Łotwa: Europa cudem unika katastrofy przez rosyjskie tankowce
Tankowce "floty cieni" Rosji zrzucają ropę do europejskich wód mimo sankcji i zakazu obsługi takich jednostek. Jak podaje Politico, powołując się na śledztwo dziennikarskiej grupy SourceMaterial, tylko w ciągu ostatniego roku co najmniej pięć rosyjskich tankowców omijających sankcje pozostawiło ślady wycieków ropy u wybrzeży Europy. Dwa z nich były już objęte brytyjskimi sankcjami, gdy doszło do zanieczyszczenia morza.
Minister energetyki Łotwy Kaspars Melnis określił sytuację jako "ogromny problem" i ostrzegł, że Europa "cudem unika ekologicznej katastrofy". "Flota cieni to desperacka i niebezpieczna próba Putina utrzymania dochodów z ropy kosztem zanieczyszczania mórz" – oświadczył przedstawiciel brytyjskiego MSZ. Według niego Rosja wykorzystuje statki, które "ignorują elementarne standardy bezpieczeństwa i narażają Europę na ryzyko poważnych katastrof ekologicznych".
Rosyjskie statki poza kontorlą
Śledczy powołują się na zdjęcia satelitarne udostępnione przez organizację SkyTruth oraz dane o żegludze z platformy Kpler. Materiały te potwierdzają, że statki powiązane z Rosją działają niemal całkowicie bez kontroli. Najnowsze informacje stanowią kontynuację śledztwa Politico z 2024 roku, gdy już rejestrowano przypadki rozlewów ropy w europejskich morzach.
Biełgorod odcięty od prądu. Drony atakują miasto nocą i w dzień
Po rozpoczęciu pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę w 2022 roku państwa G7 wprowadziły limit cenowy na eksport rosyjskiej ropy, która stanowi około jedną czwartą dochodów budżetu rosyjskiego. W odpowiedzi Moskwa zaczęła intensywnie wykorzystywać tzw. "flotę cieni" – sieć starych jednostek przeznaczonych do obchodzenia sankcji i transportu surowca bez przejrzystej sprawozdawczości.
Według danych firmy analitycznej Lloyd’s List Intelligence, flota ta liczy już około 1300 statków. Jej działalność łączy się nie tylko z licznymi wyciekami ropy, ale również z uszkodzeniami podwodnej infrastruktury w europejskich wodach – zaznacza Politico.
Europa nakłada sankcje na tankowce
Władze europejskie starają się przeciwdziałać temu procederowi – na czarną listę UE wpisano 444 jednostki, którym zakazano zawijania do portów Unii ani korzystania z zachodnich usług ubezpieczeniowych i logistycznych. Wielka Brytania nałożyła sankcje na 450 tankowców.
Eksperci cytowani przez Politico ostrzegają, że wiele statków "floty cieni" znajduje się w złym stanie technicznym, nie jest ubezpieczonych i faktycznie nie podlega międzynarodowym regulatorom. Zwiększa to ryzyko katastrofalnych wycieków, których skutki mogą odczuć wszystkie kraje kontynentu. Według wyliczeń Centrum Badań nad Energią i Czystym Powietrzem, usunięcie skutków jednego dużego wycieku ropy może kosztować 1,4 mld euro. Jeżeli nie uda się ustalić właściciela statku, wydatki te spadną na europejskich podatników.
źródło: Politico