Jolanta Szymanek-Deresz: czy prezydent powinien zastępować parlament?
Trybunał Konstytucyjny pada ustawy co do zgodności z konstytucją, natomiast czy prezydent powinien badać również obciążenia ustawy dla finansów publicznych. Wydaje się, że tutaj jakby nie było wątpliwości. Ale czy nie przenosimy tego ciężaru na prezydenta właśnie z parlamentu? - zastanawiała się w piątek w "Sygnałach dnia" szefowa Kancelarii Prezydenta Jolanta Szymanek-Deresz.
Sygnały dnia: Prezydent Aleksander Kwaśniewski ma czas do 27 lutego, by podjąć decyzję, czy podpisać Ustawę o Narodowym Funduszu Zdrowia. Wyjścia są, jak zwykle, trzy – podpisać, nie podpisać albo skierować ustawę do Trybunału Konstytucyjnego, jeśli oczywiście zachodzi podejrzenie, że ustawa nie jest zgodna z ustawą zasadniczą. Wątpliwości, wydaje się, jest sporo.
Jolanta Szymanek-Deresz: – Jest, i to pojawiają się wątpliwości z nowych obszarów. Ale przede wszystkim chcę sprostować informację, którą „Rzeczpospolita” zamieściła dziś na pierwszej stronie – konstytucyjny termin dla Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej na podpisanie ustawy wynosi 21 dni, czyli, oczywiście, nie może nie może być to 27 czy 28 – jak podaje gazeta. Ten termin upływa 17 lutego.
Sygnały dnia: To jeszcze wcześniej – o dziesięć dni. To prezydent musi się spieszyć.
Jolanta Szymanek-Deresz: – Tak, tak, 21 dni od chwili przedstawienia ustawy przez Marszałka Sejmu panu prezydentowi.
Sygnały dnia: Siedemnasty dzień lutego, odnotowujemy.
Jolanta Szymanek-Deresz: – Mówiłam o tym, że pojawiły się nowe obszary do badania przez prezydenta ustawy pod kątem możliwości odmowy jej podpisania i zawetowania bądź skierowania do Trybunału Konstytucyjnego. Myślę tu o skutkach finansowych ustawy. I tak naprawdę to należałoby na nowo otworzyć dyskusję, czy prezydent ma reagować na takie, powiedzmy, uchybienia, niedostatki ustawy, jakie pojawiają się, czy na razie sugestie, co do tego w tej chwili, w odniesieniu do tej konkretnej ustawy, czy też nie powinno to być badane w toku prac parlamentarnych, co jest łatwiejsze, moim zdaniem, niż badanie konstytucyjności, dlatego że o tym, czy ustawa jest zgodna z Konstytucją tak naprawdę ostatecznie może wypowiedzieć się tylko Trybunał Konstytucyjny. Ale to, co słyszymy, opinie prawników, ekspertów – że w toku powstawania kolejnych zmian, poprawek, wnoszenia poprawek do projektów ustaw, pojawiają się zastrzeżenia co do zgodności z Konstytucją, to jest jak najbardziej pożyteczne dla samej ustawy, bo uczula
parlamentarzystów właśnie na tę kwestię. Ale jak mówię – co do zgodności z Konstytucją to Trybunał Konstytucyjny ostatecznie...
Sygnały dnia: Czyli dla prezydenta najważniejsze będą skutki finansowe?
Jolanta Szymanek-Deresz: – Nie, ja mówię o innej kwestii – że Trybunał Konstytucyjny co do zgodności z ustawą zasadniczą, natomiast czy prezydent powinien badać również obciążenia ustawy dla finansów publicznych. Wydaje się, że tutaj jakby nie było wątpliwości. Ale czy nie przenosimy tego ciężaru na prezydenta właśnie z parlamentu? Więc o tym powiedziałam, że badanie konstytucyjności w toku prac parlamentarnych nie może być ostateczne, bo decyduje o tym Trybunał, natomiast regulamin Sejmu przewiduje, że każdy projekt ustawy musi zawierać w swoim uzasadnieniu passus dotyczący skutków finansowych tej ustawy. To w takim razie może warto by wprowadzić zmiany w tym kierunku, żeby również poprawki wprowadzane w toku prac legislacyjnych też mogły być badane, uzasadniane? Bo przecież wyjaśnienia ministra finansów odnośnie skutków, tych dużych skutków finansowych, jakie ta ustawa będzie za sobą pociągała, pojawiły się teraz, w okresie, kiedy ustawa oczekuje na podpis prezydenta. Czy nie za późno? Oczywiście, że
prezydent musi w tej chwili znowu angażować swoich ekspertów, przeprowadzać analizy, wyważać, oceniać. Więc do tego zmierzam – czy nie lepiej było przeprowadzić taką analizę na tym etapie, kiedy te poprawki były wnoszone pod obrady parlamentu? (Polskie Radio/mag)
Rozmawiali: Krzysztof Grzesiowski i Henryk Szrubarz.