głosów, przy 31 proc. dla PiS. Właśnie wtedy, politycznym języczkiem u wagi okazałby się ruch Kukiz’15, który może liczyć na 7 proc. poparcia, przy reszcie partii, które nie przekroczyłyby progu. A ponieważ 31+7 to więcej niż 36, resztę dopowiedzieć mogą sobie Państwo sami.

Choć jakakolwiek precyzyjna arytmetyka sejmowa zakrawa w tym momencie o wróżbiarstwo, nie zmienia to jednak faktu, że właściwie wszystkie dostępne sondaże pokazują podobny układ sił, w którym przy niezwykle wyrównanym poparciu dla rządu i opozycji, karty będą rozdawać Biedroń i Kukiz. Dzisiaj trudno bowiem sobie wyobrazić, aby zarówno Koalicja Europejska, jak i Zjednoczona Prawica mogła w ogóle myśleć o samodzielnej większości. O ile jednak liderzy Wiosny i Platformy Obywatelskiej nie darzą się przesadną sympatią, w przypadku PiS-u i Kukiz’15 można już mówić o czymś w rodzaju flirtu, który w sytuacji awaryjnej, ma doprowadzić do małżeństwa z rozsądku.

Do 15 maja Sejm ma bowiem uchwalić ustawę antykorupcyjną, w Pałacu Prezydenckim od pewnego czasu trwają dyskusję na temat ustanowienia sędziów pokoju, mówi się również o możliwym wprowadzeniu jawności zarobków urzędników państwowych. To wszystko projekty Kukiz’15 i właściwie jedyne postulaty opozycji, które od pewnego czasu traktowane są przez obecny rząd poważnie. – Gdybym chciał, już dawno byłbym w tej koalicji z PiS i miałbym teraz ”jedynkę” do europarlamentu, bo taka była propozycja – mówi jednak w rozmowie z "Faktem" Paweł Kukiz, który jak mantrę powtarza, że z nikim w koalicję wchodzić nie będzie, a jeżeli już, to w ”umowę na rząd”. Co to właściwie oznacza i czy przekreśla szansę PiS-u na znalezienie stabilnego sojusznika? Moim zdaniem nie.

Dokładnie to pytanie - o możliwą koalicję i jej cenę, zadałem Pawłowi Kukizowi w obszernej rozmowie w tygodniu "Do Rzeczy" 4 marca. Choć rockman i polityk stwierdził, że rozmowy z prezydentem Dudą, ministrem Ziobrą i prezesem Kaczyńskim na temat konkretnych ustaw cały czas się toczą, jeżeli jego ruch będzie potrzebny "którejś z opcji" jako sojusznik, zaproponuje on podpisanie umowy ramowej dotyczącej realizacji konkretnych postulatów programowych. - Podobnie jak to zrobił Ruch Pięciu Gwiazd z Ligą we Włoszech. Obydwie partie zgłosiły swoje postulaty, zobowiązały się ich przestrzegać, pozostając osobnymi bytami - stwierdził Kukiz. I tutaj jest pies pogrzebany, ponieważ minimum programowe za cenę współpracy z Kukiz’15 dla większości polityków może być trudne do przełknięcia.

Paweł Kukiz stwierdził bowiem, że poza wspomnianymi ustawami i wybieranymi w wyborach powszechnych sędziami pokoju, zajmującymi się lżejszymi sprawami, w zakresie wymiaru sprawiedliwości jego ruch będzie się również domagać demokratycznego wyboru prokuratora generalnego oraz członków KRS. Priorytety od strony ustrojowej Paweł Kukiz wymienił natomiast dwa. - W pierwszej kolejności zmiana ustawy o referendum, tak aby po zebraniu miliona podpisów jego rozpisanie było obowiązkiem władzy, a od werdyktu społeczeństwa nie było odwrotu. Próg frekwencyjny powinien być natomiast obniżony do 30 proc. Po drugie, położylibyśmy na stół kwestię zmiany ordynacji wyborczej na jednomandatową, a w przypadku braku większości konstytucyjnej na model mieszany - usłyszałem.

Do tego pakietu Kukiz dorzucił jeszcze redukcję biurokracji, likwidację urzędów pracy, zwiększenie kwoty wolnej od podatku do 30 tys. zł dla wszystkich obywateli, etc. Oczywiście lider ruchu swojego nazwiska trochę w polityce już posiedział, dlatego nie jest naiwny i wie, że maksymalizm doprowadzi do tego, że nie uda mu się przeforsować nawet jednego postulatu, stąd sam zakłada, że ”na pewno nie ustąpi w przypadku referendum obligatoryjnego dla władzy”, natomiast reszta podlega negocjacjom.

- To oczywiste, że nie wszystkie zmiany da się wprowadzić od ręki, ale partia albo koalicja, która zdobędzie większość, będzie musiała nas przekonać, że stworzy prawo, które w przyszłości uwzględni nasze postulaty. Zanim uformował się obecny włoski rząd, tarcia i rozmowy między ugrupowaniami trwały trzy miesiące - powiedział Kukiz w "Do Rzeczy". I właśnie w możliwości spełnienia tych postulatów, z najbardziej kontrowersyjnym, zmieniającym demokrację parlamentarną w rodzaj ”demokracji referendalnej”, będzie leżała możliwość współrządzenia z PiS-em. A dla partii Jarosława Kaczyńskiego, być może, los drugiej kadencji.

Marcin Makowski dla WP Opinie