Kiedy samica zamienia się w samca
Zaburzenie działania narządu nosowo-lemieszowego u samic myszy powoduje, że zaczynają zachowywać się jak samce, między innymi kryją inne osobniki - informują naukowcy z USA na łamach pisma "Nature".
Narząd nosowo-lemieszowy (VNO) znajduje się w nosie i ma za zadanie odbieranie lotnych sygnałów chemicznych, nie ma jednak nic wspólnego z "tradycyjnym" zmysłem węchu.
Wykrywa feromony seksualne i socjalne, które silnie pobudzają ten organ i wywołują w organizmie niejako automatyczne, niekontrolowane zachowania reprodukcyjne. Neurony VNO mają połączenia z ośrodkami kontrolującymi zachowania seksualne i działanie układu rozrodczego w mózgu.
Dotychczas przyjmowało się, że różnice w zachowaniach seksualnych ssaków kształtują się pod wpływem działania hormonów na organizm rozwijającego się płodu jeszcze w macicy, powodując rozwój żeńskiego lub męskiego układu nerwowego.
Catherine Dulac z Harvard University wraz z kolegami dowiodła, że jest inaczej. Naukowcy badali zachowanie samic myszy, którym zaburzyli działanie VNO.
Okazało się, że takie samice wykazują typowo samcze zachowania seksualne i godowe. Ponadto, badacze zaobserwowali, że myszy te nie wykonują czynności typowych dla samic, takich jak budowanie gniazda.
Odkrycie wskazuje, że u myszy część układu nerwowego kontrolująca zachowania męskie istnieje także u dorosłych samic.
Zdaniem autorów pracy połączenia neuronalne warunkujące męskie i żeńskie zachowania seksualne współistnieją w mózgu u obydwu płci, ale odpowiednie z nich są włączane lub wyłączane dopiero przez sygnały, takie jak na przykład feromony, wykrywane przez narząd nosowo lemieszowy.