Komorowski wróci z USA z "myśliwskimi" zdobyczami
Dwa obrazy: "Naganka na polowaniu w Nieświeżu” i "Przed polowaniem w Rytwianach”, zrabowane w czasie II wojny światowej niebawem wrócą do kraju - poinformowało ministerstwo kultury. Zdecydował o tym sąd w Nowym Jorku, który miesiąc temu wydał pozytywną decyzję w tej sprawie. Obrazy zostaną przekazane podczas oficjalnej wizyty prezydenta Bronisława Komorowskiego i ministra kultury Bogdana Zdrojewskiego w Stanach Zjednoczonych zaplanowanej na 22 września.
Obrazy zostały utracone w czasie II wojny światowej przez warszawskie Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych. W 2006 roku wystawiono je na sprzedaż w nowojorskich domach aukcyjnych. Wycofano je z aukcji na wniosek Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, za pośrednictwem Konsulatu Generalnego RP w Nowym Jorku. Przeprowadzone ekspertyzy i dokumentacja zebrana przez Departament Dziedzictwa Kulturowego w MKiDN nie pozostawiały wątpliwości co do proweniencji obrazów.
Po 4 latach trudnych negocjacji prowadzonych przez ministerstwo, a także za pośrednictwem amerykańskiej kancelarii prawnej, nawiązano została współpraca z federalną agencją dochodzeniową Immigration & Customs Enforcement (ICE).
14 grudnia ubiegłego roku obrazy zostały zajęte przez ICE i umieszczone w depozycie agencji, gdzie pozostawały do czasu ostatecznego rozstrzygnięcia sprawy. Ze względu na szczególną rolę, jaką w pomyślnym zakończeniu sprawy odegrali agenci ICE: Bonnie Goldblatt i Lennis Barrois Jr. - minister kultury i dziedzictwa narodowego Bogdan Zdrojewski przyznał im honorowe odznaki "Zasłużony dla Kultury Polskiej”.
Akwarela "Naganka na polowaniu w Nieświeżu", znana również pod tytułem "Polowanie w Nieświeżu", należy do większej grupy obrazów Fałata związanych z polowaniami w białoruskich lasach należących do książąt Radziwiłłów. Obraz posiada wysoką, galeryjną wartość artystyczną, a przez specjalistów określany jest jako przełomowy w twórczości artysty.
Pierwszym właścicielem obrazu był Ludwik Norblin, który w 1914 roku przekazał go (wraz z 11 innymi obrazami) do Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie, gdzie dzieło znajdowało się do wybuchu II wojny światowej.
Obraz należy do najbardziej popularnej tematyki twórczości Fałata. Jego powstanie ma związek z pobytem artysty w majątku hr. Potockich na Kielecczyźnie, który był tam w II połowie l. 90. XIX w. W 1904 r. płótno zakupiono do zbiorów Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie. W 1939 r., po zajęciu budynku Zachęty przez Niemców, obraz przewieziono do Muzeum Narodowego w Warszawie. Zaginął prawdopodobnie w 1944 r. W zbiorach Muzeum zachowała się jego oryginalna, ozdobna rama.