Kłamstwo sanatoryjne

Tymczasem w Polsce z dotowanych przez NFZ 26 uzdrowisk skorzysta w tym roku 420 tys. osób. - Nie stać nas na nowoczesne terapie, a wydajemy miliony na dofinansowanie leczenia o niesprawdzonej skuteczności - uważa prof. Kazimierz Roszkowski-Śliż, dyrektor Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie. W lecznictwie uzdrowiskowym od kilku stuleci zaleca się te same kuracje, nie biorąc pod uwagę ogromnego postępu w medycynie. "Wodami miłości", jak nazywano w XVIII wieku wody radonowe, w Lądku Zdroju kurowali się królowie pruscy, Johann Wolfgang Goethe, car Aleksander I i prezydent USA John Quincy Adams. Sześć lat po wprowadzeniu viagry w Świeradowie Zdroju kąpiele radonowe nadal są reklamowane jako najlepszy środek na impotencję! Kudowskie wody w XIX w. zalecano na "blednicę, brak krwi, ubezwładnienia i zakatarzenia delikatnych organów".

Dziś w Kudowie Zdroju wciąż leczy się nimi anemię, schorzenia dróg oddechowych, miażdżycę, nadciśnienie, a nawet otyłość i choroby tarczycy. W Długopolu Zdroju, tak jak przed stu laty, w zaciemnionych "komorach gazowych" na owrzodzenia i żylaki stosuje się suche kąpiele dwutlenkiem węgla, nazywane dawniej wywoływaniem duchów. W sanatoriach wiele stosowanych zabiegów to nadal wywoływanie duchów. W uzdrowisku Nałęczów SA sanatoryjni naciągacze oferują w Termach Pałacowych seanse muzykoterapii oraz sugestoterapię odchudzającą! Sanatorium Leśny Ludek w Polanicy Zdroju oferuje świecowanie uszu (za jedyne 40 zł). W Ciechocinku oprócz dancingów zaleca się terenoterapię, czyli zwykły spacer. W uzdrowiskach nadmorskich można skorzystać z talasoterapii, jak nazywane są kąpiele w morzu, lub zanurzyć się w "nieruchomej wodzie", która "działa leczniczo na cały organizm, zaś samo wylegiwanie się odpręża i poprawia nastrój". W Uzdrowisku Krynica - Żegiestów sesje relaksacyjne polegają na dziesięciominutowym oglądaniu
filmów, po którym kuracjusze przez 20 min słuchają muzyki.

Biała glinka na zmarszczki

Balneologia jest jedną z najstarszych form leczenia, ale praktykujący ją sanatoryjni "uzdrowiciele" zachowują się tak, jakby w medycynie nic nie zmieniło się od czasów Pliniusza Starszego, który pisał, że "nie ma innych lekarzy poza kąpielami".

Stosowane w uzdrowiskach metody kuracji nadal, podobnie jak w starożytności, polegają raczej na wierzeniach niż naukowo potwierdzonym działaniu. W specjalizującym się w hydroterapii uzdrowisku SPA Nałęczów popularne są kąpiele z wodą źródlaną i białą glinką, w czasie których "dochodzi do wymiany jonów wapnia i magnezu z sodem i jonami amonowymi wytwarzanymi przez skórę, co zapewnia jej głębokie oczyszczenie, a ciepła glinka ujędrnia skórę i pobudza jej odnowę". Kąpiel perełkowa ponoć relaksuje i działa kojąco na psychikę, z kolei kąpiel radonowo-siarczkowa reguluje poziom hormonów płciowych i łagodzi dolegliwości związane z menopauzą. Jeszcze bardziej absurdalne jest wyjaśnienie odmładzającego działania kąpieli w czekoladzie, będących hitem tego sezonu w Bad Eisenkappel w południowo-wschodniej Austrii. Masło kakaowe, jak przekonuje balneolog Nina Sabizter, "zapobiega powstawaniu zmarszczek".

Specjaliści alarmują, że po pobycie w uzdrowisku nie ustąpią choroby reumatyczne, kardiologiczne ani schorzenia układu oddechowego. Poprawa samopoczucia będzie jedynie krótkotrwała (jeśli w ogóle nastąpi) i nawet nie skróci leczenia farmakologicznego.

Używane przez balneohochsztaplerów pseudomedyczne nazwy służą jedynie temu, by zwykły wypoczynek, na przykład w ośrodkach wczasowych, nabrał walorów uzdrowiskowych. Za to sanatoria mogą pobierać większe opłaty od kuracjuszy i wyłudzać pieniądze z Narodowego Funduszu Zdrowia. W tym roku z budżetu służby zdrowia na uzdrowiska przeznaczono 365,467 mln zł. To ponad jedna trzecia wszystkich wydatków na leczenie nowotworów, na które zabrakło pieniędzy już w czerwcu. Iwona Konarska Zbigniew Wojtasiński