Łapówkarze w potrzasku.pl

Według zwalczającej korupcję międzynarodowej organizacji Transparency International Polska jest w czołówce państw, w których korupcja jest problemem społecznym i gospodarczym. Tymczasem historia instytucjonalnej walki z tym zjawiskiem jest bardzo krótka - rozpoczyna się na dobrą sprawę w... 2003 roku. Wtedy to zmieniono prawo dotyczące korupcji (dający łapówkę może uniknąć kary) i zaczęto tworzyć specjalne struktury w policji.

Wydział ds. walki z korupcją powstał w Poznaniu dopiero w maju br. Trafili do niego najlepsi policyjni spece. - Gdybyśmy przed laty mieli takie narzędzia prawne jak obecnie, to być może nie byłoby teraz w Polsce tylu afer gospodarczych - wzdycha naczelnik wydziału, nadkom. Maciej Woliński, który należał przed laty do słynnego K-17 zwalczającego na początku lat 90. przestępczość gospodarczą. Policjanci „od korupcji” mają pełne ręce roboty. Jest ich zaledwie kilkunastu, a prowadzą już 7 dużych spraw, w tym największą w kraju, dotyczącą orzeczników ZUS (pisaliśmy o niej szeroko w „GP”). - Niestety, każda z pozostałych spraw jest na obecnym etapie poufna. Będę mógł o nich mówić dopiero wtedy, gdy postawimy zarzuty podejrzanym - wyjaśnia naczelnik zapowiadając rychły finał kolejnego śledztwa w sprawie łapówek

Być może wkrótce policjanci będą mieli jeszcze więcej do roboty. Jak wiadomo, charakter przestępstw korupcyjnych najczęściej nie skłania poszkodowanych do ujawniania swoich personaliów. Biorąc to pod uwagę wydział antykorupcyjny uruchomił skrzynkę e-mail (korupcja@wielkopolska.policja.gov.pl) służącą do przyjmowania doniesień o korupcji. Listy nie muszą być podpisane, można je także wysyłać przy pomocy programów uniemożliwiających wyśledzenie nadawcy. W ciągu 2 tygodni funkcjonowania poczty antyłapówkarskiej skorzystało z niej już 9 internautów.

- Bez względu na to, czy list zawiera dane personalne nadawcy czy nie, jest przez nas równie poważnie traktowany - zapewnia nadkom. Maciej Woliński. - Wszystkie otrzymane dotąd zgłoszenia brzmią bardzo wiarygodnie. Jedno z nich opisuje szczegółowo nieznany nam mechanizm korupcyjny. Przeprowadzamy obecnie czynności sprawdzające w tej sprawie, które być może zakończą się wszczęciem postępowania karnego.

Kwiecień 2003. Prokuratura Okręgowa w Szczecina zatrzymuje w Poznaniu pod zarzutem korupcji adwokata Aleksandra M. oraz Tomasza G., policjanta z Centralnego Biura Śledczego z Poznania, zajmującego się sprawami gospodarczymi. Obaj trafiają do aresztu.

Lipiec 2003. Policjanci z wydziału ds. walki z przestępczością gospodarczą KWP w Poznaniu zatrzymują pierwsze osoby związane poznańskim oddziałem ZUS, które zajmowały się załatwieniem uprawnień rentowych za łapówkę. Do dzisiaj zarzuty postawiono 10 lekarzom, 4 urzędnikom i 60 osobom, które wyłudziły renty.

Listopad 2003. Prokuratura Rejonowa w Szamotułach kieruje do sądu akt oskarżenia przeciwko burmistrzowi Ostroroga podejrzanemu o zażądanie łapówki od interesanta za załatwienie przekształcenia prawa użytkowania gruntu z wieczystego na własnościowy.

Czerwiec 2004. Poznańska policja wszczyna postępowanie w sprawie załatwiania rent za łapówki w oddziale ZUS w Ostrowie Wlkp. Chorzy z urojenia płacili siedmiu podejrzanym za załatwienie uprawnień rentowych od 3 do 8 tys. zł.

Lipiec 2004. Prokuratura Okręgowa w Kaliszu oskarża byłego dyrektora kaliskiego oddziału Telekomunikacji Polskiej SA o wielokrotne przyjmowanie korzyści majątkowej podczas remontów i inwestycji w kaliskim oddziale TP. Zarzuty wręczania łapówek otrzymuje dwóch inspektorów nadzoru budowlanego.

Sierpień 2004. Starosta Powiatu Ostrowskiego zawiadamia prokuraturę o podejrzeniu korupcji przy przygotowywaniu przetargu na opracowanie strategii rozwoju powiatu.

Wrzesień 2004. Policjanci z referatu antykorupcyjnego KMP w Poznaniu wyjaśniają, czy dwie kobiety popełniły przestępstwa płatnej protekcji powołując się przy załatwianiu kredytu bankowego na wpływy w SLD.

Kodeks karny wyróżnia cztery przestępstwa o charakterze korupcyjnym. Sprzedajność dotyczy przyjmowania łapówek przez osoby pełniące funkcje publiczne. Przekupstwo polega na wręczaniu korzyści majątkowej funkcjonariuszowi publicznemu. Powoływanie się na wpływy w instytucjach, inaczej zwane płatną protekcją, dotyczy pośrednictwa w załatwieniu sprawy w zamian za korzyść majątkową. Przekroczenie uprawnień lub niedopełnienie obowiązków obejmuje przestępstwa na szkodę interesu publicznego lub prywatnego.

Krzysztof M. Kaźmierczak