Komisja infrastruktury: potrzebna diagnoza budownictwa mieszkaniowego

W środę posłowie z komisji infrastruktury dyskutowali m.in. nad realizacją pilotażowego programu wspierania budownictwa socjalnego w gminach oraz o funkcjonowaniu programu społecznego budownictwa czynszowego.

Podstawą pilotażowego programu jest ustawa z 29 kwietnia 2004 r. o finansowym wsparciu tworzenia w latach 2004-2006 lokali socjalnych, noclegowni i domów dla bezdomnych. Maksymalna wysokość pomocy finansowej wynosi 35 proc. kosztów przedsięwzięcia. Zgodnie z autopoprawką do ustawy budżetowej na 2006 r., w 2007 r. Fundusz Dopłat (FD), dysponujący 50 mln zł, otrzyma dotację w wysokości 40 mln zł. Środki te zostałyby wykorzystane na dokończenie programu pilotażowego.

Komisja infrastruktury przewiduje zwiększenie środków FD do 60 mln zł. Dodatkowo planuje przeniesienie do FD środków z Funduszu Hipotecznego (ok. 65 mln zł). Zgromadzone w FD środki mogłyby zostać wykorzystane w części na dokończenie programu pilotażowego oraz na wsparcie budownictwa społecznego w formule własnościowej.

Do połowy grudnia 2005 r. podpisano z gminami 143 umowy na łączną kwotę 54,5 mln zł z FD, w wyniku których powstanie 3.693 lokali socjalnych oraz 498 noclegowni.

Podstawą programu społecznego budownictwa czynszowego, rozpatrywanego przez komisję, jest ustawa z 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego. Na mocy ustawy został utworzony Krajowy Fundusz Mieszkaniowy (KFM) w Banku Gospodarstwa Krajowego (BGK)
. KFM zasilany jest z budżetu oraz z pożyczek zaciąganych w bankach zagranicznych.

Środki KFM są przeznaczane na preferencyjne kredyty dla towarzystw budownictwa społecznego (TBS) oraz spółdzielni mieszkaniowych. Wysokość kredytów z KFM nie może przekroczyć 70 proc. kosztów przedsięwzięcia. Budżet przewiduje 353 mln zł na dofinansowanie KFM.

Posłowie zwrócili uwagę, że w ramach TBS-ów powinny być budowane mieszkania przede wszystkim dla najuboższych. Program społecznego budownictwa czynszowego pokazał, że najaktywniejszymi inwestorami są TBS-y z przewagą kapitału publicznego. Do tej pory otrzymały one 57 proc. środków kredytowych i wybudowały ok. 56 proc. mieszkań.

W Polsce rocznie buduje się 100 tys. mieszkań. Natomiast z pomocą KFM budowanych jest 8 tys. W trakcie dyskusji posłowie podkreślili, że w naszym kraju, tylko 20 proc. mieszkań budowanych jest na wynajem, a 80 proc. stanowią mieszkania prywatne.

Posłowie zauważyli potrzebę powstania wielu programów, wspierających budownictwo mieszkaniowe ze środków publicznych, ponieważ sam KFM nie rozwiąże problemu mieszkaniowego w Polsce.

Podkreślili przy tym, że brakuje planów miejscowych oraz planów zagospodarowania przestrzennego. Obecnie za średnią płacę w Polsce można kupić 0,6-0,7 m2 mieszkania, dla porównania w Europie Zachodniej - 1,5-2,4 m2.